Papa Francis hayatını kaybetti! Ölüm nedeni ve vasiyeti açıklandı | Yeni papa nasıl seçilecek?

Katolik dünyasının ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis, 88 yaşında hayatını kaybetti. Papa Franciscus'un ölüm nedeninin inme geçirme, komaya girme ve geri döndürülemez kalp yetmezliği olduğunu belirtilirken vasiyetinde, Roma'da her dış seyahati öncesi ve sonrasında gidip özel olarak dua ettiği Azize Büyük Meryem (Santa Maria Maggiore) Bazilikası'nda defnedilmek istediği bildirildi. Roma Katolik Kilisesi’nin başına geçen ilk Latin Amerikalı ve Avrupalı olmayan Papa özelliğini taşıyan Francis'in ölüm haberinin ardından hayatı oldukça merak ediliyor. Peki Papa Francis kimdir? Yeni papa nasıl seçilecek? Tarihçi Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, A Haber’de konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Katolik Kilisesi'nin 266'ncı ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus, 88 yaşında hayatını kaybetti. Arjantinli din adamı, 2013 yılında seçildiği papalık görevini 12 yılı aşkın süre boyunca sürdürmüştü. Franciscus, Latin Amerika'dan gelen ilk, Avrupalı olmayan da ilk Papa olarak tarihe geçmişti.
ÖLÜM HABERİ KARDİNAL FARRELL'DAN
Papa'nın ölüm haberini duyuran isim, Vatikan'da önemli görevler üstlenen Kardinal Joseph Farrell oldu. Farrell, sabah saatlerinde yaptığı açıklamada, "Sevgili kardeşlerim, Kutsal Babamız Franciscus'un vefatını derin bir üzüntüyle duyurmak zorundayım. Bu sabah saat 07.35'te Tanrı'nın evine döndü." ifadelerini kullandı.
Foto: AFP
ÖLÜM NEDENİ BELLİ OLDU
Papa Franciscus'un ölüm nedeninin inme geçirme, komaya girme ve geri döndürülemez kalp yetmezliği olduğu bildirildi. Papa'nın buna ek olarak, daha önce geçirdiği akut solunum yetmezliği, polimikrobik çift taraflı zatürre, yüksek tansiyon ve diyabet gibi rahatsızlıklarının da söz konusu duruma eşlik ettiği belirtildi.
PAPA VASİYETİNDE DEFİN YERİNİ BELİRTTİ
Vatikan'dan yapılan bir başka açıklamada da Papa Franciscus'un vasiyeti paylaşıldı. Papa'nın vasiyetinde, Roma'da her dış seyahati öncesi ve sonrasında gidip özel olarak dua ettiği Azize Büyük Meryem (Santa Maria Maggiore) Bazilikası'nda defnedilmek istediği belirtildi.
Papa Franciscus, mezarının toprakta, sade ve özel bir süsleme bulunmadan ve üzerinde sadece "Franciscus" yazacak şekilde olmasını istediğini kaydetti.
Fotoğraf- AA Arşiv
PAPA FRANCİS'İN HASTALIĞI NEYDİ?
88 yaşındaki Papa Francis, 12 yıllık papalık döneminde çeşitli rahatsızlıklar geçirmişti. Papa Franciscus'un son aylarda sağlık durumu yakından izleniyordu. Şubat ayında geçirdiği bronşit sonrası Roma'daki Gemelli Hastanesi'ne kaldırılan Papa, daha sonra çift taraflı zatürre teşhisiyle 38 gün boyunca tedavi altında kaldı. Mart ayında taburcu edilen Franciscus, bir süredir nekahet dönemindeydi. Doktorları, bu süreçte iki kez ölümden döndüğünü ve hayati tehlikeyi güçlükle atlattığını ifade etmişti.
BAŞKAN ERDOĞAN'DAN TAZİYE MESAJI
Başkan Erdoğan, mesajında şu ifadelere yer verdi:
Katolik dünyasının ruhani lideri, Vatikan Devlet Başkanı Papa Fransuva'nın vefatını üzüntüyle öğrendim. Saygıdeğer bir devlet adamı olan Papa Fransuva, aynı zamanda farklı inanç grupları arasında diyaloğa önem veren, özellikle Filistin meselesi ve Gazze'deki soykırım başta olmak üzere insani trajediler karşısında inisiyatif alan bir ruhani liderdi. Müteveffanın ailesine, Vatikan Devleti'ne ve Katolik dünyasına şahsım ve milletim adına taziyelerimi iletiyor, başsağlığı diliyorum.
TRUMP, PAPA FRANCİS'İN CENAZESİNE KATILACAK
ABD Başkanı Donald Trump ve eşi Melania Trump, hayatını kaybeden Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis'in Roma'da düzenlenecek cenaze törenine katılacaklarını açıkladı.
Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis'in vefatı dünya genelinde büyük yankı uyandırırken, ABD Başkanı Donald Trump da cenaze törenine katılacağını duyurdu. Trump, eşi First Lady Melania Trump ile birlikte, Papa için Roma'da düzenlenecek resmi törene iştirak edecek.
FOTOĞRAF: İHA
TRUMP: "PAPA'NIN TÖRENİNDE OLMAYI DÖRT GÖZLE BEKLİYORUZ"
Başkan Trump, yaptığı yazılı açıklamada, "Melania ve ben Roma'da Papa Francis'in cenaze törenine gideceğiz. Orada olmayı dört gözle bekliyoruz," ifadelerini kullandı. Trump'ın açıklaması, Papa Francis'in küresel düzeydeki etkisine ve ABD-Vatikan ilişkilerine dair sembolik bir önem taşıyor.
KENDİ CENAZESİNİ KENDİ DÜZENLEMİŞTİ
Katolik Kilisesi'nin sekiz yüzyıllık geleneklerine meydan okuyan Papa Francis, kendi cenaze törenini önceden planlayan ilk papa olarak tarihe geçti. Törenin detaylarının ilerleyen günlerde Vatikan Basın Bürosu tarafından kamuoyuna açıklanması bekleniyor.
Şuana kadar bilinenler ise şöyle:
Papa Francis'in naaşı, yas süreci boyunca Aziz Petrus Bazilikası'nda halkın ziyaretine açılacak. Ardından seleflerinin aksine Roma'nın Esquilino semtindeki Santa Maria Maggiore Bazilikası'nda toprağa verilecek.
Foto: AFP
Katolik lider, ölümünden sadece bir gün önce Vatikan'a ziyarette bulunan ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ile bir araya gelmişti.
TÜRKİYE'YE GELECEKTİ AMA...
Papa Francis, Hristiyanlık tarihinde önemli bir yeri olan Birinci İznik Konsili'nin 1700. yıl dönümünü kutlamak için 26 Mayıs'ta Türkiye'ye geleceğini duyurmuştu. Papa ve Patrik Bartholomeos 26 Mayıs'ta bir araya gelecekti.
CENAZE İŞLEMLERİNE BU AKŞAM BAŞLANACAK
Papa Francis'İn cenaze işlemlerine ilişkin detaylar yavaş yavaş belli olmaya başladı. Vatikan Basın Ofisi'nden yapılan yazılı açıklamada, "Papa Francis'in öldüğüne dair yapılan duyurunun ardından bu akşam saat 20.00'de Kamerlengo Kardinal Kevin Joseph Farrell, ölümün tespiti ve naaşın tabuta konulması ritüeline başkanlık edecektir." ifadesi kullanıldı.
Vatikan açıklamasında başka detaya yer verilmedi.
MAKAMI "BOŞ" İLAN EDİLECEK Mİ?
Teamüllere göre, Papa'nın ölümünün ardından Vatikan'da bir sonraki papa seçilene dek geçiş sürecini yönetecek "Kamerlengo" (Papalık Makam Vekili) Kardinalin, kilise hukuku uyarınca "Sede Vacante" yani Latince "makamın boş olduğunu" ilan etmesi bekleniyor.
PAPA FRANCIS BÖYLE HATIRLANACAK
88 yaşında hayata veda eden Papa Francis, yalnızca Katolik dünyasının ruhani lideri olarak değil, tartışma yaratan açıklamalarıyla da hafızalara kazındı.
Arjantinli Jorge Mario Bergoglio, 2013 yılında Papa seçildiğinde Vatikan tarihinde Avrupa dışından gelen ilk isim olmuştu. Onun dönemi, kilisenin geleneksel çizgilerinin zaman zaman zorlandığı bir dönem oldu.
Foto: AFP
SAPKINLIĞIN ÖNÜNÜ AÇTI!
Francis, görev süresi boyunca özellikle toplumsal konularda gösterdiği skandal yaklaşımıyla muhafazakâr çevrelerden sert eleştiriler aldı. Boşanmış çiftler ve sapkınlığın zirvesi LGBTİ+ bireyler konusundaki sözleri, Vatikan'ın tarihinde alışılmadık bir sayfa açtı.
Papa, kilise tarihinde bir ilke imza atarak, belirli koşullar altında rahiplerin eşcinsel çiftleri kutsayabileceğini kabul etti. Ayrıca, 2023 yılında yaptığı bir başka açıklamada, "Trans bireyler, skandal ya da kafa karışıklığına yol açmadığı sürece vaftiz edilebilir." sözleriyle başka bir skandala imza attı.
Foto: AFP
GAZZE'DEKİ VAHŞET KARŞISINDA SÖNÜK TEPKİ VERMİŞTİ
Papa Francis, yayınladığı son mesaj olan Paskalya mesajında Gazze'de yaşanan soykırım ve İsrail işgal güçleri tarafından kiliselerin yıkılması karşısında sönük tepkiler vererek antimesitizme karşı mücadele etme çağrısında bulunmuştu.
