MEHMET BARLAS

Bizim kuşağın anlamakta zorlandığımız durumlardan biri de herhalde iklimlerin kaymasıdır. Eskiden yazın yaz gibi kışın da kış gibi olmasına alışmıştık. Baharlarda da yağmur yağardı. Şimdi neyin ne zaman ve nereye yağacağını bilemiyoruz. Bilim adamlarının gözlemleri doğru ise, güneşin etrafında eliptik bir yörüngede dolaşan dünya, 400 yılda bir mevsimlerin kaymasına sahne oluyormuş. Bu şekilde İngiltere'de timsahlar falan görülürmüş. Avustralya'daki insanlar da okyanus çekildiği için Asya'dan yürüyerek oraya gitmişler.

Eski İstanbul ve Ankara
Ben 1954'te Boğaz'ın Tuna'dan gelen buzlarla kaplandığını ve 1987'de yağan karın İstanbul'da üç ay yerde kaldığını hatırlıyorum. Ankara'daki okul yıllarımda da eksi 18-20 derece soğuk, alışık olduğumuz bir şeydi. Şimdi ise İstanbul'da yağmura da kara da hasretiz.

Yağmur müjdesi
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros dün bir müjde vermişti İstanbullulara... Prof. Toros yaptığı son dakika açıklamasında "Meteorolojik tahminlere baktığımız zaman pazartesi-salı yeni bir sistem geliyor. Onun etkisi olacak. Daha sonra cuma günü yeni bir sistemin geldiğini görüyoruz. Ümit ediyorum ki 2021 yılı ocak ayında beklenen yağışı alırız. Beklenen yağışı aldığımız takdirde barajlardaki su seviyesi hızla yükselmeye başlayacak" demiş...

Yanılma payları
Bilemiyorum bu kaçıncı benzer yağmur müjdesi İstanbul için... Zaten Prof. Toros da "Ama biz tabii ki meteorolojik modellerin tahmin tutarlılığı zaman arttıkça yanılma payları yüksek oluyor" demiş... Buna karşı Karadeniz ve Akdeniz kentlerine yağmur yağınca o kentleri seller götürüyor. İstanbul'un barajlarının genel doluluk oranı yüzde 20 seviyelerine düşerken Terkos Gölü'nde ise su seviyesi 21.42'ye kadar gerilemiş. Gölün yaklaşık 100 metre çekilmesi ile tekneler karaya otururken, ortaya çıkan çöpler havadan görüntüleniyormuş...

Anlamak kolay değil
Bu iklim meselesine akıl erdirmek kolay değil. Küresel ısınmaya karşı imzalanan uluslararası anlaşmadan Amerika'nın imzasını çeken Trump "Ne ısınması? Biz burada donuyoruz" demişti ya... Acaba meteorolojinin yanılma payını azaltmak için, yağmur duasına çıkmak daha mı doğru olurdu?