Terörsüz Türkiye hedefinin 5 evresi! Silah bırakma süreci nasıl işleyecek?

Terörsüz Türkiye süreci Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın 26 Ağustos 2024'te yaptığı konuşmasıyla başladı. Malazgirt Zaferi'nin 953. yıl dönümü kutlama programında konuşan Başkan Erdoğan süreci ilişkin kritik cümleler kurmuş birlik ve beraberlik mesajı vermişti.

Başkan Erdoğan "Malazgirt Türklerle birlikte tüm Müslümanların zaferidir. Alparslan'ın ordusunda Kürtler, Araplar ve İslam ile müşerref olan diğer kavimlerden Müslümanlar düşmana karşı omuz omuza savaş mübarek kanları işte bu topraklarda birbirine karışmıştır." demişti.

TARİHİ İÇ CEPHE MESAJI

Başkan Erdoğan bu konuşmadan yalnızca 4 gün sonra ise 30 Ağustos Zafer Bayramı programında "İç cepheyi güçlendirmeliyiz" mesajları ile dikkat çekmişti. Erdoğan, "Bunun için tek yapmamız gereken iç cephemizi sağlam tutmaktır." sözlerini kullanmıştı.

Ekran görüntüsü / A Haber

BAHÇELİ SÜRECİ HIZLANDIRDI

Terörsüz Türkiye sürecini hızlandıran adımı ise MHP lideri Devlet Bahçeli attı. MHP lideri Bahçeli 1 Ekim'de TBMM'de DEM Partililerle tokalaştı. Sonrasında ise Başkan Erdoğan gibi iç cepheyi güçlendirmeliyiz mesajları verdi.

Ekran görüntüsü / A Haber

PKK FESİH KARARI ALDI

Terör örgütü, 12 Mayıs'ta kendini feshettiğini ve silahları bıraktığını duyurdu. Açıklamada "Kongre, PKK adıyla yürütülen çalışmaları sonlandırdı." denildi. Aynı metinde "Herkesi barış sürecine katılmaya çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı. Peki şimdi ne olacak? Süreç nasıl işleyecek?

Ekran görüntüsü / A Haber

TÜRKİYE PKK'NIN SİLAH BIRAKMA SÜRECİNİ TAKİP EDECEK

Silah bırakma mekanizması her coğrafyada farklı biçimlerde ayrı ayrı kuruluyor. Her coğrafyanın yapısı, lojistiği ve unsurları farklı. Bu birkaç ayda sürebilir, 2 ay, 3 ay, 4 ay da olabilir. Daha da uzun sürebilir. Irak, İran, Suriye ve Türkiye sahasında farklı mekanizmalar var. Çünkü bu sahaların coğrafi yapıları, kendi yapıları, iç dinamikleri farklı. Ona göre hareket edilecek.

Ekran görüntüsü / A Haber

SÜRECE KİMSE DAHİL OLMAYACAK

Silah bırakma sürecinde 3. taraflar ise asla yer almayacak. Bu süreçte tek söz sahibi Türkiye olacak. Ankara, terör örgütü PKK'nın silah bırakma sürecini yakından takip ediyor. Bölge ülkeleriyle iletişim ara vermeksizin sürüyor.

Ekran görüntüsü / A Haber

IRAK VE SURİYE'DE YAPILACAKLAR

Her bir saha kendi dinamiklerine göre yapılandırılacak. Irak'ta Kandil, Metina, Zap boşaltılacak, bu kapsamda Irak hükümeti ile konuşuldu, iş birliği yapılacak. Suriye'de de bireysel olarak silah bırakmaları ve Suriye ordusuna katılmaları bekleniyor.

Ankara'nın kırmızı çizgilerinden biri Suriye'nin toprak bütünlüğü. YPG'nin özerklik girişimlerine izin verilmeyecek. Suriye ile ilgili özel süreç yönetilecek. Edinilen bilgilere göre, ABD bölgeden tamamen çekilmeyebilir, 200-300 askerle Suriye'de kalmaya devam edebilir.

