ERGÜN DİLER

KÜRESEL mücadelede nedense alışkanlık gereği hemen hemen herkes askeri harcamalara, kabiliyetlere, imha gücüne, sayılara bakıyor.
"Nerede ne kadar ÜS var?" diye soruyor. Bunlar yanlış sorular değil. Yanlış bakış açısı da değil!
Ancak fazlasıyla eksik! PARAN KADAR KONUŞURSUN!
EKSENLER arası ya da devletlerarası mücadelede savaşta ilk bakmamız gereken EKONOMİ olmalıdır.
İstekler imkanlar dahilindedir! Aksi mümkün değildir.
ABD, İKİNCİ
DÜNYA SAVAŞI'ndan sonra KÜRESEL imparatorluk ANAHTARINI İngiltere'den aldı.
1945'ten bu yana tek patron.
Son dönemdeki iddialara göre (ben hiç katılmadım) ÇİN en ciddi ve en büyük rakip. Bunu doğrulayacak pek çok gelişme de yok değil. Ne var ki ÇİN'i büyüten elinden tutup çeken ABD'ydi. Kendi kurdukları oyunda yenileceklerse benim yanılmış olmamın pek bir önemi yoktu. Ancak binlerce kez yazdığım gibi ABD, Rusya ile olan ittifakı üzerinden Çin'i zayıflatacaktı. UKRAYNA SAVAŞI'nın gizli KOD'u buydu.
Kremlin Kiev'i değil AVRUPA'yı ve onunla beraber Pekin'i hedef alıyordu. AVRUPA BİRLİĞİ'nin ekonomik olarak sarsılması, en büyük ticaret ortağı ÇİN'i derinden sarsacaktı...
Öyle de olmakta...
Bakalım...
Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda Çin Ulusal Halk Kongresi'nin yıllık genel kurulu yapıldı. Devlet Başkanı Şi Cinping, Başbakan Li Çiang ve diğer önemli Çin Komünist Partisi liderleri de hazır bulundu.
Başbakan Li Çiang, oturumda yaptığı konuşmada Çin ekonomisinin 2024'te yaklaşık yüzde 5 civarında büyümesini hedeflediklerini açıkladı. Ayrıca, enflasyon hedefini de yüzde 3 olarak ilan ettiler. Diğer taraftan ASKERİ harcamalar ve bütçesi gündeme geldi. Çin 2024 için askeri harcamaları, komşularıyla süren gerginlikler nedeniyle yüzde 7,2 oranında artırma kararı aldı. Bu son 5 yıldaki en büyük rakamdı.
Asya devinin savunma bütçesi 1,67 trilyon Yuan'a yaklaşık 7 trilyon 480 milyar TL'ye yükselecekti. Çin'in 2023 savunma bütçesi 1,5 trilyon Yuan yani yaklaşık 6 trilyon 584 milyar TL olarak belirlenmişti.
Bu rakamlar ABD'nin ardından dünyanın en yüksek ikinci savunma bütçesi olmuştu. Joe Biden geçen yılın sonlarında askeri harcamalarını artırmak için 858 milyar dolarlık yani yaklaşık 27 trilyon 107 milyar TL bir savunma bütçe tasarısını imzalamıştı. ABD, en büyük rakibi gibi duran ÇİN'in hemen hemen 5 katı savunma bütçesi yapıyordu. Orduya askere ayırdığı paranın anlamı buydu. Çin savunma bütçesini artırsa da YOLSUZLUK konusunda sıkıntı yaşamaktaydı. Savunma Bakanı ve bazı generaller açıklama yapılmadan görevlerinden alınmakta. Bunun nedeni artan harcamalardaki usulsüzlüktü..
Devam...
Çin uzun zamandır yollar köprüler bulvarlar yani inşaatla büyüyordu. Bazı ekonomistlere göre ekonomisinin YÜZDE 25'i buydu. Hatırlayacaksınız ilk ERROR Evergrande'den geldi. Çin'in en büyük ikinci EMLAK ŞİRKETİ battı.
Sadece ülke içinde 242 milyar dolarlık sorumluluğu vardı.
Ancak bunu karşılayacak varlığı bulunmamaktaydı.
Daha sonra asıl büyük fırtına koptu. Bu kez sırada lider vardı. Country Garden... Bu kadarla da bitmiyordu en az 50 GELİŞTİRİCİ-YÜKLENİCİ şirket de nefes alamıyor batmanın eşiğine geliyordu. Pekin yönetimi COVİD'le birlikte 30 yıl sonra YÜZDE 10'un altına düşen büyüme rakamlarıyla tanışıyordu.
