KEREM ALKİN

Dünyanın önde gelen uluslararası teşkilatlarınca yayınlanmış olan son küresel iklim krizi raporları, kutuplarda ve Grönland'da gözlenen buzul erimesi nedeniyle şimdiden okyanuslarda su seviyesinin 1 metreye yakın yükseldiğini ve okyanuslandaki ısınmanın bu tempoyla devam etmesi halinde, 2030 ve sonrasında 750 milyon insanın yer değiştirmek zorunda kalacağına işaret ediyor. 'Yeşil Odaklı' denizcilik endüstrisi ve yeşil gemiler bir başka önemli başlık. Antartika bir 'iklim saatli bombası' gibi. Eğer, küresel iklim değişikliğinde denge daha da bozulur ise, dünyaya bedelinin ağır olacağından korkuyor uzmanlar. Bu nedenle, tüm dünyanın var gücüyle yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırması kritik önemde.
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı'nın (IRENA) son 'Yenilenebilir Enerji ve İstihdam 2024 Raporu', küresel ölçekte üç katına çıkarılması gereken yenilenebilir enerji yatırımlarının önemli bir göstergesi olarak, bu alanda istihdam artışının ciddi ölçülerde umut verdiğine işaret ediyor. Dünya genelinde yenilenebilir enerji sektöründe istihdam, tüm zamanların rekor artışıyla 2023'e göre yüzde 18,2 artarak 16 milyon 200 bin kişiye ulaşmış durumda. Çin, 7,4 milyon düzeyinde yenilenebilir enerji istihdamıyla dünya ölçeğinde ilk sırada ler alırken, Çin'i 1,8 milyon istihdam düzeyi ile Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, 1,56 milyon düzeyinde istihdam ile de Brezilya izledi. ABD ve Hindistan ise yaklaşık 1'er milyonluk istihdamla bu ülkeleri takip etmekte.
Küresel ölçekte yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik istihdam artışının yaklaşık yüzde 46'sı rüzgar ve güneş kurulumlarının en fazla gerçekleştirildiği Çin'den gelmiş durumda. Önemli bir veri olarak, küresel yenilenebilir enerji istihdamında güneş enerjisi tek başına 7,2 milyon ile en fazla istihdam oluşturan yenilenebilir enerji alanı oldu. Çin ve Güney Asya, güneş enerjisi alanında istihdamı en iddialı artıran bölgeler olarak raporda yer almaktalar. Biyoyakıtlar yoluyla yenilenebilir enerji alanı, dünya genelinde 2,8 milyon istihdam yeni istihdam oluşturarak ikinci sırada yer almakta. Türkiye'nin de ciddi bir küresel yatırımcı konumunda olduğu ve önemli eserlere imza attığı hidroelektrikte ise, Türkiye'nin aksine, dünya genelindeki yeni projeler azalmasına rağmen, bu alan 2,3 milyonluk yeni istihdam oluşturarak sıralamada üçüncü yenilenebilir enerji alanı oldu.
Rüzgar enerjisi alanının sağladığı istihdam ise 1,5 milyon düzeyinde gerçekleşti. Çin ve Avrupa istihdamda öne çıkan bölgeler olarak kayıtlara geçtiler. IRENA'nın Raporu, Afrika Kıtası'nın, sahip olduğu büyük yenilenebilir enerji potansiyeline rağmen, küresel yatırımlardan istenilen payı alamadığına işaret ediyor. Küçük ölçekli yenilenebilir enerji yatırımları Afrika Kıtası'nda 2023 sonu itibarıyla ancak 324 bin kişilik istihdam oluşturabilmiş durumda. IRENA Direktörü Francesco La Camera, enerji dönüşümü ve bunun sosyoekonomik kazanımlarının dünyada sadece birkaç bölgeyle sınırlı kalmaması gerektiğini belirterek, kolektif bir amaçla enerji dönüşümü için gerekler yerine getirildiğinde 2030'a kadar temiz enerji kapasitesini üç kat artırmanın hala mümkün olduğunu hatırlatıyor.