Hindistan'da kritik G20 liderler zirvesi! Zirvede hangi başlıklar masada olacak?
Hindistan'ın ev sahipliğinde bu yıl "Tek Yeryüzü, Tek Aile, Tek Gelecek" ana temasıyla düzenlenen 18'inci G20 Liderler Zirvesi, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı resmi karşılama töreniyle başladı. Peki zirvenin gündeminde ne var? Ekonominin geleceğini neler bekliyor? Gelişmeleri Hindistan bulunan muhabirimiz Aslı Bilger Kutludağ’a konuk olan A Para Yayın Koordinatörü Özlem Doğaner, Sabah gazetesi Ekonomi Müdürü Dilek Güngör, A Haber Haber Koordinatörü Metin Algül ve Türkmedya Ankara Temsilcisi Melik Yigitel değerlendirdi. Uzman isimler hem Rusya hem Ukrayna hem ABD ile görüşebilen tahıl meselesi ve enerji krizi konusunda kilit açıcı rol oynayan Başkan Erdoğan'ın G20'nin yıldızı olduğunu söyledi.
Türkiye'yi temsilen Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı G20 zirvesi Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de başladı. Küresel ekonomide durgunluk, düşük büyüme oranları, yüksek faiz ve enflasyon. Dünyanın en büyük ekonomileri bu gelişmeler ışığında Hindistan'daki G20 zirvesinde bir araya geliyor. 9-10 Eylül'de başkent Yeni Delhi'de düzenlenecek zirvede liderleri zorlu görüşmeler bekliyor.
Liderler hangi başlıklar üzerinde yoğunlaşacak? Zirvenin hangi çekişmelere sahne olması bekleniyor? Ekonominin geleceği ne olacak? Gelişmeleri Hindistan bulunan muhabirimiz Aslı Bilger Kutludağ'a konuk olan A Para Yayın Koordinatörü Özlem Doğaner ve Sabah gazetesi Ekonomi Müdürü Dilek Güngör değerlendirdi.
Özlem Doğaner'in canlı yayında öne çıkan sözleri:
"Dünyanın en önemli ekonomilerinin var olduğu bir zirve bu. Pandeminden sonra dünyanın kendini toparlamaya çalıştığı dönemde liderlerin bir araya gelerek bir çözüm üretmeye çalıştıkları dünyadaki tek organizasyon olarak kaldı G20. Dolayısıyla burada tartışılacak konular, çözüm için atılacak adımlar oldukça önemli. Liderler bire bir görüşmelerde çok daha sıcak ilişkiler kurabiliyor.
Elbette şu anda dünyanın en büyük problemi ekonomi. Elbette bu konu daha çok konuşulacak. Küresel iklim değişiklikleri var çevre önemli sürdürülebilirlik önemli. Şu anda yaşanan tabloda dünyanın tek bir problemi yok ama sorunların çözümü noktasında herkesin bir noktaya ulaşma isteği var. Çin'in devlet başkanı düzeyinde temsil edilmemesi bir ilk oldu. İspanya Başbakanı da kovid nedeniyle buraya gelmedi. Bunun yanından Putin'in gelmemesi var.
Çin'in özellikle pandemiden sonra nasıl bir yapılanma içerisinde olacağı tedarik zincirlerinin tekrar eski düzeye gelip gelmeyeceği arz güvenliği bunların hepsi çok önemli konular içinde yer alacak. Rusya-Ukrayna savaşı, tahıl koridoru anlaşması bunun yanında enerji konuları Avrupa'yı ve dünyayı ne kadar sıkıştırdığı ortada. Ortak gelecek için ekonomilerin düzelmesi gerekiyor. Bunun için ortak çaba gerekiyor ve liderlerin en önemli gündem maddesi de bu olacaktır."
Dilek Güngör'ün canlı yayında öne çıkan sözleri:
"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın buraya gelmeden önce Soçi ziyaretinde tahıl anlaşmasına dair önemli açıklamalarI oldu. Burada da Hindistan Başbakanı Modi'nin tahıl konusunda önemli açıklamaları oldu. 45 üyeli Afrika Birliği'nin G20'ye katılımına dair mesajlar verdi. Türkiye'ye gelen tahıl işlendikten sonra Afrika ülkelerine gidecek. Gıda krizinde Türkiye büyük bir rol üstlenmiş olacak. Dolayısıyla Türkiye burada önemli bir rol oynamış olacak.
Çin Devlet Başkanı Şi ilk kez bir G20 zirvesine katılmıyor. Rusya da bu zirveye yok. ABD açısından düşününce biraz bu Afrika açılımı planları olabilir. Geçtiğimiz ay BRICS toplantısı Güney Afrika'da yapıldı. Burada Çin ve Rusya'ya karşı ABD Başkanı Biden'ın önünü açacak belki diğer liderleri ikna edecek bir zemin olabilir ABD açısından. Türkiye'nin rolü önemli. Hem Rusya hem Ukrayna ile görüşebilen tek lider olan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tahıl konusunda attığı adımlar burada konuşulacak.
