MEHMET BARLAS

Açıkçası Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın yerinde olmayı istemezdim... Düşünün ki her gün ve hatta her saat, bir kuyumcu özeniyle ekonominin gelişmesindeki engellerle boğuşup durdu. Enflasyon rakamları sonunda düşmeye başladı ve ekonomideki toparlanma başladı. Ama koronavirüsten kaynaklanan hastalığın bir salgına dönüşmemesi için alınan önlemler, ölçülmesi çok zor bir maliyeti ekonomimize yüklemeye başladı.

Sonsuz kayıplar listesi
En başta bu yılki turizm gelirlerinden adeta vazgeçmiş gibi değil miyiz? THY'nin iptal edilen seferlerini ve Türkiye'ye gelmeleri engellenen ülkelerin vatandaşlarını şöyle bir düşünün... Önümüzdeki Paskalya tatilini bekleyen otel sahiplerinin hayal kırıklıklarının parasal bedelini hiç hesap ettiniz mi? İptal edilen toplantıları, kısıtlanan çalışma günlerini ve mesela seyircisiz futbol karşılaşmalarını düşünün... Gelir ve vergi kayıplarını hesaplamaya çalışın.

Astronomik zararlar
Aslında bizim parasal kayıplarımızı dünya rakamları ile karşılaştırdığınızda, belki iyimser de olabilirsiniz. Mesela petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle dünyanın en büyük 14 petrol firmasının piyasa değeri 5 işlem gününde toplam 495 milyar dolar gerilemiş. Sadece Saudi Aramco'nun bile piyasa değeri 230 milyar dolar azalmış. Hollandalı Royal Dutch Shell şirketinin hisse başına değeri 9-13 Mart'ta yüzde 30.8 azalırken, piyasa değerinden ise 48.3 milyar dolar silinmiş...

Rusya da zararda
8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle pazartesi kapalı olan Moskova borsasında, 10-13 Mart arasındaki 4 işlem gününde Rusya'nın en büyük petrol şirketi Rosneft'in hisseleri yüzde 32.2 düştü ve piyasa değeri 19 milyar dolar geriledi. Diğer Rus petrol şirketi Lukoil'in hisseleri de bu 4 işlem gününde yüzde 21.1 gerilerken, piyasa değerinde de 11 milyar dolarlık kayıp yaşanmış.

Amerika'nın zararları
Amerikalı ExxonMobil'in ise hisse başına değeri söz konusu dönemde yüzde 20.1 azalırken, şirketin piyasa değeri ise 40.5 milyar dolar düşmüş... Söz konusu tarihler arasında, Halliburton hisseleri yüzde 45.3 ve piyasa değeri 5.2 milyar dolar düşerken, Schlumberger hisseleri yüzde 32.2 ve piyasa değeri 10.7 milyar dolar azalmış. Baker Hughes'un ise 5 işlem gününde piyasa değerindeki kayıp 3.4 milyar doları bulurken, şirket hisse başına yüzde 20.8 değer kaybı yaşamış...
Kısacası koronavirüsü sadece can almıyor, bunun yanında can yakıcı ekonomik kayıplara da sebep oluyor.