Hitler'in 400 bin kişilik dev stadyum hayali...

İkinci Dünya Savaşı'nın başladığı yıllarda, dünyaya egemen olmak isteyen Nazi Almanyası lideri Adolf Hitler'in bir hayali de dünyanın en büyük stadyumunu yaptırmaktı. Hitler'in, başkent olarak düşündüğü Nuremberg'te inşa ettirmeye başladığı 400 bin kişilik devasa stadyum, savaş nedeniyle tamamlanamadan yıkıldı.

SAVAŞ ENGELLEDİ
Bugün, Brezilya'daki 180 bin kapasiteli Maracana Stadı ya da Kuzey Kore'deki 150 bin kişilik Rungrado Stadyumu dahi, 75 yıl önce Adolf Hitler'in planladığı 400 bin kişilik stadyumun yarısından daha küçük kalıyor. Hitler'in, daha büyük kitlelere seslenmek ve gelecekte tüm dünyayı kendi iktidarı altına alabilmek iddiasına paralel olarak yapılmasını istediği bu yapı, İkinci Dünya Savaşı çıkmasaydı, dünyanın en büyük stadyumu olacaktı. Hitler'in en yakın isimlerinden mimar Albert Speer tarafından, Antik Yunan'da yer alan Panathenaic Stadyumu'ndan esinlenerek projesi çizilen ve 1937'de temeli atılan yapı, Deutsches Stadion ya da German Stadium (Alman Stadyumu) adını alacaktı. Bu büyüklükte bir yapının ses sistemi ve görüş mesafesinin ne şekilde olacağını gözlemleyebilmek için, öncelikle bir maket yapmaya karar veren mimarlar, 18 ay boyunca, Nuremberg'in yakınındaki Achtel kasabasında, 40 bin kişi kapasiteli dev bir maket hazırladı. 400 işçinin çalıştığı ve 24 bin izleyicinin katılımıyla açılışı yapılan maket stat için Hitler "Her şeyden daha güçlü olacak ve yüzyıllar boyunca ayakta kalacak" dedi. 1938'de çalışmalara başlayan Speer, 1945'te tamamlandığında 800 metre uzunluğunda, 450 metre genişliğinde olacak statta, izleyicileri taşımak için en az yüzer kişilik asansörler de inşa edecekti.

MAKETİ KORUMADA
İnşaat, Almanya'nın savaşta kaybetmeye başlamasıyla, 1 yıl sonra durdu. Amerikan askerlerinin, Achtel bölgesini ele geçirmesinden sonra da, tüm bölge ve stadyum tamamen yıkıldı. Bugün "Stadyum Tepesi" adıyla anılan bölgede, sadece stadyumun maketi, tarihi eser koruması altında tutuluyor.

ÇOK BÜYÜK OLSUN Kİ İZLEYEN KÜÇÜLSÜN!
Mimar Albert Speer, hayatını kaleme aldığı notlarında; inşaat sırasında, ölçümlerin Dünya Olimpiyatları'nın belirlediği şartlara uygun olmadığını fark ederek, Hitler'e projede değişiklik yapılması talebiyle başvurduğunu anlatıyor. Hitler'in ise, 1940 Olimpiyatları'nın Tokyo'da yapılacağını ama bu tarihten sonra yapılacak her olimpiyatın Almanya'da olacağını ifade ederek, ölçümleri kendilerine göre belirleyebileceklerini bildirdiğini açıklıyor. Hitler'in bu büyüklükte bir yapı istemesinin en büyük nedeninin, izleyicilerin kendilerini "küçük" hissetmesi isteği olduğu belirtiliyor.

Sabah