Putin ve Zelenskiy Türkiye'ye gelecek mi? Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yanıtladı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, katıldığı bir televizyon programında gündeme dair soruları yanıtladı. Çavuşoğlu, Putin ve Zelenskiy Türkiye'ye gelecek mi? sorusunu "Şartlar oluşursa bir araya gelecekler. Her iki taraf için en zor konu Donbas ve Kırım'ın statüsü. Sonuçta iki liderin bir araya gelmesi hala masada soru ise ne zaman gelecekleri. Her an olabilir, çok uzun da sürebilir. Cumhurbaşkanımız Erdoğan iki liderle de sürekli olarak temas halinde." şeklinde yanıt verdi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, katıldığı bir televizyon programında gündeme dair soruları yanıtladı.
Bakan Çavuşoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle,
DÜZENSİZ GÖÇMEN MESELESİ
Düzenli düzensiz göçmen sayısı 5 milyona yakın. Bu işi siyasete alet etmemek gerekiyor. Göçmenlerin işlediği suç oranına baktığınız zaman siyasilerin abarttığı düzeyde mi? Buna bakmak gerekiyor. Kovid döneminde bir sağlık problemi yaşadık mı? Sağlık sistemimizde ciddi bir sorun yaratmadı. Dönmek isteyen ve şartlar oluştuğu zaman, insanların ülkelerine dönmesini de sağlamak lazım. Güvenli gönüllü onurlu bir geri dönüş olmalı. 'Ben iktidara gelince hepsini denize dökeceğim' demek insan haklarına uygun değil. Bizim orada yaptığımız İdlib'teki evler sayesinde 2 milyon insan Türkiye'ye gelmekten vazgeçti.
TEPKİ GÖSTERİLEN VİDEO OLAYI
Elbette halkımız etik dışı videoları görünce tepki gösteriyor. Halkımızın homurdanması doğal. Ama bu yaşananlar genel bir durummuş gibi göstermemek lazım. Yurt dışında Türkler hakkında aşağılayıcı haberler yapılmıyor mu? Bizler oradaki Türklere asimile olmadan entegre olun diyoruz. Göçmen sorununu biz her şey normal, sıkıntı yok olarak görmüyoruz. Biz de sorunun olduğunun farkındayız. Sorunu yasal, hukuki ve insani olarak çözmemiz gerektiğini ifade ediyoruz.
PUTİN VE ZELENSKİY İSTANBUL'A GELECEK Mİ?
Her ikisi de bir araya gelme konusunda olumlu şeyler söylüyor. Türkiye'de bir araya gelme planı hala masada. Şartlar oluşursa bir araya gelecekler. Her iki taraf için en zor konu Donbas ve Kırım'ın statüsü. Sonuçta iki liderin bir araya gelmesi hala masada soru ise ne zaman gelecekleri. Her an olabilir, çok uzun da sürebilir. Cumhurbaşkanımız Erdoğan iki liderle de sürekli olarak temas halinde.
"HER İKİ TARAF DA TÜRKİYE'YE GÜVENİYOR"
Taraflarla görüşmelerde müzakerelerdeki son durumları ele alıyoruz. Bizim gemilerimiz var mayından dolayı çıkamayan. Daha önce sipariş verdiğimiz yüklü gemilerimiz var. Ayçiçek, mısır gibi ürünlerin olduğu. 22 gemimiz var. Bir kısmı geldi. Mayınlardan dolayı ya da güvenli bir koridor açılmamasından dolayı. Ukrayna'nın istediği bazı talepler var. Garanti talep ediyor. Taraflar içerikleri metinleri paylaşıyorlar. Her iki taraf da Türkiye'ye güveniyor. Zaten metinlerin içindeki konular belli.
Ruslar hiçbir şekilde saldırmayacağız dedi, ABD ise saldıracaklar dedi. Birçok Avrupa ülkesi de inanmadı. Biz Rusya'nın sadece Donbas üzerinden saldıracağını düşünüyorduk. Rusya'nın Kiev'e saldırması tüm dünya için beklenmedik bir durum. Savaş başladığına ben Kazakistan'daydım. Cumhurbaşkanımız tüm bakanları topladı. Bakanlıkta bir kriz merkezi kurduk.
Türkiye pozisyonunu ilk günden belirledi. Biz ateşkes için çalışacağız dedi. İlkeli bir tutum sergiledik. Biz herkesten önce bu bir savaştır, Montrö'yü devreye sokuyoruz dedik. İki tarafla da ilişkilerimizi devam ettirmemiz takdir topladı. Şeffaf ve ilkeli bir tutum sergiledik.
RUSYA'YA YAPTIRIM UYGULAMAMA KARARI
Arabulucu rolündeyken bu doğru olur mu? Bu şartlarda yaptırımlara katılmak doğru olmaz. Türkiye'den başka bu rolü oynayabilen bir ülke var mı şu anda? Yok. Batı bizim yaptırımlara katılmamamızı anlıyor. Montrö'yü uygulamaya başladık hemen. Rusya ilk başta 'savaş' dememize biraz bozuldu çünkü onlar farklı isimlendiriyor.
