MURAT GENER

Bugün Türkiye'de temel hak ve özgürlükleri garanti altına alan sözleşme Anayasa. Tabii ne kadar garanti altına aldığı tartışmalı. 1980 Darbesi'nin hemen sonrasında dönemin Cuntası tarafından dayatılan Anayasa yine dönemin Cunta komutanlarının geleceklerini garanti altına alma projesiydi. Aldı da. Anayasa'da yer alan temel eksikliklerden biri daha önceki 4 Anayasa'da da olduğu gibi içinde milletin olmamasıydı. 1921-1924-1961 ve en sonunda 1982 Anayasa'sında toplumsal mutabakat sağlanamadı. Çünkü Anayasa'ların tümünde ya askeri ya da yargı vesayetinin izleri vardı.

Başkanlık Sistemi bu sorunu da temelden çözmeye aday.

Çünkü yürütme erkinin tartışmasız başı olan Başkan ve adamları sadece yatırımları ilgilendiren alanlarda değil, Adalet-İçişleri-İnsan Hakları gibi konularda da söz sahibi. Yani Başkan, Başkanlık Sistemi'nde sadece ülkenin yatırımlarını yönlendirmekle sınırlı kalmıyor; İçişlerinden, Adalete hatta İnsan haklarından yakın geçmişin karanlıkta kalmış hakikatlerine pek çok konuda komisyonlar oluşturabiliyor, tartışmaya açıyor.

Ülkenin iç ve dış politikasını da yine Başkan belirliyor. Birileri buna tek adam yönetimi dese de Başkanlık sistemi asla tek adam yönetimi olarak görülmüyor. Çünkü Başkan en çok 2 kez seçilebiliyor. Ve görev süresi de ya 4+4 ya da 5+5 diye sınırlandırılıyor. Yani demokrasinin bir gereği olarak son sözü hep halk söylüyor.

Türkiye'nin 1930'lardan bu yana bir türlü yüzleşemediği hep kısır döngülerin içine hapsedilen Dersim Olayları başta olmak üzere tüm katliamlar - darbeler - faili meçhuller ve benzeri hakikatleri tartışmaya açmanın bir başka deyişle toplumsal barışı sağlamanın yolu yine Başkanlık Sistemi'nden geçiyor. Çözüm ya da milli birlik ve kardeşlik sürecinin geleceği de bir bakıma Başkanlık Sistemi'nde gizli.