ERGÜN DİLER

YENİ bir dünya kurmak için gücü ve aklı olanlar sahada.
Türkiye pastadan büyük dilim almak için mücadele ediyor. Bunu anlamak için gelin dün kaldığımız yerden devam edelim... Türkiye'nin gücünü görerek ilerleyelim...
Önümüzdeki dönemde ORTA ASYA ve TÜRK DEVLETLERİ çok fazla öne çıkacak.
Yeni format gereği MERKEZDE oldukları için...
Açalım...
Hem Başkan Erdoğan'ın hem Ankara'nın hem de Kemal Kılıçdaroğlu ile CHP'nin aynı olaya nasıl FARKLI baktıklarını anlamaya çalışalım. Bir de madalyonun diğer yüzü vardı! BÜYÜK OYUNCULAR...
Dün de hatırlattığım gibi BM ZİRVESİ'nde ABD Başkanı Biden daha önce mektup göndererek davet ettiği ORTA ASYA'DAKİ TÜRK DEVLETLERİNİN LİDERLERİYLE bir araya geldi.
Aynı masanın etrafında oturan ilk ABD Başkanı oldu. ABD uzaktan kumanda ile eğilimler-akımlarcemaatler ve farklı frekanslarla ucuza getirdiği bir yolla ORTA ASYA'yı daha önceden kapsama alanına aldı. Sonuç istediği gibi olmasa da bunu çok önce yaptı. Afganistan'a girdi. Sonra terk etti. Oradaki rakip Çin'di.
Rusya'nın etkisi elbette çoktu.
Ancak KÜRESEL ÖLÇEKTEKİ rakip PEKİN'di. Bu nedenle New York'taki ZİRVE'den önce ABD Dışişleri Bakanı Blinken bölgeyi turladı. Bu İPEK YOLU PROJESİNİ G-20 Zirvesi'nden sonra gittiği KAZAKİSTAN'da açıklayan ÇİN için ciddiye alınması gereken bir tehditti.
Hamle yapıldı. Cinping, 5 ORTA ASYA TÜRK DEVLETİYLE masayı kurdu. İki günlük zirve için eski İpek Yolu'nun başlangıç noktası Şian seçildi.
Çin'de 7. ve 10. yüzyıllar arasında hüküm süren Tang Hanedanı anısına inşa edilen Cennet Parkı içindeki Mor Bulut Köşkü'nde görkemli bir açılış töreni düzenlendi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Çin liderinin konuğu olarak sahnede yer alıyordu.
Pekin'in 'dönüm noktası' diye nitelediği Çin-Orta Asya Zirvesi'nde yeni döneme ait KOD'lar yazılıyordu. Çin-Orta Asya Zirvesi 'C+C5' işbirliğinin devlet başkanları düzeyindeki ilk toplantısı oldu. Sonraki zirve 2025 yılında Kazakistan'da yapılacaktı.
Cinping zirvede "Kuşak ve Yol projesinde Çin'le birlikte liderliği üstlenmelisiniz. Amacımız sonsuz dostluğu sürdürmek..." dedi. Cinping, "Hep birlikte ilişkileri derinlemesine bir şekilde geliştirerek, yüksek düzeyde kazan-kazan işbirliğine dayanan yeni bir paradigmayı ortaklaşa geliştireceğiz" ifadesini de kullandı.
Zirvenin gözden kaçırılmaması gereken iki yönü bulunmaktaydı.
Biri UKRAYNA SAVAŞI nedeniyle bölgeyle arasına mesafe koymak zorunda olan Moskova'nın bıraktığı boşluğun Pekin tarafından doldurulmak istenmesiydi. İkincisi ise bölgesel liderliği isteyen Çin'in GIDA ve ENERJİDE kendini garantiye alma çabasıydı! ABD ise kurduğu yönettiği yapıların çökmesi sonucu BÖLGEYE UZAKTAN bakıyordu. Bunu kırmak için de RUSYA-ÇİN arasındaki gizli gerilimin bölgeye yansımasını fırsat olarak değerlendiriyor ve ABD Başkanı düzeyinde ORTA ASYA'ya dalıyordu.
Zirveyle ilgili bir küçük detay daha vardı! G-7 ülkeleri Japonya'da TAYVAN gerginliği nedeniyle Çin'i bir kez daha hedef tahtasına oturturken, Cinping ORTA ASYA TÜRK DEVLETLERİNİ bir araya getirerek karşı masaya cevap veriyordu! Bilek güreşi devam ediyordu. Mücadelenin net olarak görüleceği merkez ARTIK ORTA ASYA'ydı!
İpek Yolu ve ORTA KORİDOR Türkiye'ye önem katıyor ve vazgeçilmez kılıyordu.
