Türkiye'den Irak hamlesi! Siyah altın yeniden akacak! Milyonlarca varil petrol gelecek

Enerjide tam bağımsızlık hedefi çerçevesinde atılan adımlara bir yenisi Irak petrolü ile ekleniyor. Türkiye- Irak Petrol Boru Hattı'nın yeniden açılması ile günlük 1.4 milyon varil kapasiteli hat yeniden devreye girecek.

Irak hattın kapalı kaldığı 20 ayda 20 milyar dolarlık zarara uğradı. Irak-Türkiye petrol boru hattı Mart 2023'te Erbil ile Bağdat yönetimleri arasında petrol gelirlerinin kime gideceği yönündeki anlaşmazlık nedeniyle durdurulmuştu. Nisan 2024'te ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 yılın ardından Irak'a yaptığı ziyaret sonrası hattın yeniden işlevsel hale gelmesine ilişkin umutlar yeşerirken, geçen süreçte Erbil ve Bağdat yönetimi arasındaki anlaşmazlık devam etti.

DİPLOMASİ SÜRÜYOR

Hattın yeniden açılması noktasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar daha önce çok sayıda girişimde bulunurken konuya ilişkin son yaptığı değerlendirmede, "Sıkıntıların müsebbibi Türkiye değildir. Burada Erbil yönetimi ile merkezi yönetim arasındaki anlaşmazlıktan dolayı bir sıkıntı var. Petrol ihracatında herhangi bir teknik sorunu yok. Biz Türkiye olarak aralarındaki petrol sorununun çözümünde rol oynamaya hazırız" mesajı vermişti. Türkiye-Irak Petrol Boru Hattı'nın yeniden açılması ile günlük 1.4 milyon varil kapasiteli hat yeniden devreye gireceği gibi söz konusu petrol Türkiye üzerinden uluslararası piyasalara da satılabilecek. Irak petrol sevkiyatının durdurulduğu son 20 ayda 20 milyar dolar gibi bir zarara uğrarken, dünya petrol rezervlerinin yüzde 9'una sahip olan Irak için bu hat ekonomilerinin can damarlarından birini oluşturuyor.

ENERJİNİN KALBİ TÜRKİYE'DE ATIYOR

-IRAK-TÜRKİYE HAM PETROL BORU HATTI: Hat, 27 Ağustos 1973'te Irak'ın Kerkük ve diğer üretim sahalarında üretilen ham petrolün Ceyhan Deniz Terminali'ne ulaştırılması amacıyla inşa edildi. 986 kilometre uzunluğundaki ilk hat 1976'da işletmeye alındı ve ilk tanker yüklemesi 25 Mayıs 1977'de gerçekleştirildi. Yapılan yatırımlarla hat ile yıllık taşıma kapasitesi 70.9 milyon tona yükseltildi.

-BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN ANA İHRAÇ HAM PETROL BORU HATTI (BTC): Başta Azeri petrolü olmak üzere, Hazar Bölgesi'nde üretilecek petrolün Azerbaycan, Gürcistan üzerinden Ceyhan'a taşınması ve buradan da tankerlerle dünya pazarlarına ulaştırılması amaçlandı. Hattın 1.076 kilometrelik Türkiye bölümü BOTAŞ tarafından yapıldı. Hatla üretime bağlı olarak Türkmen ve Kazak petroller ide taşınabiliyor.

-TRANS-ANADOLU DOĞALGAZ BORU HATTI (TANAP): Azerbaycan'ın Şah Deniz Sahası'ndan gelecek doğalgazın yıllık 6 milyar metreküp tutarındaki bölümünün Türkiye'ye, 10 milyar metreküp tutarındaki bölümünün ise Avrupa'ya taşınması planlandı. 30 Haziran 2018 tarihinde Türkiye'ye doğalgaz akışı başladı. Avrupa'ya doğal gaz temini 2020 yılı itibarıyla başladı.

-TÜRKAKIM DOĞALGAZ BORU HATTI (TÜRKAKIM): Biri Türkiye ulusal iletim şebekesi sistemine bağlanan, diğeri Türkiye'den transit geçecek gazın Avrupa'ya taşınmasına hizmet eden iki hat inşa edildi. Rusya'nın Anapa şehrinden başlayan ve Kırklareli Kıyıköy'de sona eren deniz kısmı uzunluğu yaklaşık 960 kilometrelik iki hattan oluşuyor. Projenin Karadeniz geçişi için yapılan bu hatların inşaatı 19 Kasım 2018 itibarıyla tamamlandı. 1 Ocak 2020 itibarıyla ülkemize gaz akışı başladı.

TÜRKİYE-YUNANİSTAN DOĞAL GAZ BORU HATTI: 211 kilometresi Türkiye, 85 kilometresi Yunanistan sınırlarında olmak üzere toplam 296 kilometre uzunluğunda olan boru hattı İpsala sınır noktasında Yunanistan'a giriş yaparak Gümülcine'de sona eriyor. Söz konusu hat ile Türkiye'den Yunanistan'a doğalgaz ihracatına 2007 yılında başlandı.