CANLI YAYIN
Doğru risk tespiti nasıl yapılmalı? Risk analizinde fiyat ne kadar?
Binalara yapılan risk tespiti işlemlerinde uygulanan modeller ve istenilen rakamlar çoğu zaman kafaları karıştırıyor. Deprem endişesini suiistimal edip aynı bina için 50 bin lira diyen de var, 800 bin lira isteyen de... Peki vatandaşlar nelere dikkat etmeli? Merak edilen cevapları A Haber muhabiri Pınar Özenç’in konuğu olan inşaat mühendisi Rıdvan Durmaz verdi.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra vatandaşlar binalarını sağlamlığını merak ediyor. Risk tespitinde büyük soru işaretleri vatandaşın kafasını karıştırıyor. Binaların risk analizi için verilen fiyatlar arasında uçurum var.
Deprem endişesini suiistimal edip aynı bina için 50 bin lira diyen de var, 800 bin lira isteyen de… Burada tek amaç ise daha fazla para kazanmak. Bildirilmesi zorunlu olan sonuçları saklamayı teklif eden de var. Vatandaşlar ise binalarının durumu öğrenmek isterken risk içinde riske giriyor.
Peki testler yönetmeliğe aykırı mı? Vatandaşa yönetmeliklere uymayan yöntemler mi öneriliyor? Binalarda risk tespit analizi nasıl ve hangi yöntemle yapılıyor? Deprem endişesi suistimal mi ediliyor? Vatandaşa yönetmeliklere uymayan yöntemler mi öneriliyor?
İnşaat mühendisi Rıdvan Durmaz'ın açıklamaları:
"Deprem performans analizi Kahramanmaraş'ta yaşanan felaketten sonra ciddi anlamda gündeme geldi. Bu analizlerin yapılmasında birkaç yöntem var. Riskli yapı tespiti 6306 sayılı kanun kapsamında binadan çeşitli sayıda zemin ve bodrum katlardan karot numuneleri alınarak bir analizle yapının sağlamlığının tespiti yapılıyor. Bu deprem performansından daha ayrı bir konudur.
Burada vatandaşın oturduğu binanın deprem karşısında gerekli performansı sağlaması gündemimiz. 2018 yönetmeliği kapsamında hemen kullanım, can güvenliği konularımız var. Bunlar doğrultusunda binada deprem anından sonra tahribatlı ya da tahribatsız yöntemlerle yine Türkiye Bina Yönetmeliği 2018/Bölüm 15 kapsamında bulunan bilgi düzeyleri oranında binadan numune alınması, binanın malzeme test sonuçlarının yapılması, binanın statik projesine uygunluğunun kontrolü daha sonra yapılan bu işlemlerin bilgisayar programları ile modellenerek bu modeller neticesinde yapının deprem performansını sağlayıp sağlamadığına bakılıyor.
Tüm bunlarla ilgili olarak yetkili kurumlarla irtibata geçildikten sonra yetkili firmalar bu hizmeti veriyor. Bu konu işinin ehli kişiler tarafından yapılmak zorundadır. Burada binadan tahribatlı yöntemle numune alınıyor. Bu işlem düzgün yapılmadığı takdirde donatı tespit cihazıyla yapılmadan binanın demirlerinin kesilmesi gerek karot numune yerlerinin boş bırakılması sıyırma ya da tamir harcı ile kapatılmadan binanın terk edilmesi binanın taşıyıcılığına zarar verdiği için ehil firmalar tarafından yapılmalıdır. Kesinlikle karot numunesi daha önceden almış konun uzmanı inşaat mühendisleri orada destek vererek yönetmeliğin öngördüğü ilgili yerlerden alınması gerekir.
Fiyatlar konusunda bize de gelen bazı olumsuz yorumlar söz konusu. Bunlarla ilgili yaklaşık şeyler söylemek zorundayız. Binanın bulunduğu konum, binanın eni ve boyu, modellenme şekli, taşıyıcılık kapasitesini iyi analiz etmek gerekiyor. Yani 100 metrekare bir dairede yaklaşık olarak 10 tane kolon olduğunu varsayarsak yönetmelik belli kısımlarda tarama ve sıyırma yapmamızı öngörüyor. Yaklaşık karot maliyetinin bina başında deprem hesaplarıyla beraber yapılmasının ortalama olarak daire başı 5 bin ila 7 bin gibi bir rakam mevcut.
Burada binanın modellenme şekli ve yapılmasıyla ilgili binaya verilecek hizmet kapsamı değerlendirilmeli burada. Binanın can güvenliğinin hangi seviyede olduğu, alınacak karot sayısı, yapılacak mühendislik yorumları ve hesapları süreleri fiyata etken oluyor. 10 katlı bir binada 20 daire olduğu kabulü yapılırsa yaklaşık 2 bin metrekare alan üzerinden yol izlenirse 100 bin ila 150 bin arasında değişen rakamlar var. 800 bin 1 milyon gibi rakamların doğru olmadığını üzülerek takip ediyoruz."
GÜNÜN MANŞETLERİ İÇİN TIKLAYIN
