ASRIN FELAKETİNDEN ASRIN İHYASINA
Deprem felaketinde yerle bir olan 11 şehir, asrın inşaası faaliyeti ile ayağı kaldırıldı, yaralar sarıldı. Sarılmaya da devam ediyor... Toplam 453 bin konutun hak sahiplerine teslim edilecek olması bölgedeki ihyanın rakama yansıması oldu...
SADECE ülkemizde değil neredeyse dünyada benzeri görülmemiş bir felaket olan 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin 'asrın felaketi' ve iki yıldır bölgede sürdürülen faaliyetlerin de 'asrın inşası' olarak anılması, boşuna değil.
Mesele sadece deprem sonrasındaki arama kurtarma faaliyetlerinden, insanların bir kısmını bölge dışına transfer ederken kalanları önce çadırlara ve sonra konteynerlere yerleştirmekten ve yıkılan konutların yerine yenilerini yapmaktan ibaret değildi. Depremden etkilenen 14 milyon civarındaki insanın hayatını sürdürebilmeleri için gereken çok daha başka şeyler de yapılması gerekiyordu ve işte bunlar da yapıldığı için, asrın felaketi sonrasında yürütülen asrın inşası faaliyetlerinin başarılı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliyoruz.
CHP KLASİĞİ
Depremin ilk gününden itibaren zaman zaman arama kurtarma faaliyetlerini engelleme noktasına kadar gelen dezenformasyon faaliyetleri hep sürdü. Yapılanları inkar ya da kirletmek isteyenler, hiç durmadan çalıştılar ve halen de çalışıyorlar. Devletin muhteşem çalışmalarını itibarsızlaştırmaya çalışanların, verdikleri sözleri tutmayan CHP'li belediyelerle zihniyet akrabalıkları, işin dikkat çekici yanı. Kahramanmaraş merkezli depremler 11 ilde yaklaşık 14 milyon kişiyi etkileyip, 680 bini konut, 170 bini işyeri olmak üzere toplamda 850 bin bağımsız bölüm yıkıldıktan sonraki gelişmeleri kronolojik olarak özetlemek, yaşananları anlamak bakımından faydalı. Depremin olduğu saat 04.17'den itibaren alarma geçen devlet, yardım ve destek ekipleriyle beraber toplam 272 bini aşkın personeli bölgeye sevk etti. Sabahın erken saatlerinde, çalışmalara destek amacıyla bölgeye koordinatör vali ve kaymakamlar gönderildi.
Bölgedeki 10 ilde çadır ve konteyner kentler oluşturulmaya başlandı.
Mesela daha 11 Şubat'ta, Gaziantep İslahiye, Nurdağı ve Nizip'te 1522 konteynerin kuruluşu tamamlanmıştı.
Bir yandan yıkılan yaklaşık 36 bin binada arama kurtarma faaliyetleri sürer ve mağdurların ihtiyaçları en iyi şekilde karşılanmaya çalışılırken, bir yandan da şehirlerin alt yapılarının tamiri için adımlar atılıyordu.
11 İLDE 10 HASTANE TAMAMLANDI. 70'İN ÜZERİNDE HASTANE VE SAĞLIK BİRİMİNİN İNŞASINA İSE DEVAM EDİLİYOR.
BÜYÜK ÇALIŞMA
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla Adıyaman'da 4 bin 431 konutun temellerinin atıldığı 27 Mart'ta, atılan temellerin sayısı 27 bin 949'u bulmuştu. Deprem bölgesinde inşası planlanan 143 bin köy evinden 13 bin 400'nün yapımına 4 Nisan'da başlanırken, asrın felaketinden 76 gün sonra Cumhurbaşkanımızın katılımlarıyla Gaziantep ve Kahramanmaraş'da "ilk köy evi" anahtar teslimi de 22 Nisan'da gerçekleştirildi.
