ERGÜN DİLER

GÜNDEM bir anda Doğu Akdeniz'den Azerbaycan- Ermenistan mücadelesine kaydı. Ama genelde bizler olayları duygusallıkla değerlendiririz. Tepkilerimiz olayları anlamaktan çok ÖFKEMİZİ BELLİ
ETMEK üzerinedir.
BATILILAR da bunu çok iyi bilmektedir.
O kadar çok örnek var ki bu konuda... Beni takip edenler bilecektir.
ÖNCE
PARAYA sonra ÇIKARLARA sonra İTTİFAKLARA bakmak gerekmekte. Bunu sık sık yazarım. Azerbaycan örneğinde de bu geçerli.
Temmuz'da iki ülke arasındaki gerilim artarken olayın yaşandığı yer "önemli" diye not düştüm "TOVUZ'a dikkat çektim. Çünkü KÜRESEL denklem içinde oralarda en değerli olan en kritik olan en vazgeçilmez olan koordinat TOVUZ'du...
Şu an gerilim ülkenin güneyinde gibi görünse de eğer savaş sürerse göreceksiniz TOVUZ karışacak... Umarım aklı selim galip gelir de ben yanılırım.
Ama tansiyon düşmezse SAVAŞ TOVUZ'da olacak!
NET!
Gelin açalım konuyu...
Örnekler üzerinden gidelim ki daha kolay anlaşılsın...
Dünyanın herhangi bir noktasında içinde TÜRKİYE'nin de olduğu bir sorun varsa bilin ki o KÜRESEL bir problemdir.
Türkiye'nin öneminden dolayı bu çıkarımı yapmak hiç de zor olmaz. Gerçek budur. Binlerce kez yazdığım gibi TÜRKİYE KİMİN TARAFINDA
OLURSA o kazanır! BU DA NET!
Çatışmalar başlayınca herkes haklı olarak RUSYA ve FRANSA penceresinden olaylara baktı. Elbette doğruydu bu. Ancak ben bir güç daha ekledim. Bu da AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ'YDİ.
Bakü neresi, Erivan neresi Washington neresiydi diye düşünebilirsiniz ama bu gerçeği değiştirmez...
Azerbaycan-Ermenistan meselesini anlamak için Fransa ve ABD önemlidir. Bu iki başkenti bilmek çıkarlarını ve hedeflerini tespit etmek elzemdir.
Ermenistan ilk hamlede TOVUZ'u HEDEF SEÇTİĞİNİ GÖSTERDİ
Mİ? Elbette GÖSTERDİ.
Dengeyi bilenler için bu sürpriz değildi. İşte burada olaya farklı bakıyorum.
TOVUZ Azerbaycan- Gürcistan-Ermenistan için önemli olsa da burada asıl oyuncunun İNGİLTERE olduğunu görüyorum. İngiliz şirketleri için de önemlidir, değerlidir.
Yaklaşık 1 yıl önce İNGİLİZLER bölgede ENERJİ alanında atılımlar yaptı. TOVUZ Azeri gazını AVRUPA'ya taşıyan merkezdi.
Azer Çırak Güneşli Petrol Sahası'nı isteyen BP, bunu almıştı. Ardından BP ikinci adım olarak Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki en büyük projesi Azeri-Orta-Doğu (ACE) için de geçen yıl anlaşma imzaladı.
İŞTE AVRUPA ve ABD için sorun buydu! Düğümün çözüleceği yer de burasıydı.
25 Eylül'de yapılan bu anlaşmanın metni 27 Eylül'de açıklandı. Ancak tesadüf bu ya, anlaşmanın birinci yıl dönümünde yani 27 Eylül 2020'de Ermenistan, TOVUZ ve çevresine operasyon yaptı. Burada Paris yok.
Hatta Paris'in eli rahat olsa, Ermenistan değil Azerbaycan üzerinden bir pozisyon almayı tercih eder.
Ermenistan'a saldırı emrini veren merkez Washington.
AZERBAYCAN ve ERMENİSTAN arasında görünse de gerçekte olan ABD ve İNGİLTERE arasındaki rekabet. Biraz bakmayı bilenler için bunu görmek zor da değil.
TOVUZ önemli bir kavşak.
AVRUPA'ya gazı götüren hatta kontrol sağlamaya yarayacak bir alan. Bu nedenle Amerika Birleşik Devletleri ile İNGİLTERE orada karşı karşıya...
İngiltere Tovuz Bölgesi için çok bedeller ödedi. Bunu en iyi Washington biliyor.
Ancak Washington daha önce kabul ettiği Tovuz'un İngiltere'ye olan yakınlığını bugün reddediyor. Nedeni de Akdeniz'de İngiltere'nin birçok kez Amerika Birleşik Devletleri ile karşı karşıya gelmesi. Bunun askeri anlamda olmadığı ortada.
Stratejik bölgelerde her iki ülke de açık şekilde konumunu güçlendirmek için adım attı.
Azerbaycan ile Ermenistan'ın tekrar 26 Eylül'e dönmesi, ABD ile İngiltere'nin bir anlaşma yaptığının da kanıtı olur.
Rusya da Tovuz Bölgesi için adım attı. Ancak Rusya ikilemde kaldı. Çünkü bir taraf İngiltere diğer tarafı ABD ile stratejik ortaklık istiyor. Moskova'nın önce bu ikilemi netleştirmesi gerekiyor. Aksi takdirde hiçbir adım atamaz. Almanya'yı da RUSYA'nın yanına koymak şart. ALMANYA AVRUPA GAZI için RUSYA'yı kullanmak onu yanına almak istemekte. Kuzey Akım'da olduğu gibi...
ABD'nin hedefi haline gelen BP yani British Petroleum Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki kolu oldu.
6 milyar dolarlık ACE projesi iki ülkenin ellerini birleştirdi.
Günde 100 bin varil petrol işlemekle yola çıkacak olan ACE'de 300 milyon varil rezerv olarak çıkarılmayı beklemekte...
Değerli mi değerli yani...
"Türkiye burada nerede?
İyi de bunlardan bize ne?" şeklinde sorular gelebilir.
Doğaldır. Türkiye özel bir ülkedir. Güçlüdür, stratejiktir, eşsizdir. Büyük güçlerin çekişmesinde gerekli payı almak için de sahanın içinde olup mücadele etmektedir.
TOVUZ'da sorun olacaksa TÜRKİYE'yi aşmadan kimse sonuç alamayacaktır.
Aşamayacaklarına göre de PAY vermek gücünü ve etkisini kabul etmek zorunda kalacaklardır. Konu kabaca böyle. Ya önemimizi değerimizi bilip bilek gücüyle hak ettiğimizi alacağız ya da kenarda oturup bizim için yazılan senaryoya uyacağız. Türkiye ilk şıkkı hayata geçirmek istiyor.
Mücadelesi de bu!

NOT: Trump ile Biden önceki gece ekranda kozlarını paylaştı.
Defalarca yazdığım gibi "ABD'Yİ BAŞKANLAR
YÖNETMEZ" sözümün doğruluğu bir kez daha ortaya çıktı. İfadelere konuşulan cümlelerin boyutlarına girmek istemiyorum. New York'ta her 100 mağazadan 90'ı kira ödeyemiyor şu an.
Los Angeles EVSİZLERİN hücumuna uğramış durumda.
Ekonomi berbat. İşte bu ABD, tam da bu nedenle bu bölgede olmak zorunda.
Kararı verenler ekranda tartışanlar değil. Hangisinin BEYAZ SARAY'da olacağının da artık bir önemi yok. Ama SAVAŞ BÜYÜYECEK...