SON DAKİKA HABERİ: Avrupa'da artışa geçen Kovid-19 vakaları "ikinci dalga" paniğine yol açtı. Peki, bu ne kadar doğru? Dünya gerçekten ikinci dalgayı mı yaşıyor? Dünya Sağlık Örgütü Sözcüsü Dr. Margeret Harris, A Haber'e özel açıklamalarda bulundu. İşte Dış Haberler Editörü Eda Ulusoy'un özel haberi…

SORU: Dünyanın Kovid-19 ile mücadelesi sürüyor. Özellikle Avrupa'da artan vakalar endişeye neden oluyor. Peki son durum ne? Salgından kurtulmanın tek yolu aşı mı? Dünya salgında ikinci dalgayı mı yaşıyor?

DR. MARGERET HARRIS CEVAP: Tüm dünya büyük ve tek bir dalganın içerisinde. Yani ikinci dalgadan bahsetmiyoruz. Çünkü şu anda gördüğümüz şey, yükselişi devam eden şiddetli bir pandemi. Bazı ülkeler pandemiyi daha şiddetli yaşıyor. Bazı ülkeler ise bulaşmayı durdurdu. Bu yüzden ikinci dalgadan bahsetmiyoruz. Şu anda en sıcak noktalardan biri Hindistan. Her gün vaka sayısında rekor kırılıyor. Aynı zamanda ABD ve brezilya, Peru gibi güney Amerika ülkelerinde de salgın oldukça yaygın. Şu anda Avrupa'da da bulaşma artıyor. Ne yazık ki, yaz döneminde bulaşma pek çok ülkede devam etti. Şimdi vakaların arttığını görüyoruz. Çünkü insanlar fazla rahat davrandı. Çok fazla yakın temasta bulundular.

SORU: Şu anda pek çok ülkede yüzlerce kovid-19 aşı adayları üzerinde çalışılıyor. Peki, ne zaman bir aşımız olacak?

DR. MARGERET HARRIS CEVAP: Oldukça haklısın. Farklı aşamalarda olan 180'den fazla aşı üzerinde çalışılıyor. şimdiye kadar uzun bir yol kateden 9 aşımız var. 5-6 tanesi de değerlendirmenin son fazındalar. Ama bu faz oldukça zaman alıyor. Çünkü çok fazla sayıda insana aşılama yapmanız gerekiyor. Bir taraftan da, yine aynı sayıda insana plasebo diye adlandırdığımız etkisiz bir aşı yapmanız gerekli. Daha sonra da bunları karşılaştırıyorsunuz. Yaptığınız aşı onları koruyor mu? Aynı zamanda ne kadar güvenli olduğunu da izlemeniz gerekiyor. Biz, dünya sağlık örgütü olarak tüm sonuçlara bakacağız. En yüksek güvenlik standardına uygun bir aşı adayı olursa onu değerlendireceğiz. Bu olmadan öyle bir değerlendirmede bulunmayacağız.

SORU: Yani aşı üretimi aslında oldukça özverili ve uzun bir süreç. Herkes aşı konusunda bir tarih açıklanmasını bekliyor. Siz kesin bir tarih verebiliyor musunuz ya da ne öngörüyorsunuz?

DR. MARGERET HARRIS CEVAP: Hayır, bir tarih veremiyoruz. Çünkü kristal bir kürem yok. Ama biliyoruz ki, yıl sonunda inceleyebileceğimiz sonuçları alıyor olacağız. O sonuçlara bakacağız. Eğer bu aşılardan biri "güvenilir" ve "etkili" olarak öne çıkarsa ilk gruba aşılama yapılır. Bunlar birincil önceliğe sahip olanlar olacak. Yani sağlık çalışanları ve en savunmasız konumda olan insanlar. Eğer güvenli bir aşı olursa önümüzdeki senenin başlarında ya da ortalarına doğru aşılamanın başladığını görebilirsiniz.

SORU: Salgının daha fazla yayılmasını önlemek için neler yapmalıyız. Özellikle sonbahar dönemine geçilmesiyle birlikte endişeler daha da arttı.

DR. MARGERET HARRIS CEVAP: Yapılan önemli şeylerden biri, bu bulaşmayı durdurmanın herkesin kendi elinde olduğunu anlamasını sağlamak. Bu da ilk olarak, her zaman elinizi yıkayın anlamına geliyor. Aynı zamanda, her ne kadar birbirimizi seviyor olsak da, birlikte olmayı sevsek de, en az 1 metrelik mesafeyi korumalıyız. 1 metreden fazlasını yapabiliyorsanız daha iyi olur. Ayrıca yapmamanız gereken belirli şeyler var. Kalabalıklardan uzak durmalısınız. Fiziksel iletişimi yok sayın. Artık kış dönemine girdiğimiz için önemli şeylerden biri de, küçük ve kapalı odalarda olmamak.

SORU: Pandeminin sona ermesi için tek çare aşı mı? Pandemi ne zaman bitecek ve eski hayatlarımıza kavuşacağız?

DR. MARGERET HARRIS CEVAP: Hayır, çözüm az önce tarif ettiğim şeyler. Şu anda yapabileceğimiz şeyler. Pandemi, hepimiz buna karşı birlikte hareket ettiğimizde ve dikkat gösterdiğimizde bitecek.