Teslimleri 2024'te başlayıp Ocak 2015 itibariyle 169.171 konut, 149 iş yeri ve 32 bin 260 köy evi olmak üzere toplam 201 bin 580 bağımsız birimin teslim edilmesi ve 2025 yılı sonunda da 358 bin 859'i konut, 31 bin 307'si iş yeri ve 62 bin 817'si köy evi olmak üzere toplam 452 bin 983 bağımsız bölümün hak sahiplerine teslim edilecek olması, meselenin rakamlarla ilgili en önemli yönlerinden.
İLLER BANKASI BUGÜNE KADAR TOPLAM 65 MİLYAR TL TUTARINDA HİBE DESTEĞİ SAĞLADI.
YAKLAŞIK 2.5 MİLYON
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) verilerine göre, depremin ilk anından itibaren geçici barınma kapsamında bölgeye gönderilen çadırın sayısı 1 milyon. 350 çadır kent alanındaki 645 bin çadırda barınan afetzede sayısı yaklaşık 2.5 milyon. Eylül 2023'ten itibaren çadır kentlerdeki afetzedeler konteyner ve konutlara geçtiler. Geçici barınma hizmeti veren KYK yurtlarında 477 bin 952, Milli Eğitim Bakanlığı yurtlarında 710 bin 266 olmak üzere toplam 1 milyon 188 bin 218 kişi misafir edilmiş ve Eylül 2023'te buralarda barınanlar kira ve konteyner desteği sağlanarak yurtlardan tahliye edilmiştir.
Kurulan 428 konteyner kentte 220 bin konteyner kurulumu yapılmıştır.
AFAD koordinasyonunda Nisan 2023'ten itibaren 15 ay boyunca ev sahibi ve kiracı toplamda 362 bin 739 haneye, yapılan kira destek ödemeleri 34 milyar 546 milyon 25 bin 500 TL'dir. Ayrıca; 1 milyon 995 bin 978 haneye, hane başına 10 bin TL olmak üzere 19 milyar 959 milyon 780 bin TL destek ödemesi, 568 bin 624 haneye hane başına 15 bin TL'den olmak üzere 8 milyar 529 milyon 360 bin TL taşınma yardımı, vefat eden 41 bin 128 kişinin yakınlarına kişi başı 100 bin TL olmak üzere toplam 4 milyar 112 milyon 800 bin TL ödeme ve toplam 57 milyon 201 bin TL de tahliye destek ödemesi yapılmıştır.
Deprem bölgesindeki altyapı hizmetleri için ise İller Bankası bugüne kadar toplam 65 milyar TL tutarında hibe desteği sağlamıştır. Depremlerin yaralarını sarmak amacıyla düzenlenen çeşitli bağış kampanyalarında AFAD'ın verilerine göre, 15.01.2025 itibariyle toplamda 143 milyar 200 milyon TL yardım toplanmıştır. Bu yardımlar, 2 temel kategoride harcanmış ve Nakdi yardımlar kapsamında 67 milyar 200 milyon TL'lik ödeme yapılırken, barınma giderleri kapsamında ise toplamda 59 milyar 900 milyon TL kullanılmıştır.
DEPREMZEDELERE 67.2 MİLYAR TL NAKDİ YARDIM, 59.9 MİLYAR TL DE BARINMA YARDIMI YAPILDI.
EĞİTİM ÖĞRETİM
Depremin ardından ağır hasarlı okullar yıkılarak yenileri inşa edilmeye başlanmıştır.
10 bin 272 okul ve 109 bin 265 derslik hasarsız veya az hasarlı kalırken, 1.295 okul ve 9 bin 935 derslik ise yıkılmıştır. Eğitim-öğretime başlama kararı alındıktan sonra, okul ve dersliklerin onarım çalışmaları tamamlanmış, yaklaşık 46 bin derslik onarılarak yeniden hizmete sunulmuştur.
Asrın felaketi sonrası büyük bir kararlılıkla başlatılan asrın inşa ve ihya çalışmalarının kararlılıkla sürdürüldüğü ve bu yıl sonu itibariyle birçok konunun tamamen halledilmiş olacağı, işin müjdeli tarafı.