İran'da kriz derinleşiyor! Para birimleri tarihin en düşük seviyesinde

İran para birimi olan riyalin değeri, bugün itibarıyla şimdiye kadarki en düşük seviyesine geriledi. Bu düşüş, Donald Trump'ın Kasım ayında yapılan ABD başkanlık seçimlerindeki zaferinden bu yana riyalin değerinin yüzde 10'undan fazlasını kaybetmesinin ardından gerçekleşti.

Riyalin değer kaybı, İran'ın Lübnan'daki Hizbullah'ın gücünün kırılması ve Suriye'deki müttefiki Beşar Esad rejiminin düşüşü gibi büyük stratejik yenilgilerle karşı karşıya olduğu bir dönemde yaşanıyor.

Tahran'dan gelen haberlere göre, İran para birimi bugün 1 dolar karşısında 777 bin riyal olarak işlem görüyor. Bu, Trump'ın zafer kazandığı günkü 703 bin riyal seviyesinin üzerinde.

1979'da İslam Devrimi ile Ayetullahlar rejimi iktidara geldiğinde, para biriminin değeri 1 dolar karşısında 70 riyaldı. 2015'te ise İran, büyük güçlerle nükleer anlaşma imzalayıp çoğu yaptırımı kaldırıp nükleer programını sınırladığında, 1 dolar 32 bin riyal olarak işlem görüyordu.

İran'daki ekonomik kriz derinleşiyor (Arşiv)

PEZEŞKİYAN UMUT VADETMİŞTİ AMA...

İran'ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan göreve başladığında, 1 doların 584 bin riyal değeri vardı. Pezeşkiyan, büyük güçlerle yeni bir nükleer anlaşma yapma vaadiyle başkan seçilmişti; bu anlaşmanın yaptırımları hafifleteceği öngörülüyordu. Ancak şu ana kadar böyle bir anlaşma sağlanmadı ve İran'ın durumu ile ekonomisi daha da kötüleşti, taraflar arasında bir yakınlaşma görünmüyor.

DEVLET DAİRELERİNE ENERJİ KRİZİ KİLİDİ

Para biriminin kaybettiği değer ve enerji krizi, başta Tahran olmak üzere, ülkenin yarısından fazlasında okullar, üniversiteler ve devlet dairelerinin kapanmasına yol açtı.

Bugün, Tahran Elektrik Şirketi, başkentteki otoyolları aydınlatan sokak lambalarını gece saatlerinde kapatmak zorunda kaldığını duyurdu. Şirket yetkilisi Alireza Rızai, "Bu politika, talep ve arz arasında denge sağlanana kadar devam edecek." dedi.

İranlılar Tahran'da kapalı bir banka şubesinin önünden geçiyor (AFP)

Tahran'da ve ülkenin diğer yarısında enerji tasarrufu sağlamak amacıyla okullar ve kamu kurumları dördüncü gün üst üste kapatıldı. Tahran'daki alışveriş merkezlerine de normalden iki saat önce kapanmaları talimatı verildi, bu karar da tasarruf çabalarına katkı sağlamak için alındı.

TAHRAN OTOYOLLAR IŞIKSIZ KALDI

Tahran, son iki aydır otoyollarda elektrik kesintileriyle karşı karşıya kalıyor ve geçtiğimiz Cumartesi, yerel trafik polisi, "yol kazalarının sayısında artış riski" konusunda uyarıda bulundu.

İran, büyük gaz ve petrol rezervlerine sahip olmasına rağmen, altyapı yatırımlarının yetersizliği, nükleer programına uygulanan uluslararası yaptırımlar ve enerji sektörünü yüksek talep gibi nedenlerle ekonomik ve enerji krizleriyle karşı karşıya.

Başkent Tahran'ın yolları. Polis, kazaların ʺkatlanarak arttığıʺ konusunda uyardı (AFP)

Bu sebeple, İran enerji kesintilerini zorunlu olarak uygulamak zorunda kalıyor ve kullanıma hazır gaz sıkıntısıyla karşılaşıyor. Aynı sorun, yaz ortasında sıcaklıkların zirveye ulaşmasıyla yaşanmıştı.

İRAN'I BİR DE SOĞUK HAVA VURDU

Son haftalarda, İran Cumhuriyeti, elektrik santralleri için gaz ve yakıt eksikliği nedeniyle elektrik kullanımını sınırlamak zorunda kaldı. Ülkeye son günlerde gelen soğuk hava dalgası ise özellikle gaz talebini artırarak, ciddi bir sıkıntıya yol açtı.

İran devlet televizyonuna göre, ülkenin 31 bölgesinden 25'inde dün gece sıcaklıklar sıfırın altına düştü.

İRAN ENERJİ BAKANI'NDAN KRİZE İLİŞKİN AÇIKLAMA

İran Enerji Bakanı Abbas Aliabadi, Enerji Bakanlığı'nın santrallerin elektrik üretmeye hazır hale getirilmesi için her türlü çabayı gösterdiğini belirterek, "Ancak havaların soğuması nedeniyle santrallerde elektrik üretmek için ihtiyaç duyulan enerji (gaz) miktarı yeterli değil." ifadelerinde bulundu.

İran doğal gaz yetersizliği nedeniyle sanayi faaliyetlerine ara verdi (DHA)

Ülkedeki bazı enerji santrallerinin arızalı olduğuna değinen Aliabadi, halkın yakıt tüketimini düşürmesi gerektiğini söyledi.

Ortalama sıcaklığın 2 derece düşürülmesi kampanyasının enerji tasarrufunda etkili olduğunu belirten Aliabadi, "Ne kadar çok insan tasarruf ederse, o kadar çok insan elektriğe ulaşabilecek." diye konuştu.

Reuters: İran kendine yeni müttefik arayışında

İran ve Rusya Suriye’den çekiliyor: Uydu görüntüleri

A HABER UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN