CANLI YAYIN
Rusya'ya rağmen ilk sefer! Ukrayna'dan yola çıkan ilk ticari gemi Karadeniz'i geçti! Tahıl koridoru ne olacak?
Tahıl anlamasından çekilen Rusya tüm gemilerin askeri hedef sayılacağını açıklamıştı. Bu açıklamaya rağmen Ukrayna'dan yola çıkan ilk ticari gemi Karadeniz'i geçerek İstanbul'a ulaştı. Gemi Rusya'nın hedefi olmadan Karadeniz'i nasıl geçti? Bundan sonra Ukrayna'dan gemiler aynı yolu izleyerek Karadeniz'i geçebilecek mi? Rusya'nın yaklaşımı ne olacak? Tahıl koridoru devam mı, yeni rota mı? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Furkan Kaya değerlendirdi. Güvenlik ve strateji uzmanı İbrahim Keleş, "Burada tek mantıklı olan mevcut "Tahıl Koridoru" üzerinden tahılın dünyaya açılmasıdır. Tuna Nehri büyük gemileri kaldıracak kapasiteye sahip değil. Geçici bir çözüm olabilir ama esası Türkiye’nin içinde olduğu tahıl koridorudur." dedi.
Gemi Rusya'nın hedefi olmadan Karadeniz'i nasıl geçti? Bundan sonra Ukrayna'dan gemiler aynı yolu izleyerek Karadeniz'i geçebilecek mi? Rusya'nın yaklaşımı ne olacak? Tahıl koridoru devam mı, yeni rota mı? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Furkan Kaya değerlendirdi.
Furkan Kaya'nın öne çıkan sözleri:
Savaşın başladığı ilk günden beri Türkiye ve özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan bilindiği gibi Rusya'nın kendince kutsal savaş olarak gördüğü Ukrayna harekatı ya da işgali ile ilgili kompartıman anlayışı içerisinde gıda meselesinin ayrı değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Silolarda bekletilen milyonlarca ton buğdayın ihtiyaç sahibi ülkelere gönderilmesi hususunda çok önemli bir diplomasi yürütüldü.
Herkesin bildiği Dolmabahçe görüşmelerinde BM sekreterinin katılımıyla Türkiye'nin arabuluculuğunda taraflar bir araya gelerek tahıl anlaşması yapıldı. İstanbul'da bunun yürümesi için bir koordinasyon merkezi kuruldu. O zamandan beri 30 milyon tondan fazla buğdayın taşındığını gördük. Ancak oranlara bakıldığı zaman buradaki buğdayın çoğunlukla refah ülkelerine gittiğini gördük. Rusya'da bundan rahatsızlık duydu.
Bu anlaşmanın bitmesi için birçok faili meçhul saldırılar oldu. Türkiye'nin arabuluculuğunu istemeyen savaşın sürmesini isteyen karanlık güçler bu süreci baltalamak istedi. Kerç Köprüsü'nün vurulmasından sonra Putin bu anlaşmadan çekildi. Verilen sözler yerine getirilmeden geri dönmeyeceğinin mesajını verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan tahıl koridorunun insanlık koridoru olduğunu söyleyerek Rusya'yı tekrar masaya getirmek için mücadele veriyor.
Ancak Batı burada alternatif rotalar araştırmaya başladı. Gemilerin Tuna Nehri'ne yanaşması ve Romanya üzerinden taşınması planlanıyor. ABD'nin de bunun için girişimleri var. Tuna Nehri ve Baltık projesi sürdürülebilir değil. Demiryolları gündeme geldi ancak Ukrayna ve Avrupa'nın demiryolları bambaşka bir çerçeveye sahip. Ray aralığının farklı olması sebebiyle bu da imkansız. Yani Rusya'sız bir anlaşmanın yapılması son derece zor. Türkiye tahıl anlaşması ile barış anlaşmasının kapısını açmanın derdinde. Ağustos ayı içerisindeki görüşmelerde bu ön planda olacak.
Türkiye'yi yanına alan kazanır. Rusya ve Ukrayna Türkiye ile ayrı anlaşma yapmak istiyor. Aslında Türkiye bu krizin arasında parlıyor. Türkiye burada parlayan bir arabulucu haline geliyor. Alternatif rotalarda Türkiye olmadan olmuyor. Ancak Türkiye burada 3 ülke olarak beraber hareket etmek istiyor. Ve anlaşmanın tekrara canlanmasını istiyor. Diğer türlü yapılan hamleler savaşın tansiyonunu çıkarmaktan başka işe yaramayacak. Yeni tahıl anlaşması yeni durumlar üzerinden kurulacaktır."
Güvenlik ve strateji uzmanı İbrahim Keleş:
"Ukrayna aslında bir deneme yaptı. Tahıl Koridoru Odessa'dan başlayıp direk olarak İstanbul'a geliyordu. Rusya bu anlaşmadan çekildikten sonra ticari gemilerin de hedef olacağını belirtti. Ukrayna burada bir denem yaptı ve bir gemi gönderdi.
Bu gemi savaştan önce limanda bekleyen gemilerden biriydi. Bu gemi kıta sahanlığı anlaşmaları kapsamında kıyılardan süzüle süzüle bizim Boğaz'a kadar geldi ve geçti. Bundan sonra Rusya'nın tavrı Ukrayna'nın atacağı adımlara bağlı.
"RUSYA BEKLENTİLERİNİ ALAMADI"
Ukrayna, Rusya'yı kışkırtacak saldırılar yapıyor ve Moskova'yı vuruyor. İHA ve SİHA'larla Moskova hedef alınıyor. Rusya buna her an bir karşılık verebilir. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin arasındaki görüşme nedeniyle bir sessizlik olabilir. Geri dönecek gemilerin geçişleri oldukça risk taşıyor. Rusya, Tahıl Koridoru Anlaşması'nda beklentilerini alamadı. Rusya hem tahılını ihraç edemiyor hem de ihraç ettiği tahılın parasını alamıyor. Giden tahıllarda zengin ülkelere gidiyor. Rusya için bu anlaşmanın anlamı kalmadığı için geri çekildi.
TAHIL SORUNU NASIL AŞILACAK?
Ukrayna orada sıkıştı. Ukrayna'nın yeni mahsul tahılı da var. Ukrayna şu anda karayolu üzerinden Avrupa'nın bazı ülkeleri ile ihracat yapıyor. Hem karayolu hem de Tuna koridorunun sıkıntılar var. Bulgaristan ve Romanya ülkelerindeki çiftçiler Ukrayna tahılının burada satılması nedeniyle zarar ettikleri için üretimi durdurdu. Artık bu ülkelerde Ukrayna tahılının satılması yasaklandı ve transit geçişe izin veriliyor.
"TEK YOL TÜRKİYE"
Burada tek mantıklı olan mevcut Tahıl Koridoru üzerinden dünyaya açılmasıdır. Tuna Nehri büyük gemileri kaldıracak kapasiteye sahip değil. Geçici bir çözüm olabilir ama esası Türkiye'nin içinde olduğu tahıl koridorudur."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