SİYONİSTLERE JESTİYLE AKILLARDA
Papa Francis'in 2014'teki Kudüs ziyareti sırasında Ağlama Duvarı'nda Yahudilere özgü bir ibadet biçimi olan dualarını kağıda yazıp taşların arasına sıkıştırmıştı.
O an, Batı medyası tarafından "barış çağrısı" ve "dinler arası hoşgörü jesti" olarak sunulsa da, , Hristiyan dünyasının ruhani liderinin kendi inancının sınırlarını aşarak Siyonist lobilere ve İsrail'e şirirn gözükme çabası olarak değerlendirilmişti.
Ağlama Duvarı (Western Wall) Yahudilikte, Kudüs'teki en kutsal yerlerden biridir. Oraya gelen Yahudiler, Tanrı'ya dualarını yazılı olarak kağıda döker, duvarın taşları arasındaki çatlaklara bu kağıtları sıkıştırır ve dua ederler. Papa Francis 3014 yılında aynı ritüeli gerçekleştiriyor. (EPA)
Bu durum Hristiyan dünyasında da eleştirilmişti; çünkü Papa bu hareketiyle sanki İsrail'in Kudüs'teki egemenliğini ve Yahudi dini üstünlüğünü fiilen tanımış gibi bir mesaj vermiş olmuştu.
YENİ PAPA KİM OLACAK?
Tarihçi Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, A Haber'de konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Kızıltoprak, "Kurallara uygun olarak yeni bir Papa seçilecek. Uluslararası bir aktör seçilmesi anlamına da geliyor. Bütün Avrupa'yı ilgilendiriyor. Dünya siyasetinde Latin Amerika'yı da ilgilendiriyor. Başkan Trump da yeni seçilecek Papa'nın ABD kökenli olmasına önem veriyor böyle de bir tarafı var. Bundan sonra 115 kardinal seçme hakkına sahip. Değişik adaylar ön plana çıkacak." ifadelerini kullandı.
PAPA NASIL SEÇİLİYOR? KURALLAR ÇOK SIKI
Katolik dünyasının yeni ruhani liderini belirlemek için Vatikan'da geleneksel seçim süreci başlıyor. Papa'nın vefatının ardından, dünyadaki tüm kardinal seçmenler — yaşları 80'in altında olanlar — Roma'ya davet ediliyor. Seçim, gizli oylama usulüyle Vatikan'daki Sistina Şapeli'nde gerçekleştiriliyor ve bu sürece "Konklav" adı veriliyor.
Foto: Arşiv
Kardinaller, kilisenin başına geçecek yeni Papa'yı seçebilmek için üçte iki çoğunluğu sağlamak zorunda. Oylamalar genelde günde dört kez yapılıyor ve her seçim turunun ardından meşhur "beyaz duman" töreniyle sonucu dünya kamuoyuna duyuruluyor. Bacadan yükselen siyah duman, Papa seçilemediğini; beyaz duman ise yeni Papa'nın seçildiğini müjdeliyor. Seçilen aday, kabul etmesi halinde, "Papa" ismini ve makamını resmen üstleniyor.
PAPA FRANCİSCUS KİMDİR?
Papa Franciscus, asıl adıyla Jorge Mario Bergoglio, 17 Aralık 1936'da Arjantin'in Buenos Aires şehrinde, göçmen bir işçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Katolik Kilisesi'ne olan ilgisi, genç yaşlarda başladı ve 1958 yılında din adamı olarak göreve adım attı. 2001 yılında ise Kardinal unvanını kazandı.
Papa 16. Benediktus'un 2013'teki beklenmedik ayrılığı, Katolik Kilisesi tarihinde bir dönüm noktası oldu. 598 yıl aradan sonra, Papa 16. Benediktus, sağlık sorunlarını gerekçe göstererek görevinden istifa etti. 28 Şubat 2013'te bu kararı resmen duyurmuş ve kendisine "Emerit" unvanı verilerek inzivaya çekilmiştir.
Bergoglio, Papa 16. Benediktus'un ayrılmasının ardından, 13 Mart 2013'te yapılan Konklav'da Katolik Kilisesi'nin 266. lideri olarak seçildi. Seçim sonrası Hristiyanlık tarihinde önemli bir yeniliğe imza atarak, Francis ismini seçti. Böylece Latin Amerika'dan papalık makamına gelen ilk kişi olmanın yanı sıra Cizvit tarikatından gelen ve "Franciscus" adını taşıyan ilk Papa da oldu.
19 Mart 2013'te görevine resmen başlayan Papa Franciscus, 21 Nisan 2025 tarihinde hayatını kaybetti.
