HAŞMET BABAOĞLU

"Neyi bekliyoruz böyle oturmuş pazar yerine?
Bugün barbarlar geliyormuş buraya.."
Böyle başlar Kavafis'in o sarsıcı şiiri Barbarları Beklerken...
Roma senatosunda kıpırtı yoktur; nasılsa artık yasaları barbarlar yapacaktır.
Ünlü söylevciler de ortalıktan çekilmiştir.
Öyle ya...
Barbarlar güzel sözlere aldırırlar mı?

***

Barbar, denilince aklıma iki şey gelir...
Biri bu şiir.
Diğeri, Beşiktaş'taki Zincirlikuyu'dan denize doğru inen şahane yokuş, Barbaros Bulvarı...
Ne alakası var şimdi?
Tamam, anlatacağım...

***

Barbar, denince aklımıza ne geliyor?
Gayrı medeni, vahşi, saldırgan, zalim, vd.,
Antik Yunan, kendinden olmayan bütün toplumlara "Barbaros" demiş.
Yaban, yabancı, öteki...
Eh, tarih boyunca "öteki" oldun mu da, hep zalim, vahşi, ilkel sayılırsın...
Sonra Romalılar da tutup kullanmış bu terimi...
Ama "yabanlar"ın sakallı hallerine bakıp ondan "barba" diye bir kelime çıkarmışlar; "sakallı" yani...
Taşralı veya yaban elden gelen birileriysen, hani ille de kabasın, karmakarışıksın ve elbette sakallısın ya, öyle bir şey...
Sonra gide gide iş Barba Rossa'ya dönmüş; kızıl sakala...

***

Roma, son dönemlerinde hep "barbarlar gelecek, bizi yıkacak" korkusuyla siyasi ve sosyal sistemini ayakta tutmaya çalışmıştı...
Daha sonra da bütün "Roma"lar bunu yaptı.
Bazen Germenler barbarlar sayıldı, bazen Müslümanlar...
Böylece kendi içlerindeki barbarlıkla hesaplaşmaktan kaçındılar.
Bugünün barbarları mı?
Kendini bir şey sanan ama durmaksızın çürüyen 21. Yüzyıl uygarlığı şimdi düzensiz göçmen yığınlarının istilasından korkuyor.

***

Kavafis'in şiirinin sonu ironiktir...
"Neden böyle hızla boşalıyor sokaklarla alanlar,
neden herkes dalgın dönüyor evine?
Çünkü hava karardı, barbarlar gelmedi.
ve sınır boyundan dönen habercilere göre,
barbarlar diye kimseler yokmuş artık.
Peki, biz ne yapacağız şimdi barbarlar olmadan?
Bir çeşit çözümdü onlar sorunlarımıza."

***

Dönelim barbar (!) kızıl sakala?
Barbaros Hayreddin Paşa ve Barbaros Bulvarı'na...
Bence dönmeyelim...
Ve artık Batı'nın olumsuz adlandırması "Barbaros" lakabını kaldıralım.
Ona Hayreddin Paşa diyelim...
Bulvarın adı da Hayreddin Paşa veya Kaptan-ı Derya Bulvarı olsun!
Ama bak hâlâ erkek çocuklarına Barbaros adı veriyoruz...
Pek övünen eğitimlilerimizin hali de bu işte!