KEREM ALKİN

2020 ile 2030 arası pek çok yönüyle konuşacağımız bir önemli başlık ta, dünya ekonomisinin geleceği açısından 'sürdürülebilir ticaret'. Dünya ekonomisinin daha 'adil', daha 'kapsayıcı', daha 'paylaşımcı' bir küresel ortam oluşturabilmesini engelleyecek en kritik başlıklar 'küresel ticaret savaşları', 'yükselen korumacılık', 'Brexit'in AB'nin geleceğine etkileri', 'jeopolitik gerginlik ve çatışmalar'ın küresel ticaretin hacmi ve küresel ticaret koridorları üzerindeki etkisi' olarak sıralanabilir.
Ülkelerin 'ekstra gümrük vergisi' oranlarıyla, malların serbestçe dolaşımına yönelik veya 'ekstra standardizasyon ve sertifikasyon talepleri' gibi 'gümrük vergisi dışı engeller' ile birbirlerine uyguladıkları 'korumacılık terbirleri'nden etkilenen küresel ticaret hacmi 2010 yılında sadece 126 milyar dolar iken, bu rakam 2016'da 570, 2017 yılında ise 814 milyar dolara yükseldi. ABD Başkanı Trump'ın 'ticaret savaşları' ve 'korumacılık tedbirleri'ni tırmandırması ve ülkelerin birbirlerine daha fazla 'korumacılık' uygulamaya başlamalarıyla, etkilenen küresel ticaret hacmi 2018'de 1,5 trilyon dolara, 2019'da ise 1,9 trilyon dolara ulaştı. Bu rakam, küresel ticaretin yüzde 10'u anlamına geliyor.
Bu gelişme, 2019 yılı için küresel GSYH büyümesine yönelik beklentiyi yüzde 3,5'den yüzde 2,5 çekerken; 2017 yılında yüzde 4,6, 2018'de ise yüzde 3 büyüyen küresel ticarete yönelik büyüme beklentisini 2019'da yüzde 2,6'dan yüzde 0,5'e geriletti. 2020 yılın için ise, yüzde 3 olan küresel ticaret büyüme beklentisi şimdiden yüzde 2,7'ye çekilmiş durumda. Kritik olan konu, dünyanın önde gelen merkez bankalarının ağırlık verdikleri parasal genişleme ile, ABD ile Çin arasındaki 'ticaret gerginliği'nin yatışması olasılığının küresel ticaret büyümesini yeniden canlandırıp canlandırmayacağı.
ABD ile Çin arasında bir anlaşmaya varılmasına yönelik beklenti o kadar kırılgan ki, 2020 için çok ihtiyatlı yaklaşılıyor.
Bu nedenle, 2020'de de küresel ticaretin yeterince genişleyemeyebileceği ihtimaline bağlı olarak, Türkiye'nin ihracatına yönelik 'yeni pazar' stratejileri, yoğun ticaret heyeti trafiği, Türk ihraç ürünlerinin dünyadaki algısına yönelik yoğun tanıtım faaliyetleri, 223 ülke ve bölgeye Türk ihraç ürünleriyle bayrak taşıyan ihracatçılarımızın, Türkiye'nin ticaret diplomasinin saha neferleri olarak, yürütecekleri çalışmalar tüm hızıyla sürecek. Zor olacağı anlaşılan bir 2020'yi, TİM'in 'ihracatı topyekün önceliklendirecek' çalışmalarıyla 'tam saha pres' olarak geçireceğiz.