CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
EYT'de rekor kırıldı! Başvurular 300 bini geçti | Topluca ödeme ve avans seçeneği
Milyonlarca vatandaş emeklilik için sosyal güvenlik merkezlerine akın ederken, internetten de rekor başvuru geldi. EYT için bir günde 300 bin başvuru olurken, SGK mesai başlangıcını 06.00'ya çekti. Mart ayında başvuranlar 1 Nisan itibarıyla aylığa hak kazanırken ödemeleri yetişmeyenlere topluca ödeme yapılabileceği gibi avans seçeneği de sunulabilecek. Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, EYT ile ilgili detayları A Haber canlı yayınında anlattı.
Emeklilikte yaşa takılanlar yasasının yürürlüğe girdiği 3 Mart itibariyle gelen başvuru sayısı 300 bini geçti. Sosyal Güvenlik Kurumu yoğun başvurulara hızlı yanıt verebilmek için çalışma saatlerini 06.00'ya çekti.
Mart ayında başvuranlar 1 Nisan itibariyle aylığa hak kazanırken ödemeleri yetişmeyenlere topluca ödeme yapılabileceği gibi avans seçeneği de sunulabilecek.
DOSYALAR TEK TEK İNCELENECEK
Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik yasanın yürürlüğe girmesinin ardından gelen başvurular nedeniyle sosyal güvenlik merkezleri önünde başlayan yoğunluk dün de sürdü.
Emekliliğe hak kazanan vatandaşlar SGK binaları önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Emekli aylığında kayıp yaşanmaması için en geç 31 Mart tarihine kadar başvuruda bulunulması gerekiyor.
Emeklilik başvurusu ister online isterse doğrudan Kurum'a yapılsın, o günkü başvuru tarihi esas alınacak, dosyalar tek tek incelenecek. Emeklilik başvurusunun postayla yapılması halinde belgenin postaya verildiği tarih başvuru tarihi olarak kabul edilecek.
TOPLU ÖDEME YA DA AVANS
Farklı sigorta kollarında çalışanların (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) hizmet birleştirmeleri olacağı için aylık bağlama takviminde kısa süreli de olsa gecikme söz konusu olabilir.
Emekli aylığı başvuru tarihini takip eden aybaşından geçerli olmak üzere bağlanacak. İlk günden itibaren yüzbinlerce başvuru yapıldığı düşünüldüğünde SGK merkezleri tarafından işlemlerin bitirilmesi ve aylık bağlanması uzun sürebilecek.
1 Nisan itibariyle aylığa hak kazanılırken ödemede gecikme olsa bile hak kaybı söz konusu olmayacak. İşlemler tamamlandığında başvuru tarihini takip eden aybaşından geçerli olmak üzere geriye dönük olarak toplu ödeme yapılabilecek.
En düşük emekli aylığı 5500 lira olarak belirlenirken avansın da bu tutar üzerinden verilebileceği belirtiliyor. İlk ay için yapılacak avans ödemesine 1100 lira bayram ikramiyesinin dâhil edilmesi öngörülüyor.
BAŞVURU BELGESİNİ SAKLAYIN
Emeklilik başvurusu yapılan tarihin ispatı için e-Devlet üzerinden yapılan başvurularda tamamlanan işlemin kayıt altına alınmasında yarar bulunuyor.
Posta yoluyla yapılan başvurularda PTT tarafından onaylı alındı belgesi saklanırken, sosyal güvenlik merkezlerine yapılan başvurularda da verilen evrak kayıt tarihi ve sayısının istenmesi gerekiyor.
Mart ayı içinde başvuru yapılmaması halinde 1 Nisan'dan geçerli olmak üzere emekli aylığı bağlanmaz. Nisan ayında EYT yasasında öngörülen sigortalılık süresi ve prim koşullarını ister Nisan ayında dolduran o tarihte başvuruda bulunabilir. Başvuru yaptıkları ayı takip eden ayın başından (mayıs) geçerli olarak aylık bağlanacak.
FARKLI SİGORTA KOLUNDAKİ HİZMETLER
Sigortalığı 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayanlar ilk defa sigortalı çalışmaya başlayanların hangi statüden emekli olacakları ise tüm çalışma yaşamları boyunca en çok çalıştıkları statüye göre belirleniyor.
Emekli aylığı bağlanırken prim günü, aylık bağlama, prime esas kazanç tutarına bakılıyor. Son 10 yıl veya son 5 yıllık kazan tutarı, 2000 öncesi çalışmalar dikkate alınıyor. Çalışırken kazancı yüksek bildirenlerin son on yıl ortalaması, düşük bildirenlerin de 5 yılın ortalaması dikkate alınıyor.
BORÇLANMA PRİMLERİNE DİKKAT!
Doğum, askerlik gibi hizmet borçlanması, borçlanmanın yapıldığı statüdeki günlere ya da çalışılan sigorta koluna eklenecek. Bugün itibariyle SSK'lı çalışanın yaptığı askerlik borçlanması bu sigorta kolu günlerine sayılacak ancak askerliğin yapıldığı dönemin prim gününe eklenecek. Askerlik borçlanmasının son 7 yıl hesabına dâhil edilmesi için askerliğin de aynı dönemde yapılmış olması zorunluluğu bulunuyor.
HESAP 18 YAŞINDAN BAŞLAYACAK
EYT kapsamında sigorta kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl hesabında emeklilik hesabı 18 yaşından başlayacak. Emeklilik başlangıcı 18 yaşın dolduğu tarih kabul edilmekle birlikte 8 Eylül 1999 öncesi farklı hesaplanıyor.
İşsizlik Sigortası Kanunu yürürlüğe girmeden önce (8 Eylül 1999 öncesi) sigortalı olanlar için Sosyal Sigortalar Kanunu geçerli olup işe girişin 18 yaş öncesi ya da sonrası olmasına bakılmadan giriş tarihine göre kademeli sisteme tabi bulunuyor. Yine 18 yaş altı çalışmada sigorta başlangıcı olarak kabul edilmenin bir başka istisnası da 1 Nisan 1981 yılı öncesinde işe girilmesi. Bu dönemde çalışmaya başlayanlar yaşları 16, 17'de olsa ilk defa sigortalı olunan tarih kabul ediliyor, bu da emekliliği öne çekiyor.
3600 VEYA 5400 GÜNLE EMEKLİLİK
EYT yasasında kısmi emeklilik konusuna yer verilmezken, mevcut uygulama değişmedi. SSK'lı olarak 3600 günle, Bağ-Kur şartlarında da 5400 günle emeklilikte aranan yaş şartı aynen devam ediyor.
Bu nedenle prim günü 3600'ün üzerinde SSK'lı kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecek. Bağ-Kur'lu erkekler 5400 prim günü koşuluyla kadınlar 56, erkekler 58 yaşında emekli olabilecek.
EYT'DE KOD 8 FORMÜLÜ
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, A Haber canlı yayınında konu ile ilgili detayları anlattı. Erdem, "Bu yoğunluk çok fazla olunca SGK çalışanları insanüstü bir gayret de gösteriyorlar. İnsanlar her türlü ihtiyaçları için oraya gidiyor. Soru sormak için gidiyor, ben de EYT'li olur muyum diye gidiyor belge almak için gidiyor vesaire. Çalışanlar önce çıkış alacaklar. Bu çıkış da kod 8 dediğimiz emeklilik sebebiyle ayrıldığına dair bildirgenin yapılması lazım." uyarısında bulundu.
