Kedilerin insanlarla kurduğu ortak yaşamın başlangıcına dair kabuller köklü biçimde değişiyor. Yeni araştırmalar, bu bağın tahmin edildiği gibi Levant'ta değil, çok daha geç bir dönemde Kuzey Afrika'da ortaya çıktığını gösteriyor. Arkeolojik kazılarda bulunan kedi kemikleri üzerinde yürütülen genetik analizler, evcilleştirmenin yalnızca birkaç bin yıl önce başladığına işaret ediyor.
ZAMAN ÇİZELGESİ YENİDEN KURULUYOR
Oxford Üniversitesi'nden Prof. Greger Larson, bugünün evcil kedilerinin tarih sahnesine beklenenden çok daha geç çıktığını belirtiyor. Larson'a göre insan-kedi ilişkisi, 10 bin yıl öncesine uzanan bir tarım devrimi hikayesi değil; Mısır kültürünün yükseldiği döneme denk gelen 3.500–4.000 yıllık bir süreç.
DNA ANALİZLERİ YENİ BİR HİKAYE ANLATIYOR
Bilim insanları, Anadolu'dan Avrupa'ya, Kuzey Afrika'dan çeşitli arkeolojik alanlara uzanan geniş bir coğrafyada bulunan kemikleri inceleyerek kedilerin evrimsel yolculuğunu günümüz gen havuzu ile karşılaştırdı. Bulgular, evcilleştirmenin tarımın başladığı Levant topraklarında değil, Kuzey Afrika'da gerçekleştiğini kesin biçimde ortaya koyuyor.
MISIR'IN KEDİLERE DUYDUĞU SAYGININ BİLİMSEL KARŞILIĞI
Araştırma, Antik Mısır'da kedilerin kutsal addedilmesi ve sanat eserlerinde sıkça betimlenmesi gibi kültürel izlerle örtüşüyor. Kedilerin bu coğrafyada insanlarla yakın bir ilişki kurmasının ardından, kemirgenlerle mücadelede büyük rol oynaması onları hızla vazgeçilmez kıldı. Gemilerle seyahat eden kediler, böylece dünyanın dört bir yanına yayıldı.
AVRUPA'YA YOLCULUK BEKLENENDEN ÇOK DAHA GEÇ
Yeni verilere göre kedilerin Avrupa'ya ulaşması, uzun süre düşünüldüğü gibi tarım devrimi dönemine değil, bundan binlerce yıl sonrasına dayanıyor. Kediler, yaklaşık iki bin yıl önce Roma İmparatorluğu'nun genişleyen ticaret ve ulaşım ağları sayesinde Avrupa'ya geçerek İngiltere'ye kadar yayıldı. Ardından İpek Yolu üzerinden Asya'nın içlerine, Çin'e kadar uzandılar.