Bölge uzmanlarına göre Suriye'nin coğrafya ve demografik yapısı özerkliğe de uygun değil. Suriye'de Kürtler kuzeyde aralıklı alanlara yayılmış durumda. Kürt yerleşkelerinin aralarında Arap yerleşkeleri ya da Hristiyanlar var.

Ekran görüntüsü / A Haber

TERÖRSÜZ TÜRKİYE YOLUNDA İRAN'DAKİ PKK VARLIĞI

İran'da PJAK var. Türkiye'ye doğrudan tehdit değil. Böyle bir mekanizma kurulmasa da zaman içinde tasfiyesi önemli. Burada İran'ın da yapıcı olması gerekiyor, bölgedeki bu tasfiye sürecini desteklemesi önemli. Ankara Tahran ile sorunun çözümü için kapsamlı temaslarda bulunacak.

TÜRKİYE'DE NE KADAR PKK'LI VAR?

Türkiye'de PKK'lılara gelince yaklaşık 50-100 civarı arasında olduğunu tahmin ediliyor. Arama kaydı olmayan, suç kaydı olmayanın gelmesinin önünde hiçbir engel yok. Normalde bahar aylarında bir hareketlenme dönemi. Normalde her bahar ayı çok hareketli geçer ama 2-2,5 aydır hiçbir olay yok.

Ekran görüntüsü / A Haber

DÖRT ÜLKEDE KAÇ TERÖRİST VAR?

Örgütün üst düzey yöneticilerinin Irak Süleymaniye'de kalabileceği değerlendiriliyor. Dört ülkenin tamamında yaklaşık 8-10 bin arasında eli silahlı terörist olduğu tahmin ediliyor. Örgüte giren çıkan olduğu için bu sayı değişiyor.

TERÖR ÖRGÜTÜ YÖNETİCİLERİ NEREDE KALACAK?

30-50 kişi arasında değişebilen üst düzey kadronun alternatifleri olabilecek. Irak'ta kalabilirler, başka ülkelere Avrupa'ya gidebilirler. Genel beklenti Süleymaniye'de kalacakları yönünde. Üçüncü ülkelere de gidebilirler.

Ekran görüntüsü / A Haber

TERÖRSÜZ TÜRKİYE SÜRECİ 5 EVREDEN OLUŞUYOR

Ankara'daki değerlendirmelere göre terörsüz Türkiye süreci 5 evreden oluşuyor...

BİRİNCİ EVRE: Cumhur İttifakı'nın çağrıları ve temas

İKİNCİ EVRE: İmralı çağrısının hazırlanması

ÜÇÜNCÜ EVRE: Fesih ve silah bırakma süreci

DÖRDÜNCÜ EVRE: Demokratikleşme ve yasal düzenleme

BEŞİNCİ EVRE: Sosyoloji ve psikoloji ile bütünleşme

Buna göre atılan her olumlu adım bir sonraki adımın zeminini oluşturacak.

Ekran görüntüsü / A Haber

TERÖRSÜZ TÜRKİYE SÜRECİNDE PROVOKASYONA DİKKAT

Hala ikna edilmeyi bekleyen içeride bir örgüt yapısı var, bunu unutmamak lazım. 10 milyar dolarlık finansal yapı içinde uyuşturucu, kaçakçılık gibi bölümler var. Atılan her adım, yapılan açıklamalar karşı tarafa da bir mesaj oluyor. Süreci bozmak isteyenlerin bulunduğu unutulmamalı. Bu tarz yapılar Türkiye'de bölgedeki aktörlerde, uluslar arası aktörlerde, örgüt içinde var. Türkiye'nin daha çok güçlenmesini istemeyenlerin provokasyonlarına karşı dikkatli olunmalı.

PKK TARİH OLACAK, ETKİLERİ TÜM BÖLGEDE HİSSEDİLECEK

Yaklaşık 600 milyar dolardan başlayan fırsatlar ve kayıplar eklenince 1.8 trilyona kadar çıkan 40 yıllık bir maliyet söz konusu. Terör bitince etkileri tüm bölgede hissedilecek. Türkiye örgütün silah bırakmasının lafta kalmadığını bizzat görecek. Sahada doğrulama yapılacak, güvenlik kaynakları Başkan Erdoğan'a rapor verecek. Silah bırakma devam ederken eş zamanlı bazı adımların daha atılabileceği ifade ediliyor.

