Doğu Avrupa’dan Akdeniz’e yeni denklem “Trump eliyle yeni bir masa kurulabilir!”
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'nin Rusya'yı çok büyük bir tehdit ve Avrupa'ya saldırabilecek bir güç olduğuna yönelik ifadeleri sonrası Avrupa-Türkiye ilişkileri gündeme geldi. Avrupa'nın Türkiye'den beklentileri merak konusu olurken konuyu A Haber'de değerlendiren gazeteci Mete Sohtaoğlu, Doğu Avrupa ile Akdeniz'de yeni bir denklemin ipuçlarına dikkat çekerek Trump eliyle yeni bir masanın kurulabileceğini söyledi.
Rusya-Avrupa arasında Doğu Avrupa üzerinde hava ihlali gerilimi devam ederken, İngiltere'nin Eurofighter Typhoon savaş uçağı için Türkiye ile anlaşması Avrupa'nın güvenliği için yeni bir yol haritası mı kuruluyor? Sorusunu gündeme getirdi.
EUROFİGHTER TYPHOON SATIŞ ANLAŞMASI
Gazeteci Mete Sohtaoğlu, A Haber'de yayınlanan Arka Plan programına katılarak Türkiye ile Avrupa arasında yaşanan son gelişmelere ilişkin bilgi verdi. Sohtaoğlu, Almanya Cumhurbaşkanı ziyaretinin Eurofighter Typhoon satış anlaşmasından birkaç gün sonra gerçekleşmesine dikkat çekerek bunun Yunan ve İsrail lobilerine karşı Ankara'nın büyük bir başarısı olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
AVRUPA'NIN GÜVENLİĞİNDE TÜRKİYE FAKTÖRÜ
"2019'dan beri Almanya'nın Türkiye'ye savunma sanayinde uyguladığı, bazı engeller, çıkartmalar ya da 'yaptırım' demeyeceğim ama 'yaptırımlar' diyeyim, pek sıcak bakmıyordu silah satışı önümüze çıkıyor. Fakat bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan'la olan görüşmeden sonra önümüzdeki dönemde büyük bir değişiklik göreceğiz. Çünkü burada sadece Gazze meselesi, Filistin meselesinde ki Cumhurbaşkanının, oradaki çıkışı gerçekten ben canlı olarak da A Haber'den izledim, gerçekten çok güzel bir tavır sergiledi çünkü Almanya Cumhurbaşkanının aklında emin olun sizin sorduğunuz soru vardı: Avrupa'nın güvenliği Türkiye'yle bu konuda ne yapabiliriz?
FOTOĞRAF: AA
EUROFİGHTER SÜRECİ HIZLANIYOR
Şimdi bu Eurofighter Typhoon meselesini açmamın sebebi, bu Eurofighter'ları Almanya, İngiltere'den farklı olarak özellikle Avrupa'nın, Avrupa-Atlantik güvenliği açısından, özellikle Doğu kanadı açısından bir güvenlik olarak görüyor. Ama burada İngiltere'den, "Merz, Türkiye'nin Eurofighter almasından çok memnun oldun" dedi. "Avrupa güvenliği açısından. Ama burada Rus tehlikesine karşı bir memnuniyet var". Fakat İngiltere'den bahsetmemin sebebi şu: Bakın, Amerika Birleşik Devletleri'yle artık efsane haline gelen bir F-35 didişmemiz var. Fakat bu didişmeye rağmen İngiltere'nin, bunun altını çizerek söylemek istiyorum, Amerika Birleşik Devletleri'yle olan ilişkilerimize rağmen bu konuda Türkiye'nin koluna girerek bu Eurofighter meselesinde Almanya'ya, diğer ülkelere ya da yaptırım uygulamak isteyen ya da engellemek isteyen ülkelere rağmen bu işi nihayete erdirmesi, İngiltere Amerika ne Avrupa konusunda aynı düşünüyor ne Orta Doğu'daki meselelerde İngiltere ve Amerika aynı yerde.
FOTOĞRAF: AA
NATO ELİYLE VİA CARPARTİA PLANI
İngiltere'nin bu hamlesi Amerika Birleşik Devletleri'yle arasına biraz daha mesafe koyarak Türkiye'yi kendine çekme çabası. Bunu özellikle bir altını çizeyim. İkincisi, burada Avrupa güvenliği meselesinde şunu söylemeyeceğim, hep tekerrür edecek çünkü: 'İşte Avrupa'nın bir ordusu yok, komutası kimde olacak, tecrübesi yok.' Bakın burada hep unuttuğumuz, ben farklı açılardan bakmayı seven bir insanım. Birincisi, NATO'nun 2028'de biteceği planlanan bir Via Carpatia yolu var. Bu yol, bakın bu gördüğünüz bütün ülkeler Doğu bloku ülkeleri ve bunların altyapısı, karayolu… Doğu blokunda, Doğu Avrupa'da bir yerden bir yere gitmek isteseniz çok uzun süreler alıyor. Ama Batı'da öyle değil. Çünkü yol ağları hem asfalt olarak, kalite olarak, ağırlığı taşıma olarak çok farklı ve modern yapılmış. Şimdi buraların elden geçmesi, Polonya'dan başlayarak Bulgaristan, Yunanistan'ı da kapsayacak bu Via Carpatia yolu 2028'de bitecek.