RUS OLİGARKLAR MESELESİ
Rus oligarkların Türkiye'ye akın akın geldiği üzerine yapılan habere ilişkin konuşan Çavuşoğlu, "Bu kasıtlı yapılmış bir haber. Böyle bir akış söz konusu değil." dedi.
Çin'den Avrupa'ya gidecek çok sayıda proje Rusya'dan geçiyor. Şimdi bu rota değişiyor. Türkiye bu işin merkezinde.
RUSYA İLE TURİZM FAALİYETLERİ
Ruslar gelecekler ama burada tabii sıkıntı ne? Uçak. Aeroflot uluslararası uçuşlarını durdurdu. Rus uçaklarına karşı yaptırımlar var. Bu çerçevede Rus uçaklarına şirketlerin servis vermesi de mümkün değil. THY ile bunu telafi etmeye çalışıyoruz. ABD'lilere de söyledik. THY'yi kullanarak bir kısmını telafi etmeye çalışacağız.
Pandemi zamanındaki rakama yine ulaşırız. 7 milyon bekliyorduk. 3.5 milyon turistin gelmesini planlıyor bakanlık. Ukrayna'dan ne kadar turist geleceği belli değil. Güzel olan bir şey, Rusya ile uçak düşürme hadisesinde bir kriz yaşadık. Sonrasında Türkiye turist gelen ülkeler bakımından çeşitlendirme konusunda önemli adımlar attık. Polonyalılar da kimlikle Türkiye'ye gelecek. İngiltere'den bu sene artış var. Avrupa, Almanya'dan bekliyoruz, Orta Asya'da, İskandinav ülkelerinden, Balkanlar'dan yine bekliyoruz.
Ukrayna'dan düşüş olacağını, Rusya'dan da yarıya yakın bir kayıp olacağını düşünüyoruz. Bu kayıplar benim şehrim Antalya için önemli. Diğer şehirleri telafi edebiliyoruz. Bu savaş ortamında Turizm sektörünün en az şekilde etkilenmesi için çaba sarf ediyoruz.
UKRAYNA'NIN GRANTÖR ÜLKE TALEBİ
Ukrayna "Ben tarafsızlığı kabul ediyorum, NATO'ya üye olmuyorum ama benim güvenliğimiz garanti altında olmasını istiyorum" diyor. Bu öneriyi herhangi bir ülke kabul etmiyor. Garantinin ne olduğu belli olmadan garantörlük olmaz.
S-400 VE F-35 MESELESİ
Son 1-2 yıla baktığımız zaman Batı'nın Türkiye'ye bakışının değiştiğini söyleyebiliriz. Mısır, Suriye, İsrail, Biden'la Cumhurbaşkanımızın görüşmesi, ticari ilişkilerin artması, pandemi döneminde Türkiye'nin tedarik zincirinin kuvvetli olması vb. Tabi Ukrayna savaşında güven daha da arttı. Türkiye'den başka her iki tarafın da güvendiği ülke yok. Bu adımları atmak isteyen çok ülke oldu. Türkiye ilkeli bir tavır koydu. Bunu dünyada herkes gördü. 4 bin nüfuslu ülke de gördü. Türkiye'nin önemli güvenilir bir aktör olduğu fark edildi.
Bazı olumsuz baktıkları alanlar olumluya da dönüştü. Baktığınızda SİHA'larımız Karabağ'da katilken Ukrayna'da meleğe dönüştü. Türkiye'nin savaşta oynadığı rolü herkes gördü ve takdirle karşıladı.
Avrupa'yla gümrük birliği müzakerelerinin başlaması, Türkiye'nin daha yakın ilişki içinde olma arzusu... Sonuçta AB liderlerinin Cumhurbaşkanımızla görüşmesi, liderlerin Türkiye'ye gelmesi ve geleceğe yönelik somut adımlar konuşmaya başlaması. Üyelik müzakereleri konusunda... "Ukrayna'yı destek vermek lazım üye yapabiliriz diyorlar. Genişleme konusunda bölündük diyorlar. " Bunu da biz görebiliyoruz." Vize serbesti ve gümrük konusunda biz adımlar görmek istiyoruz. Yüksek düzeyli temasları hemen başlattılar. Avrupa'yı ABD'den daha kuvvetli. ABD'nin adım atması birçok açıdan daha kolay. Ama Avrupa adım atarken konsensüs lazım. Son Rum Kesimi'ne saklanabilirler?
Hemen bir adım beklemesek de gelecekte bu sorunun çözülebileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki süreçte S-400 ve F-35 konularında da gelişmeler yaşanabilir. ABD eskiye göre artık daha esnek.
İSRAİL İLE İLİŞKİLER
İsrail ile ilişki içinde olmamız Filistin davasından vazgeçtiğimiz anlamına gelmez. Sayın Cumhurbaşkanımız Herzog ile görüşmelerinde de bu konudaki hassasiyetimizi dile getiriyor. İsrail sularında çok ciddi rezervler var. Ve bunları taşımadaki en ekonomik güzergah Türkiye. Bu doğrultuda bazı projeler gerçekleştirilebilir.