FARUK ERDEM

Altı yıl önce başlayan Genel Sağlık Sigortası sistemi ilk başlarda uygulanan aylık 300 liraları bulan üçlü prim yüzünden vatandaşı borçlu duruma düşürmüştü. Önce üçlü prim yapısı değiştirildi. 2017'de ayda 53 lira ödeyen biri sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanır hale geldi. Bu para bu yıl için 60.89 TL'ye çıktı. Fakat geçmiş borçlar yüzünden birçok vatandaş hâlâ zor durumda. Artık bu borçlardan kurtulma yolu açıldı.

1) Kimler kapsam dışında?
Herhangi bir işte sigortalı çalışanlar, Bağ- Kur'lular, memurlar, emekliler, işsizlik maaşı alanlar, 65 yaş aylığı alanlar, isteğe bağlı sigorta ödeyenler, bakmakla yükümlü olunan kişiler.

2) Borç nasıl oluşuyor?
Bir işte çalışmayan 18 yaşından büyük kişiler, lisede 20 üniversitede 25 yaşın üzerindekiler her ay GSS primi ödemek zorunda. Ödemeyenler için borç birikiyor.

3) Borcu olan ne yapacak?
Gelir testine hiç başvurmamış genel sağlık sigortalıların 30 Kasım'a kadar gelir testine müracaat etmeleri gerekiyor. Gelirlerinin brüt asgari ücretin üçte birinden az olduğunun (676.5 TL) tespit edilmesi durumunda genel sağlık sigortası prim borçları silinecek. Yukarıda çıkarsa bu kez yeni sisteme göre güncellenecek.

4) 30 Kasım son tarih mi? Daha önce kendilerine borç çıkartılanlar için hem faizler silinmiş hem de borçları aylık 300 liraları bulan rakamlardan 53.33 liraya indirilerek yeniden hesaplanmıştı. Gelir testi için son tarih 30 Kasım.

5) Son ödeme tarihi belli mi?
Nisan 2018 öncesi prim borcu olanlar 31 Aralık'a kadar borçlarını ödemeleri halinde gecikme faizi ve gecikme zammı ödemeyecek.

6) Gelir testi yaptırılmazsa ne olur?
Genel sağlık sigortası primi ödememek için gelir testi yaptırmak gerekiyor. Geliriniz asgari ücretin üçte birinden çok ise ayda 60.89 lira ödeyerek kendiniz ve bakmakla yükümlü olduğu eş ve çocuklarınız için ücretsiz sağlık hizmeti alabileceksiniz.

7) Borcu olan hastaneye gidemez mi?
Borcu olanlarda diğer sigortalılar gibi 31 Aralık'a kadar hastanelerden ücretsiz yararlanabilecek. Bu haktan bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocukları da faydalanacak.

8) Borç nasıl hesaplanıyor?
1 Nisan 2017 öncesi borçlar için hesap: Geliri asgari ücretin 3'te 1'inden az çıkanların primini Hazine ödeyecek. Geliri asgari ücretin 3'te 1'inden fazla olanlar için aylık 53.33 lira üzerinden borcu güncellenecek, faizler silinecek. Son ödeme tarihi 31 Aralık 2018.
1 Nisan 2017 sonrası borçlar için hesap: Geliri asgari ücretin 3'te 1'inden az çıkanların primini Hazine ödeyecek. Asgari ücretin 3'te 1'inden fazla olanlar için 1 Ocak 2018'e kadar 53.33TL, sonrası için ise aylık 60.89 lira üzerinden borcu hesaplanacak.