Yüzde 5 şu an hedefti. Bunun bile yakalanması zordu. Çin'in en büyük özel gayrimenkul şirketi olan Country Garden'ın borçlarını ödeyebilmesi ayağa kalkabilmesi hiç kolay değildi.
Zaman kazanmak için uğraşan şirketin 2023'ün ilk yarısında satış gelirleri YÜZDE 35 azalmıştı. Son 6 yılın şampiyonu şirket çakılıyordu.
Evergrande ve iştiraklerini de beraberinde götürüyordu. Bu arada gelirler azalırken aynı AB gibi SAVUNMA harcamalarını artması zorunluluk olarak ortaya çıkıyordu.
AB'nin 2021'de toplam ihracatı 2 trilyon 180,5 milyar EURO'ya, ithalatı da 2 trilyon 111,5 milyar EURO'ya ulaşmıştı.
AB ülkelerinden en fazla ithalat yapan ülkeler sıralamasında 399,4 milyar EURO ile ABD en tepedeydi. Çin ise 156,5 milyar EURO ile altlardaydı...
AB ülkelerine en fazla ihracat gerçekleştiren ülkeler arasında Çin 472,2 milyar EURO ile en üstteydi. ABD 232 milyar EURO ile takipteydi. Çin'in 2021'de yani rakamların ve dengenin değişmeye başladığı dönemde AB ile olan ticaretinde 248,9 milyar EURO fazlası vardı.
AB'nin hem en büyük ticaret ortağı oluyor hem de ABD'yi tahtından ediyordu.
Daha o zamanlar bile bunu SAVAŞ nedeni olduğunu aktarmıştım. Savaş da şimdi hem silahla hem ambargoyla hem rakiplerini budamak şeklinde sürüyordu!
ABD bu gidişatı gördüğü için RUSYA'ya "UKRAYNA GİR" iletisi yolladı! Konu AVRASYA'nın hakimiyetinin elden bırakılmamasıydı. İlk adım da kimse itiraz edemeden herkesin gözünün içine baka baka KUZEY AKIM BORU HATLARININ
PATLATILMASIYDI. AB ile RUSYA büyük ticari ve stratejik yakınlık içindeydi!
Neden biri çıkıp "NE OLUYOR ARKADAŞ?" diye soramadı.
Racon kesildi. RUSYA AVRUPA'dan alındı. Putin itiraz da edemedi. ASIL MESELE buydu. RUSYA AVRASYA'da öne çıkacağı zaman AB ile ÇİN'in arasındaki mesafe de stratejik işbirliği de ticaret de aksıyordu, aksayacaktı. ÇİN'deki BÜYÜME rakamları ülkeyi içten karıştıracak cinstendi. Bazı ekonomistler 2030'da ABD'yi geçmesi beklenen ÇİN'in büyüme rakamlarının YÜZDE 2'de kalacağını işaret etmekte.
Bu KAOS demek dağılma demek KÜRESEL iddiadan vazgeçmek demek...
Bizler alışkanlık gereği hemen askeri güce ve imkanlara bakıyorduk. Donanmaya dikkat kesiliyorduk. Hepsi için olması gereken ana unsur PARA'ydı.
Çin hem küçülüyor hem de askeri harcamaları artırmak zorunda kalıyordu. Bu yeni bir gelişmeydi onlar için. Hesapta yoktu. Aynı şekilde HAMAS saldırısı, İsrail'in cevabı ve YAPAY ZEKA'nın TEL AVİV üzerinden Pekin'e gitmesi de engelleniyordu. Savaş tüm boyutlarıyla sürüyordu.
Rakamlar yalan söylemezdi.
Çin 30 yıl sonra geriliyordu! Bu tesadüf müydü yoksa planlı bir saldırının sonucu mu?
ABD Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, verdiği bir röportajda Türkiye'nin bölgede ÇİN'in yerini alacağını vurguluyordu.
Zaten uzun zamandır ABD-RUSYA- TÜRKİYE üçlüsünün yeni dengeyi oturtmak için birlikte çalıştığını yazıyorum.
Bu üçgen ÖNCE Avrupa Birliği'ni doğal olarak da ÇİN'i frenlemek isteyecektir. Bunu başaracak güçleri de vardı. Sonra sıra bölgemizdeki AB kaynaklı odakların tasfiyesine gelecektir.
Bölge de değişecektir. Savaşın tanımı tarafları böyle... Türk Yüzyılı kurulacaksa bu dengede kurulacaktı. Bence...