İSTANBUL HAVALİMANI da YAVUZ SULTAN SELİM Köprüsü de aslında ORTA KORİDOR için yapılıyordu.
Türkiye DOĞU ile BATI'yı birleştirecekti.
Başkan Erdoğan ve Ankara bu konuda dün de yazdığım gibi ZENGEZUR KORİDORU'nu da çok önemsiyordu.
BATI'da farklı düşünenler olduğu için yeni bir gerilim alanı doğuyordu. Sık sık yazdığım gibi ABD-İNGİLTEREAB- ÇİN'i süper lig'de oynayan takımlar gibi düşünün. Bunların mücadelesi ya da işbirliği YENİ FORMATI doğuracaktı. Türkiye kendine olan ihtiyacı bildiği için bir şekilde herkesle görüşüyordu.
Başkan Erdoğan ZENGEZUR'da Azerbaycan'da ve Türk Cumhuriyetleri'ni kapsamada ısrar ediyordu. Haklıydı. BATI itiraz ediyordu. CHP ve Kemal Bey de...
14 Mayıs seçimlerine giderken Kemal Bey de ORTA KORİDOR açıklaması yapmıştı. Hatırlayın...
Kemal Bey'in hayalini kurduğu ORTA KORİDOR'da Türkiye ile Çin'i birbirine bağlayan 5 bin 500 kilometrelik hattın İRAN ÜZERİNDEN ORTA
ASYA'ya ulaşması öngörülüyordu.
Yani Kemal Bey'in YOL'unda AZERBAYCAN bulunmuyordu.
Kılıçdaroğlu Orta Koridor projesini tanıtırken, "Türkiye'nin Türk dünyasıyla geç başlayan ama yavaş yavaş sağlıklı bir zemine oturmaya başlamış ilişkilerini arşa çıkaracak projedir bu. Tarihi İpek Yolu'nu canlandıracağız. Yani Türkiye'yi Çin'e bağlayacağız. Hızlı yeni bir ticaret ve taşıma koridoru yani otoban açacağız. Bu koridor boyunca yüksek kapasiteli karayolu ile çift hat demir yolu altyapısı oluşturacağız " diye konuşmuştu.
"HAYATIMIN EN ÖNEMLİ PROJESİ" dediği sunumda Türkiye AZERBAYCAN'ı PAS geçiyordu. Projeye dahil etmiyordu. İran üzerinden Türk CUMHURİYETLERİ'ne bağlanıyordu. Haliyle tartışmalar da beraberinde geliyordu.
Bu da aslında KÜRESEL KAPIŞMANIN içerideki gölgesiydi. İşaretiydi.
Cinping, dünyada ve Türkiye'de önemli değişimlerin, olayların, kırılmaların yaşandığı 2013 yılında bu projeyi yani İPEK YOLU'nu ilan etti. Türkiye ve bölge, o tarihten sonra çok şey yaşadı.
17-25'ten 15 Temmuz'a giden yolda pek konuşulmasa da İPEK YOLU'nun 65 ülkeyi kapsaması Türkiye'nin burada önemli rol alacak olması KÜRESEL DENGELER açısından son derece değerliydi. Kritikti. Destekleyenler olduğu gibi karşı çıkanlar da vardı. ÇATIŞMANIN nedeni buydu. Bu dün de bugün de geçerliydi. Bu nedenle Türkiye'nin merkezinde bulunduğu EKSEN'de inanılmaz bir çatışma-çarpışma yaşanmakta. Sınırlarımızın güneyi, Kıbrıs, Akdeniz, Zengezur ya da Balkanlar... Hepsi aynı mücadelenin ayrı ringleri... Cinping'le başlayıp Putin'le devam eden Biden'la da tavan yapan ORTA ASYA ve TÜRK DEVLETLERİ'nin itibar görmesi daha da artacaktı. Değeri de... Ne olursa olsun Türkiye olmadan DÜĞÜM atılamıyordu.
Çözülemiyordu da...
Bu nedenle sık sık "TÜRKİYE'SİZ olmaz" diye yazıyorum. İçerideki parçalı görüntüye rağmen muhalefetin başka bir hayali olmasına rağmen başka ittifaklarla yürüme iştahı görülmesine rağmen kazanan TÜRKİYE olacaktı. Sanırım üzerinde pek kafa yorulmadığı için bu ıskalanıyordu. EN çok konuşulması gerekenler değil de arpa boyunu geçmeyen konular tartışılıyordu. CHP burada liderliği kimseye bırakmıyordu... Durum bu... Maalesef...
NOT: Biden masa kuruyor TÜRK LİDERLERİ ağırlıyordu. Cinping ise masal tadında gece düzenliyor ve KIRMIZI HALI seriyordu.
Bakalım ORTA ASYA'nın tercihi ne olacaktı.