KEREM ALKİN

8 milyarı geçen dünya nüfusunun yaklaşık kayıt altında ve kayıt dışı olarak 1 katrilyon dolar tasarrufu olduğu öngörülmekte. Söz konusu tasarrufların anlamlı bir bölümü dünyanın her yerinde var olan bankalarda mevduat olarak değerlendirilirken, yatırıma konu olan varlıklar arasında en büyük değeri 260 trilyon doları geçen büyüklük ile konut yatırımları oluşturmakta. Konuta yönlendirilmiş yatırımları 125 trilyon dolar ile devlet ve özel sektör tahvillerine yönlendirilmiş yatırım, 110 trilyon dolar civarında ise hisse senetlerine yönlendirilmiş yatırım büyüklüğü takip etmekte. Takip eden iki yatırım alanı da yine gayrimenkul ile alakalı. İkisi de 35'er trilyon dolar; arazi (tarım arazileri de dahil olmak üzere) ve arsaya yönelik yatırımlar ve ticari gayrimenkule (ofis, fabrika, tesis, ticari amaçlı kullanılan binalar) yönelik yatırımlar. 15 trilyon dolar civarında da altına yönlendirilmiş yatırım olduğu öngörülmekte. Dünya genelinde gayrimenkule yönelmiş yatırım hacmi toplam tasarrufların neredeyse üçte birini oluşturmakta.
Önümüzdeki 25 ile 50 yıllık dönemde, dünya nüfusu 8 milyardan 11 milyara doğru ilerlemeye devam ederken ve küresel ölçekte en az 2 milyar insanın daha 'yeni orta sınıf'a dahil olarak ciddi bir satın alma gücüne sahip olacağını dikkate aldığımızda, gayrimenkul ve bilhassa konut projelerinin cazibesi artarak devam edecek. Bununla birlikte, halen kirada oturmaya devam eden bir iktisatçı olarak, gayrimenkule yatırım yapmanın, konut sahibi olmanın kolay bir adım olmadığının fazlasıyla farkındayım. Ancak, bu durum, küçük yatırımcı olarak, gayrimenkul ve bilhassa konut sektöründeki yatırım ve getiri fırsatlarından mahrum kalacağımız anlamına da gelmiyor. TOKİ ve Emlak Konut tarafından, daha önce TOKİ tarafından 2017'de gerçekleştirilmiş ve başarılı olmuş bir yatırım fırsatı, 'gayrimenkul sertifikası' fırsatı tekrar gündemde. SPK'nın onay sürecinin tamamlanması sonrasında, tasarruf sahipleri gayrimenkul sertifikası ile TOKİ ve Emlak Konut güvencesiyle hayata geçirilen konut projesine ortak olabilecekler.
Küçük yatırımcılar bu sayede, bütçelerine göre kendi belirledikleri oranlarda konut ve gayrimenkul projelerine yatırım yapabilmekteler. Küçük yatırımcı ister aylık gelirinden, ister eline geçen mali fırsatları iyi değerlendirerek, istediği kadar sertifika alabilir, dilediği kadar biriktirebilir. Gayrimenkul sertifikası, küçük yatırımcıya bir anlamda bir konutun veya bir gayrimenkul projesinin küçük hissedarı olma fırsatı sağlamakta. TOKİ ve Emlak Konut yürüttükleri herhangi bir projede yer alan konutları küçük paylara bölünmesi suretiyle, 'gayrimenkul sertifikası' olarak yatırımcılara sunulmasına liderlik edecekler. Ayrıca, söz konusu gayrimenkul sertifikaları Borsa İstanbul'da işlem görecek. Yani, herhangi bir banka, aracı kurum veya finans kurumunda yatırım hesabı olan her yatırımcı ilgili finans kuruluşları üzerinden söz konusu sertifikaları alıp satabilecekler. Tasarruf sahipleri sahip oldukları yatırım hesapları aracılığıyla, sertifikalarını biriktirerek ev sahibi de olabilecekler.
Ya da isterlerse de gayrimenkul sertifikasına yatırım yaptıkları proje değerlendikçe, sertifikalarının değeri artınca, ille ev sahibi olmaya ihtiyaç da duymadan, tasarrufları üzerinden oluşan birikimi kazanca dönüştürme fırsatı elde edecekler. SPK tarafından onay verilmiş ilgili finans kurumları üzerinden, hem güvenli, hem de esnek olan bir yatırım modeliyle, gayrimenkul yatırımlarının Türkiye genelinde tüm tasarruf sahiplerinin ulaşabileceği, yatırımların tabana yayılabileceği önemli bir fırsat penceresi de oluşmuş olacak. Gayrimenkul sertifikası, 2017'deki başarılı uygulama sonrasında, bir kez daha dileyen küçük yatırımcının hem ev sahibi olmasını kolaylaştıracak; hem de tasarrufların gayrimenkul sektöründeki değer artışlarından pay almasına da imkan sağlayacak. Sermaye piyasamızın derinleşmesi ve sermayenin tabana yayılması adına bu tür adımların sayısının artmasını dileriz.