CANLI YAYIN
MURAT GENER
Bir önceki yazıda kaldığımız yerden devam edelim. Başkanlık sisteminin koalisyon derdini sonsuz kadar nasıl yok edebileceğini anlatmıştık. Şimdi sırada Başkanlık adı verilen sistemin amiyane tabirle sokaktaki adamın ne kadar işine yarayabileceğinden bahsetme vakti.
Başkanlık sisteminde kuvvetler ayrılığı en temel unsur. Yargı tam bağımsız olarak işlevini yürütüyor. Yasama bütçeyi belirliyor, yasaları çıkarıyor, yürütmeyi denetliyor. Yürütme ise sadece iş yapıyor.
Başkan kendi kabinesini kendi kuruyor. Hükümet üyeleri asla yasam içinden seçilemiyor. Yani sistemde hiç bir vekilin bakan olacağım diye kulis yapmasına gerek kalmıyor. Başkan kabinesine yasama dışından atama yapıyor. Ama kabine yine de yasamanın denetimi altında hareket ediyor. Burası önemli. Çünkü bu şartlar özellikle ekonomik reformların hayata geçmesi açısından olmazsa olmaz.
Sadece bir örnekle açmaya çalışalım yürütme erkinin nasıl işleyeceğini. Söz gelimi enerji politikalarını belirleyecek bir müsteşar atayacaksınız. Mevcut şartlarda atanacak ismin alacağı maaştan tutun da derecesine kadar pek çok kriter var. Maaşı belli bir sınırı geçmemeli, belli bir yıldır devlette görev yapıyor olmalı v.s. Ama bu müsteşar dünyanın gözünü çevirdiği bölgedeki enerji politikalarını belirleyecek. Yani yetkin bir isim bulmak gerçekten de zor. İşte Başkanlık sistemi bu sorunu çözüyor.
Başkan profesyonel bir şirket gibi düşünüp kendi bütçesi içerisinde profesyonel bir ismi müsteşarlık koltuğuna getirebiliyor. Tabii sadece enerji alanında değil. Sağlık, milli eğitim, ulaştırma gibi temel ihtiyaçlar konularında da yine profesyoneller Başkan'ın kontrolünde görev yapabiliyor.
Yani devlet bir şirket gibi işliyor. Yatırımlar hızla hayata geçiyor. Bugünün en meşhur kavramlarından 'bürokratik oligarşi' yok oluyor. Başkanlık Sistemi sayesinde bugün zorla da olsa hayata geçen ya da geçmek üzere olan 3'ncü Havaalanı, 3'ncü Köprü, Kars-Edirne Hızlı Tren Hattı, İzmir-İstanbul otobanı, Kanal İstanbul gibi onlarca projenin çok daha hızlı yapılması mümkün. Tabii bu hız beraberinde temel hak ve özgürlükler alanında da hızlı adımları getirecek.
Bir sonraki makalenin konusu da zaten tam olarak bu...
Başkanlık sisteminde kuvvetler ayrılığı en temel unsur. Yargı tam bağımsız olarak işlevini yürütüyor. Yasama bütçeyi belirliyor, yasaları çıkarıyor, yürütmeyi denetliyor. Yürütme ise sadece iş yapıyor.
Başkan kendi kabinesini kendi kuruyor. Hükümet üyeleri asla yasam içinden seçilemiyor. Yani sistemde hiç bir vekilin bakan olacağım diye kulis yapmasına gerek kalmıyor. Başkan kabinesine yasama dışından atama yapıyor. Ama kabine yine de yasamanın denetimi altında hareket ediyor. Burası önemli. Çünkü bu şartlar özellikle ekonomik reformların hayata geçmesi açısından olmazsa olmaz.
Sadece bir örnekle açmaya çalışalım yürütme erkinin nasıl işleyeceğini. Söz gelimi enerji politikalarını belirleyecek bir müsteşar atayacaksınız. Mevcut şartlarda atanacak ismin alacağı maaştan tutun da derecesine kadar pek çok kriter var. Maaşı belli bir sınırı geçmemeli, belli bir yıldır devlette görev yapıyor olmalı v.s. Ama bu müsteşar dünyanın gözünü çevirdiği bölgedeki enerji politikalarını belirleyecek. Yani yetkin bir isim bulmak gerçekten de zor. İşte Başkanlık sistemi bu sorunu çözüyor.
Başkan profesyonel bir şirket gibi düşünüp kendi bütçesi içerisinde profesyonel bir ismi müsteşarlık koltuğuna getirebiliyor. Tabii sadece enerji alanında değil. Sağlık, milli eğitim, ulaştırma gibi temel ihtiyaçlar konularında da yine profesyoneller Başkan'ın kontrolünde görev yapabiliyor.
Yani devlet bir şirket gibi işliyor. Yatırımlar hızla hayata geçiyor. Bugünün en meşhur kavramlarından 'bürokratik oligarşi' yok oluyor. Başkanlık Sistemi sayesinde bugün zorla da olsa hayata geçen ya da geçmek üzere olan 3'ncü Havaalanı, 3'ncü Köprü, Kars-Edirne Hızlı Tren Hattı, İzmir-İstanbul otobanı, Kanal İstanbul gibi onlarca projenin çok daha hızlı yapılması mümkün. Tabii bu hız beraberinde temel hak ve özgürlükler alanında da hızlı adımları getirecek.
Bir sonraki makalenin konusu da zaten tam olarak bu...
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
