KEREM ALKİN

Berlin'de gerçekleştirilen 'küresel gıda güvenliği' konulu uluslararası konferans, en az 345 milyon insanın karşı karşıya olduğu küresel gıda kıtlığı krizinin, Rusya- Ukrayna Savaşı'nın sebep olduğu ana ve artçı etkiler ve küresel iklim değişikliğinin sebep olduğu kuraklık nedeniyle, küresel çapta tedbirler alınamaması halinde, 2023'te küresel bir felakete dönüşebileceğini gösterdi. Gıda kıtlığının yaşamı tehdit eden, dalga gibi büyüyen bir açlık krizine dönüşmesinden ciddi boyutlarda endişe ediliyor. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de, dünyanın şimdiye kadar eşi görülmemiş bir küresel açlık kriziyle karşı karşıya olduğunu; gelecek yıl durumun bir felakete dönüşebileceği uyarısında bulunuyor.
Küresel iklim değişikliğinin sebep olduğu tahribatı önlemeye yönelik olarak hızla alınmasına gayret edilen tedbirlere benzer bir şekilde, küresel gıda krizi için de bugünden kapsamlı tedbirler alınmaması halinde, büyük bir insanlık krizi ile karşı karşıya olunacağından endişe ediliyor. Rusya- Ukrayna Savaşı ise, sadece küresel enerji güvenliği alanında sebep olduğu sorunlar değil, aynı zamanda enerji fiyatlarındaki sıçramanın sebep olduğu maliyet boyutuyla da, petrol ile doğalgazdan elde edilen ve tarımsal üretimde kullanılan gübre ve benzeri girdilerin üretiminde de sorunları büyütmüş durumda. Savaş, küresel gıda alanında zaten yıllardır var olan sorunları daha da karmaşık hale getirmiş durumda.
BM Genel Sekreteri Guterres, geçen ay Afrika'nın Sahel bölgesini ziyaretleri sırasında Afrikalı liderlerin gıda güvenliği konusunda kritik düzeyde uyarılarda bulunduklarını hatırlatarak, Afrika Boynuzu'nda son yılların en büyük kuraklığının yaşandığının; BM Dünya Gıda Programı'nın tespitleri çerçevesinde, son iki yılda, dünya genelinde güvenli gıdaya ulaşamayanların sayısının iki kattan fazla artarak 276 milyon kişiye çıktığının ve 2023 daha da kötü olabileceğinin altını çiziyor. Guterres, gübre fiyatlarının geçen yıl yüzde 50, enerji fiyatlarının ise yüzde 70'ye arttığını belirterek, maliyetlerde bu boyutta artışın Asya, Afrika ve Amerika'da pirinç ve mısır başta olmak üzere, tüm tarımsal ürün hasadını etkileyebileceğini belirtiyor.
BM Genel Sekreteri'nin uyarısı net; 2022'de artarak devam eden gıdaya erişim sorunları, 2023'de küresel gıda kıtlığı felaketine dönüşebilir. Bu nedenle, dünyanın bütününde böyle bir felaketin sosyal ve ekonomik etkilerinden kurtulmak mümkün olmadığından, küresel ölçekte geniş çaplı bir kriz yönetimi mücadelesini acilen girişilmesi gerekiyor. Guterres, gıdaya erişimde yaşanan krizin etkin çözümü adına, ortaya konan çabaların ötesinde, Ukrayna'nın gıda üretiminin yanı sıra, Rusya'nın ürettiği gıda ve gübrenin de savaşa rağmen dünya pazarlarına yeniden sunulmasının kaçınılmaz olduğunu hatırlatıyor. Guterres, küresel ölçekte bir birliktelikle ve çok taraflı bir yanıt adına, siyaset dünyası ve özel sektörün güçlü liderliğine ihtiyaç olduğunu, çünkü 21. yüzyılda kitlesel açlığı ve kıtlılığı kabul etmenin mümkün olmadığını vurguluyor. Bu konuda BM'nin Ukrayna, Rusya, Türkiye, ABD, AB ve diğer ülkelerle yoğun temasları sürmekte. Umutlar bir an önce sonuç alınması yönünde.