ENGİN ARDIÇ

Çinliler geçen gün gazetemize tam sayfa bir ilan verdiler.
Haber görüntüsünde yazılmış bir ilandı bu...
İlanda, Çin Komünist Partisi'nin yüzüncü kuruluş yıldönümü kutlanıyor, partinin "şanlı tarihi" anlatılıyor ve başarı nedenleri sıralanıyordu... Altmışlı ve yetmişli yıllarda böyle bir ilanın rüyasını bile göremezdik.
Çin gerçekten de uyuşuk bir sömürge, yoksul ve geri kalmış bir ülke olmaktan çıktı, dünya çapında bir dev haline geldi.
Napoleon'un "Çin uyanırsa dünya yerinden oynar" lafı doğru çıktı, Çin bir uyandı pir uyandı. (1991 yılında gene bu gazetede yazdığım bir yazıda "Rusya ancak otuz yılda kendine gelir" demiştim, o süreç de tamamlandı.) Ancak... Çin bunu ne pahasına başardı?
Vahşi bir komünizm döneminden vahşi bir faşizm dönemine evrilerek...
Dünya ekonomisinin yüzde 30'u...
Çin aslında çok eski ve çok büyük bir uygarlıktır.
Emperyalizm onun anasını ağlattı.
Şimdi kendine geliyor...
Ama ağır bir bedel ödedi, şimdi de ödemekte...
Çin, yıllarca "köylü sosyalizminin" vatanı oldu.
Başka türlü de olamazdı. Esas olarak bir köylü toplumuydu.
Kabahat Çin'de değil, köylü sosyalizmini kendine örnek almaya çalışan Batılı (ve bu arada Türk) ahmaklardadır. "Tse Tung" diyenlerle "Ze Dong" diyenler birbirlerini yediler.
Avrupa'ya hiç uymayacak, bize de asla uymayacak, Rusya'ya bile uymayacak bir uygulamaydı bu.
Çin, Stalin'in ölümünden sonra da yıllarca "Stalincilik'in" kalesi oldu.
Sonra birdenbire kapitalizme geçti.
Bu, demokrasi tanımayan bir kapitalizm oldu.
Çin Komünist Partisi bugün de iktidarda, dimdik ayaktadır ama ağzını açanı götürürler.
Tien An Men Meydanı'nda "Artık demokrasiye de geçelim" diye pankart açan çocuk yok edildi.
Hong Kong'u yüz elli yıl sonra geri aldıkları zaman da "Herkes işine gücüne baksın ama İngiliz özgürlüklerini unutun" dediler.
Bugün Çin'de emekçi sınıfı üç otuz paraya vahşice sömürülüyor.
Birtakım CHP haybecileri de, yaptıkları Çin gezisine kılıf bulmak için partilerine Çin modelini "irdeleyen" gereksiz raporlar sunup duruyorlar...
Peki razı mısınız Çin tarzı bir düzene?
Kırk yıl komünizm altında, otuz yıl da faşizm altında ananız ağlayacak ama sonra bir dünya devi olacaksınız...
Osmanlı İmparatorluğu'na geri dönmüş gibi...
Var mısınız? İşinize gelir mi?
Yoksa bugünkü "alaturka kapitalizm" altında "temkinli kalkınmayı" mı tercih edersiniz?
Sıkıya gelmeyi sevmeyiz, çelik disiplin bize hiç uymaz, özgürlük değilse bile serbestlik hoşumuza gider, kimse Çin rüyası görmesin.

***

Öteden beri Çin yemeklerinin tutkunu olduğumdan, ülkemizde faaliyet gösteren Çin lokantalarına da küçük bir eleştirim olacaktır:
O nefis "karamelize soğanlı dana etini" mönüden niçin kaldırdınız yahu?
Hadi tofu, pakçoy, miso, yeşil köri, siyah sarımsak falan Çin'den geliyor da dana ile soğan da mı Çin'den geliyor?
Ayrıca, Çin'deki vahşi kapitalizm eleştiriliyor, ben de bizim Çin lokantalarındaki "vahşi fiyatları" eleştiriyorum!
Kardeşim, içinde eser miktarda bezelye ile havuç, bir gıdım da yumurta bulunan pilava, üstelik yağsız, haşlama pilava kırk lira da yazılmaz ki!
Yoksa Çin Komünist Partisi kalkınmayı bizim sırtımıza mı yüklüyor?