İsrail-Hamas çatışmasında 4. gün | Bölgede neler olacak? Uzman isimler A Haber'de yorumladı
Hamas’ın cumartesi günü başlattığı Aksa Tufanı operasyonu başlayan çatışmalar 4. gününde devam ediyor. İsrail ablukaya aldığı elektrik, su ve gıdasını kestiği Gazze’ye ölüm yağdırıyor. Gazze’de çok sayıda çocuk ve kadın dâhin ölüler var. Peki bölgede neler olacak? Çatışmalar yayılacak mı? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Filiz Katman ile Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Tolga Sakman ve Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi Emekli Albay DR. Cüneyt Küsmez değerlendirdi.
İsrail ve Hamas arasındaki savaş dördüncü gününe girdi, Gazze Şeridi karanlık bir geceyi geride bıraktı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze'deki hava saldırılarının daha başlangıç olduğunu söyledi, Hamas ise vurulacak her ev için bir rehineyi kameralar önünde infaz edeceğini duyurdu.
Peki İsrail'den kara harekatı hazırlığı mı? İsrail-Hamas çatışması nereye gider? Doğu Akdeniz'e uçak gemisi gönderen ABD İran'ı vurur mu? İran İsrail'i füzeyle vurur mu? İsrail-Hamas çatışması bölgesel bir savaşa dönüşür mü? ABD Hamas'ı vurur mu? ABD Doğu Akdeniz'e uçak gemisini kim için neden gönderiyor? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Filiz Katman ile Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Tolga Sakman ve Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi Emekli Albay DR. Cüneyt Küsmez değerlendirdi.
Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Tolga Sakman: Aşkelon, Gazze'nin kuzeyinde Tel Aviv ile arasında kalan bir yer. Askeri açından öneme sahip bir nokta. Hem deniz kenarında olması hem de stratejik açıdan Filistin için önemli bir şehir. Aşkelon, Hamas tarafından stratejik olarak seçilmiş durumda. Hamas ilerlemek ve Batı Şeria ile birleşmek istiyor. Füzeler atılırken gördük, bunların daha uzunları Tel Aviv'e atıldı. Hamas, Gazze şeridine yakın noktaları kontrol altına almış durumda. Kontrol ettiği bölgeleri genişleterek Batı Şeria temas kurmak birleştirecek alan açmak isteniyor.
İsrail coğrafi olarak stratejik karasal derinliği çok dar bir ülke. Batı Şeria ile Gazze arası 90 KM. Gazze'nin genişliği ise 50 KM yani burada çok geniş bir alandan bahsetmiyoruz. Bu negatif etkiyi Filistinliler bugüne kadar kullanmamıştı. Ancak bugünkü şartlarda Hamas'ın taktik-strateji anlamında belli bir eğitimden geçtiği daha önce yaşadığı sıkıntıları derse çevirip şimdi operasyonlar yaptığını görüyoruz.
Hamas 1,5 yıldır bu operasyona hazırlanmıyor, bu süre zarfında kendi eğitimlerini geliştiriyorlar. Silah kullanma, taktik ve strateji bunun yanında tüm coğrafi imkanlar kendi insani kaynakları üzerinde çalıştıklarını düşünüyorum. Çünkü Aksa Tufanı operasyonu, bu kadar uzun süre planlansa gerçekleştirilemezdi. Bu çok kısa zamanda dar bir kadro ile kararlaştırılıp yapılmış bir operasyon. Harekat hızından bunu anlayabiliyoruz. Zaten İsrail bu yüzden tökezledi çünkü bunu hiç beklemiyordu.
Hamas bugün bombalayacağı yeri söyleyerek aslında tam bir savaş hali oluşturdu. Savaş halinin gerektirdiği hukuki temellere dayandırarak sivilleri uyararak hareket ediyor. Yani bombalayacağı yerden sivillerin çekilmesi önceden haber verilmesi bunun yanında sadece askeri tesis vurduğunu uluslararası kamuoyuna belirterek operasyonu yapıyor. Yani bugünkü şartlar öncekinden çok farklı. Hamas'ın kullandığı füzelerin Rus füzesi olduğunu biliyoruz. Yani burada çok boyutlu bir durum söz konusu. Burada farklı bir iş birliği ve eğitim var.
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Filiz Katman: Ben burada büyük resim olayını ciddi şekilde önemsiyorum. Bir şekilde büyük güç mücadelesinden bahsediliyor ve bunda farklı coğrafyalarda vekaletler üzerinden taraflar birbirlerini güçsüzleştirme çalışıyor. Her taraf, diğer tarafa karşı yeni bir cephe açılmasına sebep olacak şekilde aktörleri destekleyerek diğer tarafın konsantrasyonunu bölmeye çalışıyor.
Ukrayna, Güney Kafkasya, Balkanlar cephesi bunların hepsini gördük. Anlaşılan o ki Rusya ve Çin'den gelen açıklamaların aynı zamanda Filistin'in destekleyici yönde Filistin Devleti'ni kurulması yönünde destekleyici açıklamalar; bu 2 ülkenin kendilerine karşı olarak gördüğü Batı ülkeleri özelinde ABD'nin konsantrasyonun buraya vermesine yönelik bir destek görüyorum. Bu destek öyle noktaya geldi ki Çeçen savaşçılarını buraya gönderme hesapları var.
Rusya, Çeçen savaşçıların buraya gönderilebileceğine yönelik açıklamalar yaptı. Rusya bir taraftan Ukrayna'da mücadele verirken Kadirov'un bu yönde açıklamaları var. Çin'de Filistin Devleti'nin kurulmasını destekliyor. Çin bugüne kadar dış politikada çatışmalara dair açıklamalar yapan bir ülke değildir. Çin ekonomik kalkınmasında Orta Doğu petrolüne muhtaç.
Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi Emekli Albay Dr. Cüneyt Küsmez: Burada hem askeri hem politik bir durum var. Askeri olarak Hamas bu işi uzun süreç e sürdürecek şekilde odaklanmış durumda. Hamas'ın kararlı bir tutum izlediğini söyleyebiliriz. 4. günde Aşkelon'u vururken ilk günde yaptığı gibi roket saldırısına devam etmesi askeri olarak önemli. Ancak burada bir fark var bu sefer Hamas haber verdi.
İlk saldırıda baskın tesirini sağlamış ve istediği yer ile zamanda cevapsız bırakabilmişti. Ancak bu sefer saldırıyı bildirerek yapması önemlidir. Yeri söylemesi de çok önemli. Direnç gösterdiğin ve varlığını sürdürdüğünü ve bu işe İsrail yapmış olduğu saldırılara karşı cevap verme kapasitesinin devam ettiğini gösteriyor.