Trump "savaşı bitirdim" dedi Tayland-Kamboçya yine karıştı! "3. taraflar araya girince körüklendi"

Tayland ve Kamboçya arasındaki gerilim sürerken çatışmalar yeniden ateşlendi. ABD Başkanı Donald Trump ve Malezya Başbakanı Enver İbrahim'in arabuluculuğunda ekim ayında Kuala Lumpur'da imzalanan ateşkes anlaşmasının ihlal edildiği gerekçesiyle başlayan çatışmalarda 7'si Kamboçyalı, 3'ü Taylandlı 10 kişi hayatını kaybetmişti.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da bugün yaptığı açıklamada Tayland ile Kamboçya arasında, ateşkes anlaşmasına rağmen yeniden başlayan çatışmalardan dolayı endişeli olduklarını bildirdi.

A HABER TAYLAND'TAN CANLI YAYINDA

Trump'ın "bitirdim" dediği çatışmaların alevlenmesi ile gözler tekrar bölgeye çevrildi. A Haber'de yayınlanan Memleket Meselesi programına katılan Taylandlı Siyaset Bilimci Dr. Thanachate Wisaijorn durumun son detaylarını aktardı.

Siyaset Bilimci Dr. Thanachate Wisaijorn'ın aktardıkları şu şekilde:

İki ülke arasında ve Tayland ile Kamboçya arasında konuşmalar olduğunu görüyoruz. Aslında tam anlamıyla bu yılın haziranın sonuna doğru olduğunu gördük. Yani çok fazla seviyede aslında 4-5 ay geçen bir çatışma olduğunu söyleyebiliriz şu anlık. Aslında şöyle, bahsettiğimiz gibi Tayland olan durumunda saldırı düzenlemişti.

Bu dediğimiz gibi 24'ünde olmuştu ve hastanelere de saldırıldığı görüldü. Ama bunların hepsi dediğimiz gibi temmuzda olmuştu. Yani bahsettiğim Kamboçya'dan gelen sivil saldırılar olduğunu görebiliyoruz füzelerle. İki gün önce yapılan saldırılardı. Ama henüz şu an Tayland tarafından herhangi bir hayatını kaybeden sayısı olmadığını söyleyebilirim. Şu anda 5 kişinin öldüğü haberini biliyorum şu an, şu anki çatışmalar içerisinde.

Tarihini sorarsanız yani daha kolonileşme zamanlarına gitmemiz gerekiyor. Fransa İmparatorluğu Kamboçya'yı işgal ettiğinde ve Bangkok'ta yaptıkları anlaşmalar içerisinde tam anlamıyla aslında anlaşmanın maddeleri belirlenmemişti. Ve sömürgeleşmenin bitmeye başladığı zamanlarda, galiba 1953 yıllarındaydı, Kamboçya kendi bağımsızlığını kazandı ve o dönemki daha fazla kendilerini popülerliğe getirmeye çalışıyorlardı ve bir tempo yakalayıp ilerlemeye çalışacaklardı. Ama bu çok tartışılan bir konu aslında.

Tayland'da mı Kamboçya bölgesinde bir yer mi bilinmiyordu. Ondan sonra bu konu uluslararası mahkemeye taşındı ve Kamboçya'da olanları bu anlaşma içerisine yazılması gibi ve Tayland tarafı hala daha anlaşma içerisinde şunu düşünüyor: Eğer oradaki su noktasını kullanıyorsanız tam bizim bölgemiz olarak kabul edilmesi gerekiyor.

Ve 60 yıl geçti üzerinden. Ve çok fazla bölgede Kamboçya hükümeti sürekli bir şekilde onları almaya çalışıyorlardı. Kamboçya'ya ait olduğunu söylüyorlardı. Bu bahsettiğimiz gibi o bölgedeki insanların yaşam tarzı ilerlemesiyle alakalı. Tam anlamıyla toplumun ve tabii ki de hükümet noktasında anlaşmalar da olmayabiliyor.

O yüzden çatışmalar iki ülke arasında çok görülüyor. Ve şunu da açıklıyor aslında; yerel politikacılar, Kamboçya ya da Tayland da olsa popülerlik kazanmak için böyle bölgesel saldırılar yapıyorlardı aslında komşularına. Sadece kendilerini politikalarda ilerletebilmek için. Ve şu anki çatışmaların nedeninin de bu olduğunu söyleyebilirim; kendilerini, popülerliklerini arttırmak için.

3. TARAFLARIN ARAYA GİRMESİ SAVAŞI KÖRÜKLEDİ

Yani ilk aşamada bu aslında çatışma dediğimiz gibi temmuz ayında 5 günlük bir çatışma dönmüştü ve Başkan Trump ve Malezya'nın o zamanki cumhurbaşkanı da yardımcı olmaya çalıştı ve bir ateşkes elde edildi. Ama çok fazla insan şöyle eleştirmişti durumu; bu dediğimiz gibi Tayland ve Kamboçya tarafından sağlanan bir şey değildi.

Temmuz'da aslında olmasının nedeni üçüncü tarafların karışmasıydı duruma. Ve ondan sonraki 4-5 ay boyunca Tayland ve Kamboçya hükümeti hani içlerinde, kafalarında kalan bir öfke durmaktaydı hala ve sınırlarda hala bir gerginlik yaşanıyordu. Kamboçya'da dediğimiz gibi mayınları çok kullanıyorlardı ve bu yapılan anlaşmalara karşı bir şeydi ve 7 tane Taylandlı asker mayına basıp bacaklarını kaybetti. Yani burada şunu görebiliyoruz; yani artık son raddeye geldiğini söyleyebiliriz. Ve pazar günü de son raddeye gelmişlerdi ve orada bir yangın çıktı ve iki tane Taylandlı asker yaralandı. Yani bu sefer bu bahsettiğimiz aralık ayında başlamasının nedenlerinden biri de bu oldu.

ASEAN noktasında şunu söyleyebiliriz ki; yani 10 üye bulunmaktaydı ve şu an Malezya'nın da katılmasıyla 11 üyesi oldu. Bence ASEAN'ın aslında iki doktrininin olması onu kısıtlıyor. Herhangi bir şekilde üyeler bu başka ülkelerin iç sorunlarına karışmayacakları konusunda anlaşma yapmışlardı. Ama bahsettiğimiz gibi son geçen 10 yıllarda bir düşünce mekanizması oluştu aslında. Şöyle bir pozitif durum oluşturabilirdi; bir üyenin, eğer yapıcı bir seviyedeyse, bir üyenin başka bir üyeye karışabileceğine karar verildi ve İbrahim (Malezya Başbakanı Enver İbrahim kastediliyor olabilir) bu rolü oynamaya çalışıyordu aslında. Bir arabulucu olmaya çalışıyordu Malezya Cumhurbaşkanı (Başbakanı). Bu temmuzda sağlanması için. Ama şu, aslında öyle yürümediğini görmüş olduk. Bu ikili taraflar içerisinde, Kamboçya ve Tayland arasında çözülmesi gerekiyor. Ve burada şu an şunu görüyoruz ki Tayland herhangi bir şekilde üçüncü tarafın karışmasını istemiyor; büyük güçlerin ya da ASEAN'ın kendisinin de.