ENGİN ARDIÇ

Elli yıldır kafamı kurcalayan bir mesele var: Bu memlekette "askerin politikaya karışmasına" en şiddetle karşı çıkan iki kişi kimdir?
Atatürk ile İnönü, öyle değil mi?
İkisi de askerdir!
Meclis başkanı, başbakan, cumhurbaşkanı, ebedi şef, milli şef...
Bu "politika" değil mi?
Daha sonra gelen tam dört cumhurbaşkanı da asker (Gürsel, Sunay, Korutürk, Evren...)
Dört defa "başarılı" darbe yapan da asker (1960, 1971, 1980, 1997...)
Üç defa "başarısız" darbeye kalkışan da asker (1961, 1962, 2016...)
Serbest seçimi sivil muhalefet kazanınca darbe düşünen ve "İnönü'den izin isteyen" de asker (1950...)
Daha 1955'te cunta kuran da asker...
1960 darbesiyle tatmin olmayıp 1961'de yeni bir cunta kuran da asker...
1971'de bir de değil, iki rakip cunta kuran da asker...
Kimisi emir ve komuta zinciri içinde, kimisi dışında...
Hadi bunlar darbeci... Peki, bir çeşit "üst hükümet" olarak görev yapan Milli Güvenlik Kurulu'nda ağırlık kimdeydi? Askerdeydi.
Askeri politikaya karıştırmamakta maşallah ne kadar başarılı olunmuş... *** Hemen ne diyeceğinizi biliyorum.
"Ama Atatürk ile İnönü üniformalarını çıkarmışlardı" diyeceksiniz.
Vallahi şimdi de çıkaran çoktur akşam Orduevi'ne rakı içmeye giderken...
Mareşal üniformasıyla resim çektiren, yağlıboya tablosunu yaptıran kim? Atatürk.
Yeni ve "alafranga" cumhuriyet üniformasıyla... "Üniformayı" çıkardıktan üç sene sonra...
Diyeceğinizi biliyorum:
"Atatürk kendisine muhalefet eden paşalara 'ya asker olarak kalın ya da üniformanızı çıkarın ve siyasete girin' demişti..."
Aslında siyasete girmelerini istiyordu, kıtaların başında komutan olarak kalmalarını yani ellerinde silah olmasını istemiyordu.
Elinde silah olan darbe düşünebilirdi, sivil muhalifi ezmek çok daha kolaydı.
Peki, üniformayı çıkarıp siyasete girmek kabul edilebilir bir tercihti de, bu emekli paşaların oluşturdukları Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası niçin kapatıldı?
Gençler bilmezler: 1980 darbesinden sonra siyasi partilere "kontrollu" olarak izin verildiği sıralarda, emekli orgeneral Turgut Sunalp "Milliyetçi Demokrasi Partisi"ni kurdu.
Siyasete karışmayan cuntanın desteklediği siyasete karışmayan paşanın partisi 1983 seçimlerinde madara oldu ve bir süre sonra da kendi kendini feshetti.
Haa, bir de siyasete karışmayan fakat "Demirel'e yakınlığıyla tanınan" emekli orgeneral Ali Fethi Esener'in Büyük Türkiye Partisi vardı tabii.
On beş gün yaşayabildi.
Sonradan itiraf ettiğine göre Evren bu partiyi "iktidara gelebilir" diye kapatmış!
Ben anlamadım bu işi... Atatürk ve İnönü siyasete karışınca oluyor da bunlar karışınca mı olmuyor?