FOTOĞRAF: AA
AVRUPA'NIN TÜRKİYE'YE İLGİSİ NEDEN?
Bu, tonlarca ağırlıktaki bir tankı, ya da daha ağır askeri araçları taşıma kapasitesine ve genişliğine sahip olacak. İlginç de bir bilgi vereyim: Avrupa'nın doğusundaki bütün köprüler, II. Dünya Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Naziler'le Nazi Almanya'sıyla mücadele esnasında kurduğu hemen hemen 70-80 tane seyyar köprü şu an hala Almanya'da doğu bölgesinde Avrupa'nın hala halk tarafından sivil olarak kullanılıyor. Yani bu kadar kendini geliştirememiş bir bölgeden bahsediyoruz, 'Avrupa Birliği' diyoruz da. Yani Avrupa Birliği askeri bir güç olmadığı gibi, ekonomik bir güç olma özelliğini de artık kaybetmeye başladı. İngiltere'nin ayrılması, önümüzdeki dönemde Almanya'nın 'Dexit' kavramı çok sıklıkla aşırı sağcılar tarafından, gündeme getiriliyor.
FOTOĞRAF: AA
"GÜMRÜK BİRLİĞİ ANLAŞMASI GÜNCELLENEBİLİR"
Türkiye meselesinde burada, benim beklentim, özellikle Türkiye'yi ekonomik anlamda Avrupa'ya, adapte edecek, daha fazla entegre edecek ben Gümrük Birliği anlaşmasının önümüzdeki dönemde istişarelerle güncellenmesini bekliyorum. Çünkü bizim önümüzde zaten Gümrük Birliği anlaşmamız var ve Türkiye'nin sadece kabul edilmesi ve Avrupa Birliği'ne üye olması gerekiyor. Ama ilk etapta ben Gümrük Birliği anlaşmasının güncelleneceğini tahmin ediyorum. Burada Avrupa Birliği üyeliği meselesinde de ben istişarelerin başlayacağını düşünüyorum. Yani burada Türkiye'ye hiçbir zaman hep şu suçlamalar yöneltildi Türkiye'ye: 'Bölgesel gerilimlerden dolayı bazı ülkelerle bazı dosyalarda, toplantı yapmak bir eksen kayması, işte Türkiye şuna benziyor mu, buna mı dönecek' vesaire gibi korkular pompalandı.
FOTOĞRAF: AA
AKDENİZ'DE YENİ BİR MASA KURULUR MU?
İşte bakın vakti zamanı geldiği zaman Türkiye her zaman arkasında olduğu Avrupa Birliği dosyasını da masanın üstüne koyup 'Kaldığımız yerden konuşalım ama şu artık şartlar vesaire meselesini de Türkiye lehine bir değerlendirmemiz lazım' meselesini de Ankara kriterleriyle Cumhurbaşkanı Erdoğan bir kez daha vurguladı. Bu yüzden ben şöyle toparlayayım: Önümüzdeki dönemde, ki ben burada savunma meselesinin de görüşüldüğünü düşünüyorum, onu da ben tahmin olarak söyleyeyim, Avrupa Birliği'nin başta 6. nesil uçak olmak üzere bazı projeleri var, Avrupa Savunma Kalkanı vesaire gibi. Ben Türkiye'nin, savunma sanayinde ürettiği bazı ürünlerle bunun ana omurgasını oluşturacak altyapıyı bu Avrupa Birliği üyesi ülkelerle beraber oluşturacağını düşünüyorum. Son olarak da burada Yunanistan'ın ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin olumsuz tutumlarına rağmen bu sürecin buraya kadar gelmesini de önemli bir not olarak ben izleyicilerimizle paylaşayım. Çünkü bugüne kadar atılan, Türkiye Cumhuriyeti adına atılan bütün adımlarda karşımıza hep şu iki tane toprak parçası çıktı: Birincisi Yunanistan, ikincisi İsrail, hadi burası da Yunanistan'la beraber sayayım, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi. Artık bu engellerin de dağılmaya ve eskisi kadar etki gücü olmadığını artık gördüğümüzden ben daha iddialı bir şey söyleyerek tamamlayayım. Ben önümüzdeki dönemde Avrupa Birliği'nin de ABD Başkanı Trump'ın da bu Güney Kıbrıs Rum Yönetimi meselesi, Yunanistan meselesi, yani Akdeniz meselesinin çözümüyle alakalı İsrail'i de alarak Türkiye'nin, iddialarını, tezlerini, beklentilerini, kaygılarını her şeyi değerlendirecek bir masa kurulacağını tahmin ediyorum."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN