NASUH ÖZER

Robotların çocuk bakıcılığı yaptığı…

Evcil hayvanları dışarı çıkıp gezdirdiği..

Temizlik, yemek gibi ev işlerine yardım ettiği...

Yani insanların temel görevlerini gerçekleştireceği bir dünyaya artık resmen giriş yaptık…

İnsansı robotların hayatımızda cep telefonu gibi yaygın olarak yer almasına kısa bir zaman kaldı…

Son yazımda bilim kurgu ile gerçeğin sınırlarının hiçbir zaman günümüzdeki kadar birbirine yaklaşmadığını yazmıştım…

Tesla'nın son tanıtım etkinliğinde bu sınırın zaten kaldırıldığını ve sadece geçiş için doğru zamanın beklendiğinin mesajı verildi…

Elon Musk'ın 3 yeni teknolojik ürünü tanıttığı etkinlik tüm dünyada büyük yankı uyandırdı…

Musk'ın mesajı olan "Gelecek artık geldi" ifadesinin karşılık bulması için etkinliğin yapıldığı mekandan daha iyisini bulmak çok zor olurdu herhalde…

Çünkü tanıtım, birçoğumuzun geleceğe dair düşünceleri zihnimizde canlandırılmasına katkı sağlayan Hollywood filmlerinin çekildiği, Warner Bros stüdyolarında gerçekleşti..

Yeni dünyayı tanıtırken Hollywood etkisini kullanmak…

Eğer insanlara geleceği hayal ettirmek, sanki geleceği yaşıyormuş gibi bir etki oluşturmak istiyorsanız, Hollywood'un gücünü mutlaka kullanmanız gerekir….

Musk tam olarak öyle yaptı…

Stüdyodaki bir sinemadan çıkan Musk'ı bir astronot yolcu ederken, "We Robot, Şimdi Sinemalarda" yazısı dikkat ise çekiciydi…

We Robot, Isaac Asimov'un "I, Robot" kitabına bir göndermeydi aynı zamanda…

Beyaz perde de Will Smith'in rol aldığı "I, Robot" filmi bu kitaptan uyarlanmıştı…

Bilim kurgu, kitaplar ve Holywood'un gücünü iletişimde kullanmak işte tam olarak buydu…

Burada bir dipnot; "I, Robot" filminin yönetmeni Alex Proyas, Elon Musk'ı tasarımlarını çalmakla suçladı.

Şimdi gelelim tanıtılan yeni teknolojilere…

Cybercab: Direksiyonu, pedalı olmayan ve tamamen denetimsiz olarak yüzde 100 otonom sürüş yapan bir otomobil.

Robovan: 20 kişi taşıma kapasitesi olan bir toplu taşıma aracı. Aynı Cybercab gibi yüzde 100 otonom sürüş ile seyahat ediyor

Ve en önemlisi…

İnsansı(Humanoid) robot Optimus

Musk uzun süredir hayalini kurduğu konseptleri hayata geçirmenin sevincini yaşarken, insanların hafızasında Blade Runner gibi filmlerde yer eden kıyamet sonrası kimsenin yaşamak istemediği karamsar bir dünya değil, aksine herkesin yaşamayı heyecanla beklediği bir dünyadan bahsettiğini söyleyerek önemli bir mesaj verdi.

Gaz ve fren pedalları olmadan kendi kendine yolculuk yapabilen Cybercab'ın bir ticari taksi olarak hizmet etmesi amaçlanıyor.

Buradaki mantık şu;

1 haftada 186 saat var.

Araç sahipleri otomobili toplamda 10-15 saat kadar kullanıyor.

Eğer Araç sahibi Cybercab'ı kullanmadığı zaman diliminde değerlendirmek isterse taksi olarak çalıştırarak ek gelir elde edecek.

Robovan da ise sürücüsüz seyahat etme imkanı ile tamamen toplu taşıma ve trafik sorununun çözümünün yanında, ulaşım ücretlerinin cüzi miktarlara inmesi yönünde bir hedef var…

Ve etkinliğin sonunda yürüyerek insanların arasına katılan Optimus robotlar….

Robotlar ve insanlar nasıl bir arada yaşayacak?

Optimusların insanların arasına katıldığını görenler filmlerde izlediği o geleceğin artık geldiğini düşündü…

Bu görüntü korku ve merakı aynı anda harekete geçirdi.

Robotlar her ne kadar çok sempatik aktivitelerle kameraların karşısında dans edip, servis yaparak etkinlikte yer aldıysalar da reklam filminde insanların işlerini yapan robotlar, yaklaşan bir gerçekliğin somut haliydi…

Tanıtım filmlerinde robotlar ev işleri yaparken ailenin bir parçası gibi görünüyor. Tüm aile bireyleri tarafından kabul görmüş ve gülen yüzlerin içinde yer alan Optimuslar insanlara yardımcı oluyor.

Ancak insanların reklam filmindeki gibi bu gelişmeyi çok çabuk kabullenmesi beklenen bir durum değil.

Çünkü aynı Elon Musk 2023'te yapay zeka çalışmalarının 6 ay durdurulmasını istemişti.

Hızlı gelişen yapay zekanın kontrolden çıkması konusunda endişe ettiğini ifade ederek çalışmalara ara verin çağrısında bulunmuştu.

Şimdi ise Yapay Zeka ile çalışan Optimus robotlarla karşımıza çıktı..

Dünyanın hiçbir ülkesinde Robotlar ve yapay zeka için hukuki düzenlemeler şekillenmiş değil.

Amazon'un yapay zeka asistanı Alexa, 10 yaşındaki bir kız çocuğundan bozuk parayla prize dokunmasını istemişti.

'Yapay Zeka Olay Veritabanı' projesinin kurucusu olan Sean McGregor, Newsweek'e verdiği demeçte yapay zeka kazalarının 2 kat artacağı konusunda uyarıda bulunmuştu.

İnsansı robotların yapay zeka ile öğrenme modellerini kullanacağı süreçlerde de aynı sorunların yaşanması bekleniyor.

Herkesin aklında olan o soruyu ben sorayım…

Bir robot doğrudan insan hayatını tehdit edebilir mi?

İşte tam olarak bu sorunun cevabını Isaac Asimov 1950'de yayımlanan Ben Robot kitabında verdi…

Yarım Asır önce yazılan 3 Robot Yasası

1. Bir Robot, bir insana zarar veremez, ya da zarar görmesine seyirci kalamaz.
2. Bir robot, birinci yasayla çelişmediği sürece bir insanın emirlerine uymak zorundadır.
3. Bir robot, birinci ve ikinci yasayla çelişmediği sürece kendi varlığını korumakla yükümlüdür.

Asimov yarım asırdan daha uzun bir süre önce günümüzdeki yaşanabilecek gelişme ve sorunları düşünerek bir çözüm önerisinde bulunmuş.

Özellikle birinci madde hayati öneme sahip.

Fakat yaşanacaklar bu kadarla da sınırlı değil…

Günlük işleri bir kenara bırakın Optimus ve benzeri robotların üretimde yer alması halinde neler yaşanır?

İnsanın beden gücü, yorulmadan çalışan bir robotla ne kadar rekabet edebilir?

Ya da bu robotların savaşta kullanıldığını düşünün…

Sizce bu teknolojiler sadece günlük ev işleri ve yemek servisi yapmak için mi geliştiriliyor?

Yoksa başka amaçlar da var mı?