KEREM ALKİN

Türkiye-İtalya 4. Hükümetler Arası Zirvesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin başkanlığında 29 Nisan'da gerçekleştirilecek. İtalya'nın uzunca bir dönemdir, Türkiye'nin Avrasya'daki 'oyun kurucu' rolü ve 'güvenilir liman' ülke konumuna yönelik olarak güçlü bir farkındalık ve ehemmiyet ortaya koyduğu bir gerçek. İki ülke arasında, enerji ve yeşil dönüşüm, savunma, siber güvenlik, dijital dönüşüm gibi alanlarda ortak yatırım ve projelere imza atma, birlikte strateji üretme potansiyeli çok güçlü. Bunun en temel göstergelerinden birisi Türkiye ile İtalya arasında dış ticaret hacminin 2024'de 32 milyar dolara ulaşarak, 30 milyar dolar hedefini aşmış olması. Bu nedenle, yeni hedefi 50 milyar dolar olarak belirlemek pek ala mümkün. Bunun yanı sıra, İtalya'nın Türkiye'nin beşinci büyük ticaret ortağı olduğunu ve iki ülke arasındaki karşılıklı yatırımların da 6 milyar euro düzeyine ulaştığını da hatırlatmamız gerekir.
Bilhassa, Akdeniz'in bir 'barış denizi' olması adına, Avrasya'da köklü ve sürdürülebilir ticaret ve ulaştırma koridorlarını kalıcı kılmak adına da İtalya ile konuşacağımız, mutabık kalacağımız, birlikte geliştirmek üzere, 'kazan-kazan' ilkesine dayalı olarak mesafe alacağımız bir hayli başlığımız var. Ayrıca, İtalya Avrupa'nın Afrika'daki imajının ne kadar zedelenmiş olduğu hususunda gerçekçi bir duruş ortaya koyan, zorluklarla yüzleşme cesareti gösteren bir ülke. Bu nedenle, Türkiye'nin Afrika'daki tartışılmaz itibarı, İtalya açısından Afrika Kıtası'nın kalkınması adına Türkiye ile pek çok noktada proje yürütülebilme şansı ortaya koyuyor. Bu noktada, Baykar'ın İtalyan Piaggio Aerospace firmasını satın almasının yanı sıra, Baykar ile İtalyan Leonardo şirketi arasında insansız hava sistemleri konusunda imzalanan işbirliği anlaşması, savunma sanayi alanındaki stratejik ortaklığın somut örnekleri olarak, her iki tarafta da geleceğe dair işbirliği umutlarını güçlendirmiş durumda.
İçinde bulunduğumuz küresel belirsizlik ve jeopolitik gerginlik döneminin gerçeklerini ve tehdit boyutlarını dikkate aldığımızda, Türkiye ile İtalya arasında, savunma alanında stratejik işbirliğini daha da sağlamlaştıracak şekilde, savunma sanayiinde gizlilik dereceli bilgilerin karşılıklı korunmasına ilişkin anlaşmalar da; Türkiye'nin İtalya ve Fransa ile birlikte SAMP-T hava savunma sistemi konusunda işbirliğini ilerletme arzusu da kritik önemde. İki ülkenin, aynı zamanda güneş, rüzgar, özellikle jeotermal, temiz ve yenilenebilir enerji teknolojileri, reel sektörün yeşil dönüşümü ve AB'nin yeşil mutabakatı noktasında işbirliğini hızlandıracak pek çok avantajı söz konusu. Türkiye ve İtalya'nın KOBİ'ler ve yerel kalkınma konusundaki tecrübe ve geçmişleri dikkate alındığında, sürdürülebilir kalkınma alanında Strateji ve Bütçe Başkanlığımız ile İtalya Ekolojik Dönüşüm Bakanlığı arasında işbirliği mutabakatı imzalanması da not edilmeli.
İki ülke arasında, yeşil dönüşüm bir yana, dijital dönüşüm, yapay zeka, çip üretimi gibi stratejik alanlarda da ortak projeler geliştirme hedeflenmekte. Bu noktada, KOBİ'lerin yeşil ve dijital dönüşümü adına ortak proje ve finansman yöntemleri geliştirmek de mümkün. Keza, yüksek öğretim de Türkiye-İtalya Üniversitesi ile, hem akademik, hem de üniversite-sanayi işbirliğine dayalı ortak projeler geliştirilebilineceği gibi, ortak özel ihtisas sanayi bölgeleri kurulmasına hız vermek te mümkün. Tekstil, hazır giyim, otomotiv, makine, beyaz ve elektronik eşya, petro-kimya, madencilik, altyapı proje mühendisliği ve müteahhitlik gibi alanlarda iki ülkenin birbirlerine katkı sağlayabilecekleri derin tecrübeleri söz konusu. Sayın Cumhurbaşkanımızın seyahatinin çok başarılı geçeceğini şimdiden bu başlıklarla ifade etmek mümkün.