Bunlar hasta ve yaşlı mahkumların cezaevinden çıkarılması. Kayyum konusunda çözüm bulunması. Öcalan'ın infaz koşullarında değişiklik. Bu avukat, aile ve ziyaretçilerinin ki normal yasal hakları adaya istedikleri zaman izinle gidebilmeleri anlamına geliyor.

Ekran görüntüsü / A Haber

OLUMLU ADIM SONRAKİ SÜRECİN ZEMİNİNİ OLACAK

Siyasetin bu dönemde yük alması bekleniyor siyasi partiler bu konuları mecliste konuşur, adım atarlar, siyaset karar verecek. Bunlar eş zamanlı yapılacak. Gözler infaz yasasında olacak.

DEMOKRATİKLEŞME VE YASAL DÜZENLEME EVRESİ

Burada Türkiye Büyük Millet Meclisi rol alacak. Siyasi partiler bir araya gelecekler. Terör örgütü listesiyle ilgili çalışma için hukuki düzenleme görüşülecek.

SOSYOLOJİ VE PSİKOLOJİ İLE BÜTÜNLEŞME EVRESİ

Aslında en zor ve uzun bölümün bu olduğu ifade ediliyor. Öyle ki provokasyonu açık ve sosyolojik açıdan sıkıntılar yaşanabilir. Diyarbakır Anneleri açısından çocuklarına kavuşacak. Anne sayısı yakın zamanda artış bekleniyor. Kısaca yol uzun ve zor, fakat terörsüz Türkiye hedefi başarıya ulaşırsa 47 yıllık terör örgütü tarihe karışacak. Barış ve kardeşlik kazanacak, Türkiye kazanacak.

A Haber Ankara Temsilcisi Murat Akgün'ün canlı yayındaki değerlendirmeleri şöyle:

Malum terör örgütü PKK, elebaşı Öcalan'ın yaptığı çağrının ardından, kendisini fesih ve silahları bırakma kararı almıştı. Kamuoyunda en çok merak edilen unsurlardan bir tanesi muhtemelen terör örgütünün ne kadarlık bir zaman süreci içinde silahları bırakacağı yönünde. Ankara'daki güvenlik çevrelerinde yapılan değerlendirmelere göre 2 ila 4 aylık bir süreçten bahsediliyor. Ancak bu sürecin uzaması da söz konusu.

Mesela, İrlanda'da, İrlanda Cumhuriyeti Ordusu terör örgütü silahları yaklaşık 4 yıllık bir süreçte bıraktı. Ve şunu da bilmek gerekiyor ki İrlanda Cumhuriyeti Ordusu'nun yaklaşık 500 tane üyesi vardı ve kullandıkları silahlar da genelde tabanca ve tüfek gibi görece daha basit silahlardı. Buna karşılık PKK terör örgütü dediğimiz zaman 4 ülkeye yayılmış 8 ila 10 bin arasında unsuru olduğu değerlendirilen çok kanlı bir terör örgütü, elinde son derece gelişmiş silahlar bulunan bir terör örgütünden bahsediyoruz.

Ekran görüntüsü / A Haber

3. TARAFLAR SÜREÇTE ASLA OLMAYACAK

Dolayısıyla süreç bir parça uzayabilir. Ancak hemen şunu da altını çizmek lazım. Bu süreç Türkiye'nin çok büyük oranda kendi başına yürüttüğü bir süreç olacak. Silah bırakmaktan bahsediyorum. Mesela silah teslim noktalarında hiçbir şekilde bir başka ülke olmayacak. Uluslararası bir örgüt olmayacak mesela Birleşmiş Milletler olmayacak.

