ERGÜN DİLER

BUGÜN de KAZAKİSTAN'dan gidelim. Çıplak gözle bile seçilebilen bir SAKİNLİK var. Ancak bu çok inandırıcı değil. Hala hem yerel hem küresel çaptaki AKTÖRLER orada! Biten bir şey yok yani... Açalım biraz...
Dün burada KAZAKİSTAN için önemli detaylar veren dostumun sözlerini aktardım... Özellikle öne çıkan "RUS ASKERLERİNİ TOKAYEV DEĞİL
NAZARBAYEV DAVET ETTİ..." çıkışıydı. Bu bile dengelerin ne kadar hassas bir zeminde olduğunu gösteriyordu.
Aynı şekilde "TOKAYEV'e bağlı isimler insanları silahlandırdı..." sözleri de dikkat çekiciydi...
Bu mücadelenin hem yerel hem KÜRESEL olduğunu gösteren başka bir pencereydi!
Neyse... Birkaç adımda ilerleyelim...
Yaklaşık 30 yıl boyunca Kazakistan'ı yöneten ve Tokayev'i halefi olarak belirleyen 81 yaşındaki Nazarbayev, uzun süredir kameraların karşısına çıkmadı. Hala ortalarda yok! Yurtdışına gittiği ve geldiği ileri sürülmekte...
Sabit bir yerde değil diye düşünmekteyim... Aynı şekilde mesela dün onlarca ÖZEL JET ülkeye dönüş yaptı. Pek çoğu uçaklarıyla MOSKOVA'ya inmişti...
Park ettikleri uçaklarıyla dönüşe başladılar yani...
Tokayev, yakın zamanda yaptığı bir konuşmasında önemli bir şifre veriyordu!
"Nazarbayev sayesinde ülkede çok kazançlı bir grup uluslararası standartlara göre bile zengin..." diyordu. Ve devam ediyordu: "Bu kişilerin Kazakistan'a olan borçlarını ödeme, insanlara sistematik ve düzenli şekilde yardım etme zamanının geldiğini düşünüyorum..."
Peki bu çıkıştaki gizli özne kimdi? Elbette NAZARBAYEV ve AİLESİYDİ! Kızı DİNARA başı çeken isimdi. Çünkü onunla birlikte çok kişi yukarı çıkıyordu!
Devam...
Dün "Rus askerini Nazarbayev davet etti" diye yazarken bir gün önce Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev "Ülkedeki protesto eylemlerine müdahale ederek istikrarı sağlayan Rus güçleri, iki gün içinde ülkeden çekilmeye başlayacak..." açıklaması yapıyordu.
"Rus askerlerinin başta Almatı olmak üzere Kazakistan'a gelmeleri dahi ülkemizdeki durumun istikrara kavuşması bakımından çok büyük rol oynadı..." sözlerini de ekliyordu... Aradan bir süre geçiyor TOKAYEV bu çıkışını yineliyordu ve RUS ASKERLERİNE KAPIYI GÖSTERİYORDU...
Ancak bir gariplik olduğu kesindi. Daha geçtiğimiz EYLÜL'de Kremlin'de CORONAVİRÜS paniği yaşanıyordu.
Bunun sonucunda Putin kendisinden sonra gelen en yetkili isim olan ŞOYGU'yu alarak SİBİRYA'ya ava gidiyordu! Şoygu belki de PUTİN'e yapılması muhtemel bir tasfiye operasyonunu önleyen isim oluyordu. ORDU ile birlikte...
İşte KAZAKİSTAN CUMHURBAŞKANI TOKAYEV'in ülkesindeki Rus askerleriyle ilgili çıkışlarına cevap ŞOYGU'dan geldi:
Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü barış güçlerinin yani RUS ASKERLERİNİN Kazakistan'daki misyonları, ülkedeki durumun tamamıyla istikrara kavuşmasının ardından sona erecektir...
Yani PUTİN'in sağ kolu ŞOYGU "Rus askerlerinin ne zaman çıkacağına biz karar vereceğiz..." diyordu...
Konu RUS ASKERLERİ olunca ABD de topa giriyordu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken "Kazakistan'da devam eden olağanüstü hâl dolayısıyla endişeliyiz.
ABD'nin Kazakistan'a giden Rusya öncülüğündeki askerlerle ilgili soru işaretleri var.
Yakın tarih bize gösteriyor ki Ruslar bir kere evinize girince, geri çıkarmak çok zor olabilir" dedi. Ancak asıl mesajı sona saklıyordu!
Blinken "Kazak kolluk kuvvetlerinin protestolarla başa çıkma kapasitesi olduğunu düşünüyorum.
Neden dışardan yardım isteme ihtiyacı duydukları net değil" vurgusuyla da üstü kapalı bir şekilde KAZAKİSTAN'da işlerin karışık olduğunu DEVLETİN İKİ PARÇA HALİNE GELDİĞİNİ anlatıyordu. Dostumun dün ilettikleri ile Blinken aynı vurguyu yapıyordu!
Nazarbayev RUSLAR'ı davet etti. Çünkü Tokayev darbeyi Nazarbayev'e yaptı!
Peki bundan sonra ne olacak?
Gelin bu sorunun cevabını da işin içinde yer alan diğer oyuncudan anlayalım...
Muhtar Ablyazov'a gidelim. Nazarbayev'in can düşmanı olan ve 6 gün önce FRANSA'da konuşan muhalif lider ABLYAZOV şunları söylüyordu: Putin, eski Sovyetler Birliği'ni yeniden yaratma stratejisinin bir parçası olarak Kazak yönetimine yardım etmekten mutluluk duyuyor. Kazaklar'ın yabancı güçlerin varlığını bir "işgal" olarak görmeleri gerekiyor. Halk sokakta kalmalı. Grevler sürmeli.
Putin, Kazakistan'a daha fazla müdahale ederse ülke Ukrayna'ya dönecek...
Muhtar Ablyazov'un son cümlesi çok dikkat çekiciydi! ÜLKE UKRAYNA'YA DÖNECEK... Bunu savunan bir isim daha vardı! Eski Başkan George W. Bush döneminde Orta Asya politikasından sorumlu Dışişleri Bakanlığı yetkilisi olarak görev yapan Matthew Bryza da "Sokak gösterileri bastırılmış da olsa kriz devam edecek.
Rus birlikleri de söylendiği gibi kısa zaman içerisinde çıkmayacak..." diyordu...
ABD-AB-RUSYA üçlüsü UKRAYNA krizi ile uğraşırken acaba ORTA ASYA'nın kalbinde AMELİYAT MI OLACAKTI?
KAZAKİSTAN BÖLÜNECEK MİYDİ?
Ya da silahların hiç susmadığı bir süreç mi başlıyordu?
Türk dünyasını da Türkiye'yi de etkileyecek bir hamle yapıldı gibi...