Sibirya'nın Kuzey Kutbu enleminin yukarısında kalan bölgelerinde tarihin en sıcak günlerinin yaşandığı; sera gazları nedeniyle buzullarda görülen erimenin ve buralarda çıkan yangınların uydu görüntülerine yansıdığı belirtildi. Rusya'nın kuzeyinde, 2100 yılında ulaşılması beklenen sıcaklıklar şimdiden hissedilmeye başlandı. Peki havalara ne oluyor? İklim değişikliği hızlandı mı? Küresel ısınmanın sonucu mu? İklim değişiyor tehlike kapıda mı? Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Levent Kurnaz, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.

ÇOK CİDDİ BİR PROBLEM

Kurnaz, "Havalar ısınıyor. Yaklaşık 1980'lerden bu yana ısınmaya devam ediyor. Bu da çok ciddi bir problem. Bunun arkasındaki temel sebepte bizim kömür petrol doğalgaz yakarak havaya çok fazla karbondioksit salıyor olmamız." dedi. Buna engel olmanın da insanların elinde olduğunu belirten Kurnaz, "Sibirya'da söz konusu olan bölgenin en sıcak zamanlarının ortalaması 20 derece en sıcak zamanları 20 derece olan bir yerde 38 derece gördüğümüz zaman normalden ciddi bir biçimde sapmışız demektir." ifadelerini kullandı.

TARİHE GEÇTİ

Sibirya'nın Verkhoyansk kasabasında ölçülen 38 derece sıcaklığın tarihe geçtiği bildirildi.

Rusya'nın Sibirya bölgesindeki sıcaklıkların mevsim normallerinin çok üzerinde seyrettiği, 67,5 kuzey enleminde yer alan Verkhoyanks kasabasında hafta sonu tespit edilen 100,4 fahrenhaytın (38 santigrat), 66,5 enleminden başlayan Kuzey Kutbu dairesinde ölçülen en yüksek sıcaklık olduğu belirtildi.

ABD'nin Kanada sınırındaki Maine eyaletinin Caribou kentinde yaşanan 96 fahrenhaytın (35,5 santigrat) da tüm zamanların en yüksek sıcaklığı olduğuna dikkat çekilirken ülkenin en güneyindeki Miami kentinde bile hava sıcaklığının, 1896 yılından bu yana sadece bir kez 100 fahrenhaytın (37,7 santigrat) üzerine çıktığı vurgulandı.

Amerika'nın CBS kanalının derlediği hava raporunda, ''Verkhoyansk genellikle dünyadaki en soğuk noktalardan biridir. Bu bölge, geçen yıl kasım ayında, sıfırın altında 60 Fahrenheit (-51 santigrat) ile 2019-2020 kışının en soğuk seviyesini gösteren noktalardan biriydi.'' ifadelerine yer verildi.

Raporda, daha önce Kuzey Kutbu'nda böyle bir sıcaklığa ulaşılmadığı, sadece 1915 yılında Alaska'nın Fort Yukon kasabasında 100 fahrenhayta yaklaşan bir ölçümün kayıtlara geçtiği belirtildi.

YANGINLAR UYDU GÖRÜNTÜLERİNE YANSIDI

Tarihi sıcaklığın yaşandığı Kuzey Kutbu dairesine yakın bölgelerde yangınların çıktığı, uydudan çekilen görüntülerde Verkhoyansk kasabasının doğusundan yükselen duman bulutunun geniş bir çevreye yayıldığının görüldüğü belirtildi.

Kuzey Kutbu başlangıç çizgisinin oldukça yukarısında kalan Sibirya'nın Chatanga ve Nizhnyaya Pesha bölgelerinde de sıcaklıkların mevsim normallerinin çok üzerinde olduğu belirtildi.

2100 YILI BEKLENTİLERİ ŞİMDİDEN HİSSEDİLİYOR

Ocak-mayıs sıcaklık ortalamasına göre, ısının hapsolmasına neden olan karbon emisyonlarının aynen devam etmesi durumunda, Rusya'da 2100 yılında görülmesi beklenen ısı artışına 80 yıl öncesinden ulaşılabileceği uyarısı yapıldı.

Kuzey Kutbu çevresinde yaşanan aşırı sıcaklıklara geçen yıl yaşanan anormal doğa olayları ve insan kaynaklı iklim değişikliklerinin sebep olduğu; Sibirya'nın doğusunda gelecek hafta da sıcaklıklarının 32 derece civarında seyredeceği belirtildi.

Kuzey Kutbu, fosil yakıtlarının kullanılması sonucu ortaya çıkan ısı tutucu sera gazları nedeniyle dünya ortalamasına göre iki kat daha fazla ısındı ve son kırk yılda deniz buzu hacmi yüzde 50 azaldı.

Beyaz buzun azalmasına karşın karanlık okyanus ve kara alanlarındaki artış, güneş ışınlarının daha azının yansıtıldığı, fazlasının emildiği anlamına geliyor. Bu devinim ise bölgenin orantısız biçimde ısınmasına yol açıyor.

İklimlerdeki ortalama ısı artışı devam ettikçe, görülen bu aşırı ısı dalgalanmalarının daha da sıklaşacağını belirten bilim adamları, iklim değişikliğinin önüne geçilmesinin tek yolunun fosil yakıtlarının tüketimini durdurmaktan geçtiğine vurgu yapıyor.