Dolayısıyla bu çok büyük oranda Türk Silahlı Kuvvetleri ile MİT'in koordine şekilde yürüttüğü bir süreç olacak. Tabii ki bağlantı kurulan, temasta olunan bazı ülkeler var. Bunlardan da kasıt Irak ve Suriye'deki merkezi yönetimlerdir.

IRAK VE SURİYE PLANI

4 ülkeden bahsediyoruz: Suriye, Irak, Türkiye ve İran, terör örgütü mensuplarının bulunduğu. Bunların hepsinin farklı farklı dinamikleri var. Dolayısıyla her yerde aynı anda bir seferde silah bırakmasını beklemek doğru olmaz. Hatta belki de hayalcilik olacak. Ama mesela neler yapacak? Irak bağlamına baktığımız zaman, Irak'ta Kandil, Metina, Zap boşaltılacak ve bu bağlamda Bağdat merkezi otoritesiyle iş birliği yapıldı, yapılıyor.

Suriye'ye gelince, oradaki beklenti ise Suriye Kürtlerinin yasal bir şekilde Şam Hükümeti'ne yani yeni sisteme entegre olmaları ve bu bağlamda da Şara ile Kobani arasında imzalanan 8 maddelik bir anlaşma vardı bunun uygulanması çok dikkatle izleniyor, izlenecek Ankara'da.

Başka bir konu daha var. Suriyeli Kürtlerin yapabileceği en önemli iyi niyet jestlerinden bir tanesi, bu aşamada Türkiye ile Suriye arasındaki sınır güvenliği ve gümrük kapılarının Şam yönetimine devredilmesi. Bu yapıldığı takdirde bir güven ortamı oluşturulması konusunda ciddi bir adım atılmış olacak. Burada devam etmeden evvel şunun altını çizmek istiyorum. Atılan her adım, bir başka, başka adımın zeminini oluşturacak.

Ekran görüntüsü / A Haber

DİYARBAKIR ANNELERİ ÇOCUKLARINA KAVUŞACAK

Her şey ne kadar çabuk olursa o kadar iyi olacak. Çünkü çok ciddi bir süreçten geçiyoruz. Provokasyonlara açık bir süreçten geçiyoruz. Dolayısıyla herkesin başta terör örgütü olmak üzere sorumluluğun bilincinde hareket etmesi gerekiyor. Çabuk olması, bir an evvel olması, bu evrelerin tamamlanması hayati önem taşıyor. Diyarbakır Anneleri, çocukları dağa kaçmış ya da kaçırılmıştı. Onların bir bölümü geri dönmüş, anneleriyle buluşmuşlardı. Önümüzdeki haftalarda aylarda Diyarbakır annelerini mutlu edecek sonuçlar gelebilir.

Ekran görüntüsü / A Haber

TERÖR ÖRGÜTÜNÜN SÖZDE LİDER KADROSU NE OLACAK?

Irak'ta kalabilirler, becerebiliyorlarsa yerel politikaya karışırlar. Suriye'ye geçebilirler. Bazı Orta Doğu ülkelerinden bahsediliyor, bazı Avrupa ülkelerinden, hatta Afrika ülkelerinden bahsediliyor. Yaşayıp göreceğiz ama önemli olan zaten onların örgütünün silahlarını bırakması. Tabii hep ağırlıklı olarak Irak ve Suriye'den bahsettik ama terör örgütünün Türkiye'de ve İran'da da bazı varlıkları var. Özellikle artık Türkiye'deki varlığına kalıntı şeklinde bakabiliriz. 50 ile 100 kişi arasında oldukları değerlendiriliyor ve fazla sıkıntı yaratmayacakları değerlendiriliyor.

İran'da PJAK konusu terör örgütünün İran ayağı. Belki orada her şey diğer 3 ayağa göre biraz daha ağır yürüyebilir Tahran yönetimi hasebiyle. Ancak onların da çok büyük bir tehdit oluşturmaları beklenmiyor. Netice itibarıyla Irak'ta terör kampları boşaltılıyor. Suriye'de de en önemli beklenti bireysel olarak silah bırakmaları ve Suriye ordusuna katılmaları terör örgütünün.

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN