Üçüncü çeyrek büyüme verileri açıkladı: Yıllık bazda yüzde 3,7

GSYH 2025 yılı üçüncü çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3,7 arttı.

İNŞAAT SEKTÖRÜ 2025 YILI ÜÇÜNCÜ ÇEYREĞİNDE %13,9 ARTTI

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2025 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; inşaat %13,9, finans ve sigorta faaliyetleri %10,8, bilgi ve iletişim faaliyetleri %10,1, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar %9,6, diğer hizmet faaliyetleri %7,1, sanayi sektörü %6,5, ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri %6,3, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %4,4, gayrimenkul faaliyetleri %4,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %2,1 arttı. Tarım sektörü ise %12,7 azaldı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %1,1 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2025 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3,4 arttı.

En güçlü artış %13,9 ile inşaat sektöründe görüldü (AA)

GSYH 2025 YILININ ÜÇÜNCÜ ÇEYREĞİNDE CARİ FİYATLARLA 17 TRİLYON 424 MİLYAR 718 MİLYON TL OLDU

Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %41,6 artarak 17 trilyon 424 milyar 718 milyon TL oldu. GSYH'nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 432 milyar 880 milyon olarak gerçekleşti.

HANEHALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 2025 YILININ ÜÇÜNCÜ ÇEYREĞİNDE %4,8 ARTTI

Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2025 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %4,8 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %0,8, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %11,7 arttı.

Mal ve hizmet ihracatı %0,7 azalırken, ithalat %4,3 arttı (AA)

MAL VE HİZMET İHRACATI 2025 YILI ÜÇÜNCÜ ÇEYREĞİNDE %0,7 AZALIRKEN İTHALATI %4,3 ARTTI

Mal ve hizmet ihracatı, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %0,7 azalırken ithalatı %4,3 arttı.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ 2025 YILI ÜÇÜNCÜ ÇEYREĞİNDE %41,1 ARTTI

İşgücü ödemeleri, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %41,1 arttı. Net işletme artığı/karma gelir %43,5 arttı.

İŞGÜCÜ ÖDEMELERİNİN GAYRİSAFİ KATMA DEĞER İÇERİSİNDEKİ PAYI %35,0 OLDU

İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde %35,0 iken, bu oran 2025 yılında da %35,0 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %46,0 iken %46,7 oldu.

Bakan Mehmet Şimşek'in paylaşımı (X)

BAKAN ŞİMŞEK: DAHA OLUMLU OLACAK

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyüme verilerine ilişkin, "Daha elverişli finansal koşullar ve destekleyici küresel konjonktür sayesinde ekonomik aktivitedeki artışın 2026'da bu yıldan daha olumlu olmasını bekliyoruz. Ayrıca, büyümenin enflasyondaki düşüşü desteklemeye devam edeceğini değerlendiriyoruz" dedi.

Bakan Şimşek, Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı yılın 3'üncü çeyrek büyüme verilerine ilişkin değerlendirmede bulundu. Şimşek, yaptığı yazılı açıklamada, "Türkiye ekonomisi, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 3,7, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak çeyreklik bazda yüzde 1,1 büyüdü. Böylece ilk 9 aydaki yıllık büyüme yüzde 3,7 gerçekleşti. Yıllıklandırılmış milli gelirimiz 1,5 trilyon doları aştı. Tarımın GSYH içindeki ağırlığının yüksek olduğu bu çeyrekte, zirai don ve kuraklığın etkisiyle daralan tarım katma değeri büyümeyi belirgin şekilde sınırlarken tarım dışı büyüme yıllık yüzde 5,6 oldu. Sanayi katma değeri yüzde 6,5 artarken, bu artışta özellikle yüksek teknolojili üretim öne çıktı. Deprem bölgesinin yeniden imarına yönelik çalışmaların katkısıyla inşaat sektöründeki güçlü büyüme sürdü. Tüketim ve yatırımlar yılın ilk yarısında olduğu gibi dengeli bir görünüm sergiledi. İnşaat yatırımlarındaki olumlu seyrin yanı sıra üretim kapasitemiz açısından kritik önemde olan makine ve teçhizat yatırımları yüzde 11,3 arttı. Bu dönemde küresel ticaretteki görece zayıf seyrin de etkisiyle net dış talep büyümeyi 1 puan sınırladı. Cari açığın milli gelire oranı ise yüzde 1,3 ile sürdürülebilir seviyede kalmaya devam etti" dedi.

"BÜYÜME, ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞÜ DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEK"

Büyümenin son çeyrekte ılımlı seyretmesini ve 2025 yılında Orta Vadeli Program'ın sınırlı üzerinde gerçekleşmesini öngördüklerini kaydeden Şimşek, "Daha elverişli finansal koşullar ve destekleyici küresel konjonktür sayesinde ekonomik aktivitedeki artışın 2026'da bu yıldan daha olumlu olmasını bekliyoruz. Ayrıca, büyümenin enflasyondaki düşüşü desteklemeye devam edeceğini değerlendiriyoruz. Dezenflasyon sürecini de olumsuz etkileyen kuraklık ve don gibi arz yönlü şokların etkilerini azaltmak amacıyla verimliliği artıracak, sulama altyapısını güçlendirecek ve kaynakların daha etkin kullanılmasını sağlayacak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Özellikle emek yoğun sektörlerde zayıf seyreden üretimi canlandırmak ve istihdamı korumak amacıyla reel sektöre yönelik desteklerimize devam ediyoruz. Fiyat istikrarını merkeze alan, sürdürülebilir yüksek büyüme ve kalıcı refah artışını hedefleyen programımızı kararlılıkla uyguluyoruz. Bu program sayesinde son iki yılda elde ettiğimiz kazanımları kalıcı hale getirecek ve ekonomide dönüşümü sağlayarak verimliliği ve rekabet gücünü artıracak yapısal reformları hayata geçiriyoruz" ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz (AA)

Öte yandan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da sosyal medya hesabından verilere ilişkin mesajlar verdi.

İşte Yılmaz'ın paylaşımı:

"Türkiye ekonomisi son üç çeyrekteki pozitif eğilimini ivmelendirerek sürdürmüş, küresel ve bölgesel olumsuz konjonktüre rağmen dayanıklılığını ortaya koymuştur. Sağladığımız siyasi istikrar ortamı ve öngörülebilir politikalar çerçevesinde büyüme performansımız 21 çeyrektir kesintisiz devam etmektedir."

2025 YILI ÜÇÜNCÜ ÇEYREK BÜYÜME VERİLERİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME

Türkiye ekonomisinde, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 3,7 oranında büyüme gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak da yüzde 1,1'lik büyüme ile ekonomimiz son üç çeyrekteki pozitif eğilimini ivmelendirerek sürdürmüş, küresel ve bölgesel olumsuz konjonktüre rağmen dayanıklılığını ortaya koymuştur. Sağladığımız siyasi istikrar ortamı ve öngörülebilir politikalar çerçevesinde büyüme performansımız 21 çeyrektir kesintisiz devam etmektedir.

2025 yılı üçüncü çeyreğinde GSYH dolar cinsinden yıllıklandırılmış olarak 1,538 trilyon (2024 yılı 1,358 trilyon) seviyesine ulaşmıştır. Üçüncü çeyrek itibarıyla yıllıklandırılmış kişi başı milli gelirin ise yaklaşık 17 bin dolar seviyesine ulaştığı görülmektedir.

2025 yılının üçüncü çeyrek büyümesinde, sanayi ve inşaat dahil hizmetler sektöründeki olumlu görünüm ve sabit sermaye yatırımlarının artış göstermesi belirleyici olmuştur. Özellikle inşaat sektörü yüzde 13,9 oranında büyüme kaydederken makine ve teçhizat yatırımları ise yüzde 11,3 oranında artarak güçlü eğilimini sürdürmüştür. Büyümenin sürdürülebilir bir kompozisyonda gerçekleştirilmesine destek olan bu yatırım artışı ekonomideki dinamizme katkıda bulunmuş ve firmaların daha verimli bir üretim yapısına geçişlerini desteklemeye yönelik yatırım taleplerini sürdürdüklerini ortaya koymuştur.

Üretim yönüyle değerlendirildiğinde, 2025 yılı üçüncü çeyreğinde sanayi sektörü yüzde 6,5 oranında, inşaat dâhil hizmetler sektörü ise yüzde 4,6 oranında büyüme kaydederken bu yıl yaşanan zirai don ve kuraklık etkisiyle tarım sektörü yüzde 12,7 negatif büyüme kaydetmiştir.
2025 yılı üçüncü çeyreğinde toplam tüketim büyümesi yüzde 4,2 oranında kaydedilirken sabit sermaye yatırımlarının büyümesi ise yüzde 11,7 oranında güçlü bir artış gerçekleştirmiştir. Kamu tüketiminde ise yüzde 0,8 oranında oldukça sınırlı bir artış gerçekleşmiştir. 2025 yılı üçüncü çeyreğinde net mal ve hizmet ihracatı büyümeyi sınırlı düzeyde aşağı yönlü etkilemiştir.

Cevdet Yılmaz enflasyonla mücadelenin süreceğini kaydederken, ekonomide dayanıklılığın artacağının altını çizdi (AA)

ENFLASYONLA MÜCADELE SÜRÜYOR

Bu oranlar enflasyonla mücadele kapsamında aldığımız kararların yansıması olarak ortaya çıkmaktadır. Mali disipline verdiğimiz önem ve sıkılaştırıcı politikalardan yatırımların görece daha az etkilenmesi yönündeki çabalarımızı bu rakamlar desteklemektedir.

Üçüncü çeyrek verileri, dengeli büyüme modelimize uygun olarak ekonomimizin dirençli yapısını ve sürdürülebilir büyüme patikasındaki kararlılığımızı ortaya koymaktadır.

EKONOMİDE DAYANIKLILIK ARTACAK

2025 yılının ilk dokuz ayında GSYH yüzde 3,7 oranında büyürken, yurt içi talebin büyümeye katkısı 4,8 puan olarak kaydedilmiştir. Yılın son çeyreğinde dışsal koşulların talep üzerinde oluşturduğu geçici ivmenin ortadan kalkmasıyla birlikte büyüme kompozisyonunda dengeli seyrin daha da belirginleşmesi beklenmektedir. Bu doğrultuda dezenflasyon sürecinin kesintisiz sürmesini sağlayan, yatırımı, üretimi ve ihracatı artırmayı odak belirleyen politikalarımız kararlı şekilde uygulanmaya devam edilecektir.

Uyguladığımız makroekonomik istikrar ve yapısal dönüşüm adımları birçok testten başarıyla geçmekte olup Orta Vadeli Programda ortaya koyduğumuz hedef ve politikalar ile ekonomimizin dayanıklılığını daha da artıracağımıza inanıyoruz.

NI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN