ENGİN ARDIÇ

Gun-Britt Sundström adında bir hanım. (Bizim zamanımızda May Britt vardı, bomba gibiydi, şimdi 85 yaşında.)
İsveç Kraliyet Akademisi Nobel Komitesi üyesiymiş.
Edebiyat ödülünün bu yıl Avusturyalı yazar Peter Handke'ye verilmesi üzerine istifa etmiş.
Çünkü Handke Srebrenitza katliamını inkar ediyormuş ve Sırp savaş suçlularını savunuyormuş.
"Edebi" nedenlerle istifa etseydi de anlardık, çünkü Handke Nobel mobel alamayacak önemsiz bir yazardır.
Onun ardından komite üyesi Kristoffer Leandoer de istifa etmiş.
Sundström "işe politika karıştığını" söylüyor.
Kendisine İsveççe günaydın deriz, "god morgon!"
Yani bundan önceki Nobel ödülleri hiç mi politik değilmiş?

***

Bu komite, daha doğrusu bugünkü komite üyelerinin babaları dedeleri, İvan Bunin adında üçüncü sınıf bir yazara sırf "beyaz Rus olduğu ve Bolşevizm'e şiddetle karşı çıktığı için" bu ödülü vermemiş miydi?
Bu komite, sırf Sovyetler Birliği "yumuşadığı için" Şolohov gibi ikinci sınıf ve "arakçı" bir yazara bu ödülü vermemiş miydi?
Niçin bir Vasiliy Grosman'a, ondan çok daha önemli bir romancıya vermediler?
Pasternak'a ödül "rejim muhalifi" olduğu için verilmemiş miydi?
Svetlana Aleksiyeviç, hem de bir edebiyatçı değil bir gazeteci, ödülü kalemi çok kıvrak olduğu için mi aldı yoksa "Putin Rusyası"nı eleştirdiği için mi?
Orhan Pamuk'a ödülü babalarının hayrına mı verdiler yoksa "soykırımı kabul ettiği" için, üstelik buna bir de "Kürt soykırımı" kattığı için mi?
Nitekim iflah olmaz bir Tayyip Erdoğan düşmanı olan ve bir Kürt devletinin kurulmasını da çok isteyen Ahmet Altan ödül yolunda emin adımlarla ilerliyor...
Birkaç yıl daha yatsa iş garanti.
Arada olan Mrs. Elif Shafaq'a olacak, kadıncağız havasını alacak.
Yaşar Kemal de "yeterince Kürtçü olmadığı için" alamamıştı...

***

Nobel, fazla ciddiye alınacak bir ödül değildir.
Neticede ödülü verenler "uluslararası edebiyat otoriteleri" değil, İsveç'in başka yerde adı sanı duyulmamış birtakım entelektüelleridir.
Elbette keyiflerinin istediğine ödül verme hakları vardır ama bizim de bunu "fazla takmama" hakkımız vardır.
Edebiyattan anlayan okurlarımız ellerini vicdanlarına koysunlar ve şu isimleri hiç duymuşlar mı, hayatlarında bu yazarlardan tek satır okumuşlar mı, bize söylesinler:
Björnson... Carducci... Eucken... Heyse... Heidenstam... Spitteler... Karlfeld... Sillanpaa... Johnnson... Martinson... Walcott... Szymborska... Tranströmer... Tokarczuk...
Hepsi de Nobel edebiyat ödülü sahibidir.
Buna karşılık "alamamış" olanlara da bir bakalım: Borges... Brecht... Çehov... Conrad... Cortazar... Huxley... Ibsen... Joyce... Koestler... Malraux... Musil... Nabokov... Proust... Tolstoy... Woolf...
Hadi yürüsün o komite.