KEREM ALKİN

Başkan Trump'ın temsiliyetinde, bugünkü ABD yönetiminin uluslararası düzeyde ve ülke içinde izlediği ekonomi politikaları, geçtiğimiz günlerde önemli tespitlerde bulunmuş olan 76 yaşındaki finansçı Jim Rogers, geçtiğimiz hafta sonu önemli açıklamalarda bulunmuş olan ve son küresel finans krizini önceden bilmesi nedeniyle 'kâhin' olarak adlandırılan Nouriel Roubini'ye kadar, pek çok saygın ismi endişe ettirmekte. 50 yıldır yerel ve küresel finans piyasasında çalışmış olan Rogers, tüm çalışma hayatı boyunca görmediği kadar 'kötü' bir 'ayı piyasası', yani hisse senedi ve tahvillerin ağır satış dalgasıyla karşı karşıya kalacağı bir küresel ortama sürüklenilmekte olunduğu endişelerini paylaştı.
Roubini'ye göre ise, ABD ve küresel hisse senedi piyasalarında köpük var. ABD'de hisse senetlerinin fiyat/ kazanç oranları tarihi ortalamaların yüzde 50 üzerine çıkmış durumda ve ABD Hazine tahvilleri aşırı pahalı. Türkiye, forex piyasası için önemli tedbirler aldı, riski savuşturdu. Buna karşılık, Roubini, bazı gelişen ve gelişmiş piyasalarda kullandırılmış kaldıraç oranlarının aşırı yüksek olduğu riskine işaret ediyor ve 'küresel fırtına bulutları' yaklaşmaya başladığında gelişmekte olan ülke hisse senedi piyasaları, emtialar, sabit getirili varlıklarda da düzeltme devam edeceği uyarısında bulunmakta. Bu nedenle, geleceği fiyatlayan yatırımcılar 2020'de büyümenin yavaşlamasını bekleyecek ve piyasalar 2019'da riskli varlıkları yeniden fiyatlandıracak.
Tüm saygın isimler, ABD'nin tetiklediği ticaret ve kur savaşının küresel enflasyonu yükselteceğine, önde gelen gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin merkez bankalarının bu nedenle faiz oranlarını yükselteceğine, küresel likiditenin, yani dünya ticaretinde ve finans alanındaki para miktarının daralacağına işaret ediyorlar. Tüm bu 'negatif' tablonun, enflasyondaki yükselme yetmezmiş gibi, küresel üretimi, büyümeyi ve ticareti olumsuz yönde etkileyeceği, işsizliği ciddi manada artıracağı; yani dünya ekonomisini 'küresel stagflasyon' koşullarına iteceği endişesi tırmanmış durumda. Trump'ın gereksiz ve yersiz 'destekleme' politikalarının ise, daha şiddetli bir bütçe açığı ve cari açıkla, ABD'yi 2020- 2022 döneminde ağır bir ekonomik bunalıma sürüklediği vurgulanıyor.
Küresel ekonomik sistemde hızla yaklaşmakta olan 'kış' koşullarını da dikkate alarak, Türkiye'nin, kendisine yönelik ekonomik operasyonu, ABD ile ekonomik savaşı hızla bertaraf edecek süreci, etkin bir 'dengeleme' dönemiyle enflasyon, cari açık ve bankacılık-reel sektör ilişkilerini hızla iyileştiren tedbir ve reformları hayata geçirmesi gerekiyor. Yeni OVP bu konuda önemli ipuçlarını ortaya koyacak.