İsrail Lübnan'daki saldırıyı nasıl yaptı? Arkasında ne var?
İsrail, Lübnan'a çağrı cihazları ve telsizler üzerinden bir saldırı gerçekleştirdi. Saldırıda yüzlerce çağrı cihazı ve telsiz patlatılırken, 30'dan fazla kişi hayatını kaybetti; binlerce kişi ise yaralandı. İsrail'in bu saldırıları sonrası dünya da alarma geçti. A Haber canlı yayınına konuk olan konunun uzmanları olayla ilgili çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Esat Arslan ve Teknoloji Uzmanı Hakkı Alkan, saldırıyı değerlendirdi. Arslan, cihazların içerisine patlayıcı entegre edilmiş olabileceği üzerinde durdu. Hakkı Alkan da benzer bir görüşü savunurken, saldırının bu patlayıcıların infilak ettirilmesi sonucu meydana gelmiş olabileceğini değerlendirdi. İşte o açıklamalar...
"SİBER SALDIRI İÇİN İNTERNET OLMASI GEREKİR"
Prof. Dr. Esat Arslan: Cihazların ithalat sürecine müdahale edilmesi olası bir durum. Siber saldırı çok büyük bir laftır. Bunun olması için mutlaka internet olması gerekir. Bunun bir siber saldırı olmadığını iddia edenlerden biriyim. Telsiz ve çağrı cihazlarının frekansları farklı şekilde çalışır aynı zamanda güvenlidir. Elektrikli organlarda eksiyi artıya bağladığınız zaman kısa devrede ısınarak patlamayı yapabilirsiniz. Frekans farklıdır internet ortamında bir şeyi çalıştırmak farklıdır. Bu cihazlar 1990 yıllara kadar kullanılan cihazlar. Deşarj denilen bir özellik var yani nasıl pili şarj ediyorsanız pile bir frekans göndermek suretiyle onu boşaltacağınız zamanda korkunç bir ısı ortaya çıktığına gözlerimle şahit oldum. Yani pilin şarjını bir anda sıfıra indirerek meydana getirilen ısı çok önemlidir.
"İTHALAT SÜRECİNDE MÜDAHALE..."
5 ila 20 gram civarında patlayıcı entegre edildiği konuşulan iddialar arasında yer alıyor. Bu cihaz 95 gram civarında. En fazla 100 grama kadar çıkarabilirsiniz. Lityumun içindeki sıvıyı fazlalaştırarak patlamayı meydana getirebilirsiniz. Telsiz frekanslarını egemen olduğu bir sistemden bahsediyoruz. Burada ithalat sürecine bir müdahaleyi söyleyebiliriz. Çağrı sistemi tek bir yerden kontrol edildiği için daha güvenlidir.
"DİNLEME YA DA GÖZETLEME İÇİN ARTIK BÖCEĞE GEREK YOK"
Bir eve ya da çalışma ofisine artık gözetleme ya da dinleme yapmak için böcek koymaya gerek yok. Telefon, tablet ve televizyon bunların hepsi artık birer böcektir. Bunlardan insanları dinleyip gözleyebilirler. ASELSAN için bunu denemeleri yapıldı. Android bazlı bir sistem varsa eve ya da ofise böcek koymaya gerek yok. Çağrı cihazı, radyo ve telsiz olarak bakıldığı zaman bunların frekans bazlıdır.
Patlamalar 15.30'da başlıyor ve 16.30'a kadar devam ediyor. Yani patlamalar aynı anda yaşanmadı. Telsiz patlamaları da benzer yaşandı. İçerisine 4 ila 20 gram arasında fazla değil patlayıcı koyuldu. İsrail'in kuzeyinde şu anda 60 bin insan mülteci konumuna geldi. Netanyahu onlara yeni yerleşim yerleri arıyor. Artık İsrail yaşanabilir bir konumda değil.
"UZAKTAN AKTİVE EDİLEN BİR PATLAYICI"
Teknoloji uzmanı Hakkı Alkan: Bataryaların patlatılması pek mümkün gibi görünmüyor. Burada oradaki cihazların içerisine uzaktan aktive edilecek bir patlayıcıyla bu işlerin yapıldığı daha ön plana çıkıyor. Akıllı cihaz kullanan insanların çok büyük bir telaşa kapılmasına yol açacak sözler kullanmadan durumdan emin olmak gerekir.
BATARYA PATLAMASI CİDDİ YARALANMAYA NEDEN OLUR MU?
Lityum dediğimiz bataryalar şu anda cep telefonlarında da var. 5000 Mah kuvvete sahip bu bataryaların insan sağlığına zarar verecek kadar ciddi patlaması mümkün mü? Evet bu mümkün. Batarya yöneten bir ünite var. Eğer bu iyi bir yazılım ile güncelleme almadıysa bu zarara yol açabiliyor. Uçaklara alınmayan telefon modelleri var. Yan sanayi bataryalar da patlamalar görülüyor. Ancak bu yakın zamanda Orta Doğu'da yaşanan şiddetin sebebi değil. Bataryaların ısınması ve patlaması anlık olacak bir şey değil. Bunu kullanıcı hisseder. Yazılımdaki sorun bataryayı giderek ısıtır ve eğer batarya yönetim yazılımı telefonun gücünü kapatmazsa gerçekten ciddi bir sorun ortaya çıkarabilir.
"UZAKTAN SALDIRI İHTİMALİ AZ"
Güncel olan bir telefondan konuşarak devam edersek; güneşin altında unutulan telefon ısındığı için kendini kapatıyor. Telefonlardan böyle önlemler alınıyor. Lityum piller çok ciddi denetimlerden geçiyor ve sertifikalar alıyor. Akıllı cihazların ya da elektrikli araçların uzaktan böyle bir saldırıya maruz kalması yok denecek kadar azdır. Ancak buna yüzde 100 diyemeyiz. Teknolojide böyle bir şey söz konusu olamaz. Patlama olaylarında cihazların tedarikçiden sonra ele geçirilmesi ve içerisine patlayıcı yükleyerek teslim edilmesi durumu var.