Yeni dünya düzeni dedikleri şeyin biraz burada temelleri atılıyor. Diğer tarafta bir BRICS var bu tarafta da G20'nin genişleme süreci var. BRICS için Çin genişlemeden yana tavır sergiliyor. Aslında ABD ve Çin arasındaki genişleme arzusu G20'nin gündem maddeleri arasında yerini alacak."
A Haber Haber Koordinatörü Metin Algül:
"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın uluslararası diplomaside attığı etkin adımlardan bir tanesini burada görüyoruz. Pazartesi günü dünyanın gözünü çevirdiği bir zirvede Soçi'de Putin ile tahıl meselesini görüştü. Bugün ise G20'de Yeni Delhi'de yine en önemli maddelerinden biri yine tahıl oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın liderle yaptığı görüşmelerde tahıl koridoru masada konuşulan konular arasında yer alıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan burada çok sayıda lider ile birebir temaslar sağlıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek eşlik ediyor. Hindistan G20 zirvesine inanılmaz hazırlanmış durumda. 100 bina yakın personel görev yapıyor ve bazı bölgelerde sokağa çıkma yasakları var. 3 gün ulusal tatil ilan etmişler. Hindistan için çok önem verdikleri bir organizasyon olmuş. 2040 yılında Çin ile ekonomik olarak rekabet etmek isteyen Hindistan bu zirveye oldukça önem atfetmiş. Burada siyasi ilişkilerin yanı sıra ekonomik ilişkiler de masaya yatırılıyor."
Türkmedya Ankara Temsilcisi Melik Yigitel:
"Dünya ekonomisinin ve ticaretinin yüzde 70-80 makasında bir bölümünü G20 üyesi ülkeler oluşturuyor. Doğal olarak adil bir paylaşım, tartışılan gıda krizi, enerji kriz bunun yanından yeşil barış gibi konularda alacakları kararlar önemli Çünkü ekonomik pay ve pasta büyükse bu işlerin çözümünde onlar katkı sunmak durumunda. Geri kalan ülkeler buradan çıkacak kararları merak ediyor.
İşin rutin bölümünden çok diğer noktalarda çok daha iyi sonuçlar çıkıyor. En son mesela BM'ye baktığınızda en önemli manşetler en önemli kararlar ikili görüşmelerde alındı. Burada ikili görüşmeler çok daha önemli.
Burada verilere dayanarak söylüyorum ki G20'nin yıldızı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Bunun 2 açıdan söylüyorum. Rusya krizi meselesinde tahıl belki sonrasında enerji tüm bunlarda Erdoğan kilit açıcı bir aktör. İşte burası çok önemli.
Hem Rusya ile Amerika ile aynı anda konuşan dünyadaki tek lider. Dolayısıyla Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un da gözü Erdoğan'ın üstünde Biden'da Erdoğan'ı takip ediyor. Tahıl meselesi, enerji krizi nasıl çözülecek? İşte tüm bu soruların cevabı Cumhurbaşkanı Erdoğan'da. Çünkü her 2 taraf ile görüşüyor ve kilit açıcı rolü son sürat kullanıyor."
Hikmet Baydar'ın öne çıkan sözleri:
"G20'nin ana teması Tek Dünya Tek Aile ve Tek Gelecek. Bu ana temaların alt başlığı içerisinde bizi fazlasıyla ilgilendiren bir gerçek var. Gelişmekte olan ülkeler ile gelişmiş ülkeler arasındaki farkın giderilmesiyle uluslararası kuruluşların gelişmekte olan ülkelere daha fazla kaynak vermesi ve borç imkanlarının arttırılması konuları da ciddi şekilde masada olacak.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek OVP açıklamasında bu konuda üzerine büyük bir görev düştüğünü ve dünyada gitmedik yer bırakmayacaklarını söyledi. Tüm gelişmeler üst üste örtüşmüş vaziyette. Gelişmekte olan ülkelere kaynak aktarımı konusu Türkiye için adeta bir ilaç. Çünkü tamamını orada bir arada bulmuş olacağız.
Burada konuşulan ülkeler dünya ekonomilerinin neredeyse yüzde 85'ine hakimler. Dünya ticaretinin de yüzde 75'i orada yer alıyor. Böyle bir ortam Türkiye çok daha hızlı sonuca gidebilme imkanına da kavuşuyor. Görüşmeler burada çok daha hızlı ve çok daha rahat yapılabilir. Dış borçlanma konusunda yeni gelişmelerin de ortaya çıkması mümkündür. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Japonya ile görüşme önemli. Mehmet Şimşek görüşmeye oradan başlayacak. Bunun alt yapısı hazırlandı.
G20'de gıda güvenliği, jeopolitik riskler masaya yatırılacak. Burada yine anahtar konumunda olan yine Türkiye'dir. Önemli kuruluşlardan Türkiye ile ilgili açıklamalar geliyor. Bunların hepsi Türkiye'yi ön plana çıkarmış durumda. Türkiye'nin gıda konusunda ve tahıl koridoru için attığı adımlar çok önemli. Rusya, Çin ve İspanya'nın zirveye katılmaması önemli bir konu olacaktır. Kaynak aktarımı Türkiye'nin istediği bir konu. Orada çok hızlı sonuca gidebilecek görüşmeler yapılabilir."