OKAN MÜDERRİSOĞLU

6 Temmuz 2025... Irak'ın kuzeyinden gelen şehit haberleri hepimizi derinden sarstı. İlk andan itibaren olayla ilgili soruşturma başlatıldı. Nihai değerlendirme için Adli Tıp Kurumu Raporu'nun beklendiğini, en geç önümüzdeki ayın ortasına kadar çıkmasının beklendiğini belirtelim. Bugün itibariyle "ön bilgi ve tespitlerin" tamamlandığını kayda geçirelim. Dakika dakika sahadaki gelişmeleri ve iki ayrı ölçümün sonuçlarını da paylaşalım...
Öncelikle... Hakkari-Çukurca yakınlarında, sınırın Irak tarafındaki 825 rakımlı tepede niçin arama faaliyetinin icra edildiğini hatırlayalım. Zira o mağara, 23-24 Haziran 2024 tarihlerinde terör örgütünden temizlenmiş, bir daha kullanılmaması için mazgalları kapatılmış halde idi.
Şimdi, 37 ay öncesine bir gidelim... Pençe Kilit Harekâtı kapsamında yürütülen operasyonlarda Irak'ın kuzeyi Sarmaziye mevkii 1.515 rakımlı tepe üs bölgesinde, 28 Mayıs 2022 tarihinde terör örgütünün yerleştiği mağarada P. Ütğm. Nuri Melih Bozkurt, el yapımı patlayıcı saldırısına maruz kaldı, naaşına ulaşılamadı. Kuvvetli delillerle üsteğmenimizin şehit olduğu kanaatine varıldı. Son üç yılda şehit Bozkurt'un naaşının bulunması için arama faaliyetleri sürdürüldü. Son olarak 852 rakımlı tepede, terör örgütünden temizlenen güneybatı mağarasının bir dönem PKK'lılarca hastane olarak kullanıldığı istihbaratının alınması üzerine burada arama kararı alındı.
Hafızalarımızı tazeleyecek olursak...
TSK uzman ekibi 1 Temmuz'da keşif köpeği göndererek bu mağarada ilk risk incelemesini yaptı.
Olumsuz bir duruma rastlanmayınca 2 Temmuz'da mağaraya girecek tim oluşturuldu. 3 ve 4 Temmuz günlerinde Mayın ve El Yapımı Patlayıcı Tespit Timi (METİ) tuzaklamaya karşı mağarada patlatma gerçekleştirdi. 5 Temmuz'da mağaranın ön bölümlerine girilerek ikinci keşif çalışması tamamlandı, gaz emaresine rastlanmadı!
6 Temmuz saat 07.30'da 2 Patlayıcı Madde Keşif İmha (PMKİ), 3 Mayın ve El Yapımı Patlayıcı İmha Ekibi ile 7 arama unsurundan müteşekkil 12 kişilik tim sırayla 6, 4 ve 2'li gruplar halinde mağaranın iç kısımlarına ilerledi. Ama 15 dakika sonra iki personel sendeleyerek dışarı çıktı ve bayılmalar nedeniyle yardım istedi. 7 dakika sonra, yani saat 07.52'de 5 personel daha arkadaşlarına yardım için mağaraya girdi ve yine bayılmalar yaşandı. 8 dakika sonra, bu kez saat 08.00'de 12 kişilik takviye tim teşkil edildi. Bu ekip bayılan ve şehit düşen arkadaşlarını bir noktaya kadar tahliye edebildi.
Derken... Zonguldak Türkiye Taş Kömürü Kurumu'na bağlı uzmanlar süratle bölgeye intikal ettirildi. Arama kurtarma öncesindeki ölçümlerde oksijen seviyesinin çok yetersiz olduğu anlaşıldı, mağaraya temiz hava basıldı.
Peki, askerlerimizin şehit düşmesine ne sebep oldu?
Hakkari Devlet Hastanesi'nde yapılan ilk otopsilerde (kimyasal silah nitelikli) özellikli zehirli gaz belirlenmedi. Lâkin kesin sonuç için numuneler Adli Tıp Kurumu'na gönderildi ve raporun 1 ay içinde çıkacağı bildirildi.
6 Temmuz 2025... Saat 17.00'de AFAD tarafından düzenlenen rapora göre, mağarada "500 ppm karbonmonoksit, 20 ppm metan gazı, 7 ppm hidrojen sülfür" ölçüldü.
1 milyon hava molekülü içindeki gazın miktarını işaret eden ppm renksiz, kokusuz, zehirli karbonmonoksit gazı için 500'ü gösterdi. Doktorlar, karbon monoksit gazının 400 ppm'i aştığında bilinç bulanıklığı, 500 ppm'i aştığında ise ölüm tehlikesi başladığını açıkladı.
Aynı gün TSK Kimyasal, Biyolojik, Radyoaktif ve Nükleer Madde (KBRN) timi de mağarada yine ölçüm yaptı ve AFAD ile uyumlu verilere ulaştı. Son dönemde sosyal medyada iddia edildiği gibi mağarada sarin veya hardal gazı gibi zehirli gazlara rastlanmadı.
Olayı takiben Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne sevk edilen askerlerin kanındaki oksijen seviyesi de düşük çıktı.
Sonuç olarak... Mağarada biriken metan gazının eksik yanma sonucu bir patlama olmasa da havadaki oksijen ile birleşerek karbonmonoksit gazına dönüştüğü, bu gazın sinsi özelikleri nedeniyle hemen fark edilemediği ve askeri personelin kanında ani oksijen düşmesine yol açtığı raporlandı.
Ruhları şâd olsun ve geride tek soru işareti kalmasın!