FARUK ERDEM

Milyonlarca vatandaş için yeni bir dönem başladı. Emekli, işçi, memur, esnaf, ev kadını, anne ve tüm çalışanlar için yeni düzenlemeler ve reform niteliğinde yenilikler geliyor. TBMM'nin bu dönem alacağı kararlar milyonların gelirini de artıracak...

Yeni düzenlemeler kimleri kapsayacak?

TBMM'de bu dönem çıkması beklenen yasal düzenlemeler ile esnaf, asgari ücretli, emekli, memur gibi tüm kesimleri ilgilendiren reformlar hayata geçecek. Bu reformların bir kısmı gelirleri artıracak bir kısmı da erken emeklilik sağlayacak.

Öncelik hangi yasalarda?

İlk devreye girecek yasalardan birisi Tamamlayıcı emeklilik Sistemi (TES) olacak. Yeni düzenlemeyle birlikte Otomatik Katılım Sistemi'nin işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacak. Çalışırken tasarrufları artıracak bu uygulama ile emeklilikte ikinci bir gelir imkânı sağlanacak. Yeni OVP'de bu reformun 2026'nın ikinci çeyreğinde hayata geçirilmesi öngörüldü. Böylece milyonlarca çalışan SGK dışında ikinci emekliliğe ve ikinci gelire kavuşacak.

Erken emeklilik ile ilgili gelişme var mı?

Yeni dönemde esnafın emeklilik için prim gün şartı 9000'den 7200'e çekilecek. Böylece 1 milyona yakın esnaf 5 yıl erken emeklilik imkanına kavuşacak. Aynı zamanda 1800 gün daha az prim ödeyecek. EYT'li olan esnaf da bu indirimle hemen emekli olabilecek.

Emeklilik sisteminde bir değişiklik olacak mı?

Orta Vadeli Program'da belirtildiği üzere kişilerin daha uzun sürede istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemelerin hayata geçirilmesi planlanıyor. Bu kapsamda hazırlanacak yasal düzenlemenin 2025'in son çeyreğinde TBMM'ye taşınması planlanıyor. Böylece emekli maaşı hesaplamalarında yatırılan prim gibi gün sayısı da etkin olacak.

Yeni yılda hangi gelirler artacak?

Yeni yıl ile birlikte emeklilerin ve memurların maaşlarına enflasyona göre artış yapılacak. SSK ve Bağ-Kur emeklilerine bir önceki 6 aylık enflasyon oranında zam yapılırken, memur emeklilerine toplu sözleşme artışı ve enflasyon farkı yansıtılacak. Eğer refah payı ya da artışların eşitlenmesi kararı alınırsa TBMM'de bunun için yasal düzenleme ocak ayının ilk haftalarında yapılacak.

Emekliler için başka düzenleme var mı?

Ocak ayında tüm emeklilerinin gelirinde artış olması için taban aylık zammı yapılması da gündemde. Halen SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde en düşük ödeme 16 bin 881 lira. Bu tutarın daha önce olduğu gibi, 6 aylık enflasyon oranında yükseltilmesi bekleniyor. Enflasyon tahminlerine göre bu durumda en düşük ödeme 18 bin lirayı aşacak. Ocak ayında TBMM gündemindeki düzenlemelerden biri taban aylık artışı olabilecek.

2026 yılında emekli ikramiyesinde bir değişiklik olacak mı?

Emeklilere yılda iki kez bayram ikramiyesi ödeniyor. Ramazan ve Kurban bayramlarından önce verilen ikramiyenin tutarı bu yıl 3 bin liradan 4 bin liraya yükseltilmişti. Önümüzdeki yıl bir artış daha bekleniyor. Bu kapsamda yapılacak düzenleme Ramazan Bayramı'ndan önce, Mart ayının başında TBMM'ye taşınabilecek. Burada enflasyon oranları dikkate alınacak.

Çalışma hayatında hangi reformlar olacak?

Bu dönemde en büyük yenilik doğum izinlerinde olacak. Kadın memurların 16 hafta olan doğum izni 24 haftaya çıkartılacak. Babalık izni de 15 gün olarak yeniden düzenlenecek. Bu izin süreleri sadece memur anneleri değil diğer tüm sigortalı anneleri kapsayacak. Böylece annelerin doğum izinleri 6 aya çıkacak. Ücretsiz izin de yeniden düzenlenecek.

Yeni çalışma modelleri geliyor mu?

Orta Vadeli Program'da planlandığı gibi yeni çalışma modelleriyle ilgili yasal alt yapı da devreye girecek. Böylece hem kamuda hem özel sektörde esnek, uzaktan ve hibrit çalışma modelleri devreye girecek.

KENDİSİ ASGARİ ETKİSİ AZAMİ

İşçilerin geliri ile ilgili hangi düzenleme olacak?
Aralık ayı ile birlikte Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplanacak. Böylece direkt olarak yaklaşık 8 milyon işçinin 2026 yılında alacağı yeni en düşük ücret belirlenecek. Ancak yeni asgari ücret tüm kesimleri etkileyecek. İşte asgari ücretin değiştireceği ödeme ve gelirler.
Tüm çalışanların maaşları asgari ücret olmasa bile en az aynı oranda artacak.
Maaşı artan çalışanların işsizlik, tazminat, iş göremezlik ödenekleri de yükselecek.
Asgari ücretten vergi alınmıyor. Maaşlardaki asgari ücret kadar kısımda vergiden muaf. Böylece vergi dışı bırakılacak kazanç tutarı yükselecek.
İşsizlik maaşının en düşük ve en yüksek tutarları asgari ücret artışı oranında yükselecek.
Annelere verilen iş göremezlik ödeneğinde en düşük tutar yükselecek.
Staj yapan öğrencilere verilen aylık ödeme zamlanacak.
İhya yapacak esnafın ödeyeceği tutarlar değişecek. İsteğe bağlı sigorta primleri artacak.
Sosyal yardımlardan yararlanmak için aranan gelir sınırı yükselecek.
Genel Sağlık Sigortası'nda primin devlet tarafından ödenmesi için bakılan gelir sınırı yükselecek.

İŞTE HER KESİMİ İLGİLENDİREN REFORMLAR

Tamamlayıcı emeklilik Sistemi (TES) ile emeklilikte ikinci bir gelir imkânı sağlanacak.
Esnafın emeklilik için prim gün şartı 9.000'den 7.200'e çekilecek.
Emekli maaşı hesaplamalarında yatırılan prim gibi gün sayısı da etkin olacak.
Emeklilerin ve memurların maaşlarına enflasyona göre artış yapılacak.
Tüm emeklilerinin gelirinde artış olması için taban aylık zammı yapılması da gündemde.
Emeklilere yılda iki kez verilen bayram ikramiyelerinin artırılması planlanıyor.
Kadınların 16 hafta olan doğum izni 24 haftaya çıkartılacak.
Babalık izni de 15 gün olarak yeniden düzenlenecek.
Hem kamuda hem özel sektörde esnek, uzaktan ve hibrit çalışma modelleri devreye girecek.
Aralıkta belirlenecek yeni asgari ücret tüm kesimleri etkileyecek.