Dijital paranoya

Teknolojinin gelişmesiyle insanlık adına birçok şey kolaylaştı hızlandı. Fakat gelişen teknoloji beraberinde güvenlik açıkları ve paranoyayı da getirdi. İş hayatında gelen mailler virüs olabilir endişesiyle ya açılmıyor ya teyit etmek için kırk dereden su getiriliyor. Bankacılık, kamu kurum kuruluşları, PTT vs aklınıza gelebilecek bütün resmi kurumlardan gelen bilgilendirme mesajları bile dolandırılma endişesiyle çoğu zaman okunmadan siliniyor. İçine düşünülen durum tam anlamıyla dijital bir paranoya.

Peki her gelen maili açmalı mıyız? Tabii ki hayır. Çünkü dolandırıcıların internet ortamında en kolay vurgun yapma yöntemlerinden birisi sahte link göndermek. Şimdi şunu sorabilirsiniz: bu linklerin güvenli olup olmadığını nasıl anlayacağız. En baştan şunu söyleyelim telefondaki kişi cep telefonu aramasıyla size bilgilendirme yapacağını söylüyorsa burada temkinli olmalısınız. Güvenlik duvarı adı altında size alakasız birtakım sorular soruyorsa ve şüphelendiyseniz, siz de sistemde kayıtlı olan bilgilerinizden birini teyit amaçlı sorarak bir cevap isteyebilirsiniz. Bu cevabı veremediğinde zaten kurumsal bir arama olmadığı ortaya çıkacaktır. Hele hele "şu hesaba şu kadar para yatırmanız gerek, yoksa işlem başlatılacak" tarzından para talebi varsa direk telefonu kapatın. Kurumsal bir firma, kamu kurum ve kuruluşları direk hesap numarası verip sizden para talep etmez. Gecikmeli ödemeleriniz, ya da hukuki bir süreç varsa bunu E-Devlet üzerinden kolaylıkla öğrenebilirsiniz.

Sahte sitlerle ilgili nasıl bir önlem alabiliriz peki? Bilgisayarda girmek istediğiniz sayfayı açtığınızda bir takım dikkat etmeniz gereken detaylar var. Öncelikle ilk olarak girdiğiniz Sitenin uzantısında HTTPS uzantısına dikkat edin. Ardından güvenlik durumu sembollerine baktığınızda, varsayılan olarak görünmesi güvenli olduğu anlamına geliyor. Bilgi veya güvenli değil işareti varsa kesinlikle dikkat etmek lazım. Güvenli değil işareti var ise o siteye giriş yapmamanız gerektiği anlamını taşıyor.

Hemen hepimize gelen 0 850 ile başlayan aramaları saymıyorum bile. Tam anlamıyla vatandaşın kabusu olmuş durumdalar. Gelen aramayı şüpheli bulup açmayan vatandaş ilk iş olarak arama motoruna girip "şu numara nerenin" diye arayan numaranın dolandırıcı olup olmadığını anlamaya çalışıyor. Yazımızın başında da yazdığımız gibi tam bir dijital paranoya kabusu maalesef. Bu tür endişelere düşmemek için işlemlerinizi e-devlet üzerinden takip edip, mobil uygulamalarınızdan sağlıklı bir şekilde yapabilirsiniz.