Sinir sistemi sağlığından enerji metabolizmasına kadar pek çok kritik işlevde rol alan B12 vitamini, özellikle hayvansal gıdalarda bulunan temel bir besin öğesidir. Günümüzde emilim sorunları, yetersiz tüketim veya beslenme tercihleri nedeniyle B12 eksikliği yaygınlaşmış durumda. "Hangi yiyeceklerde B12 vitamini bulunur?" sorusu ise yoğun şekilde araştırılıyor. Peki eksikliği hangi sağlık sorunlarına yol açıyor? İşte B12 içeren en güçlü besinler…
B12 Vücudun Neresinde ve Nasıl Görev Alır?
Harvard Tıp Fakültesi'nin yayımladığı "Vitamin ve Minerallerin Anlamı" raporuna göre, B12 vitamini diğer B grubu vitaminlerde olduğu gibi suda çözünen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle vücudun ihtiyaç duymadığı miktar idrar yoluyla atılır.
B12'nin temel işlevleri arasında sinir hücrelerinin korunması, beyin fonksiyonlarının desteklenmesi ve DNA ile RNA sentezine katkı sağlamak yer alır. Ayrıca B12, bazı biyolojik süreçlerde diğer B vitaminleriyle birlikte çalışır. Örneğin B12 ve folat (B9), kırmızı kan hücrelerinin üretim sürecinde önemli rol üstlenir, kalp hastalıklarıyla ilişkilendirilen homosistein seviyelerinin dengelenmesine katkı sağlar.
Kimler Risk Altında?
Çoğu sağlıklı birey günlük beslenmesiyle yeterli miktarda B12 vitamini alabilir. Fakat; özellikle ileri yaşlarda B12 seviyelerinde düşüş sık görülen bir durumdur. Bunun başlıca nedeni, hem yetersiz beslenme alışkanlıkları hem de gıdalardaki B12'nin emilimi için gerekli mide asidinin azalmasıdır.
Bazı hastalıklar ve kullanılan ilaçlar da B12 emilimini olumsuz etkileyebilir. Crohn hastalığı, pankreas sorunları, diyabet ve mide asidini azaltan mide ekşimesi ilaçları bu gruba örnektir. Vegan ve vejetaryen beslenen kişiler de, B12'nin büyük oranda et, süt ve yumurta gibi hayvansal kaynaklarda bulunması nedeniyle yeterli alımı sağlamakta zaman zaman zorlanabilir.
B12 Eksikliği Hangi Sorunlara Yol Açar?
B12 vitamininin düşük olması halsizlik, sinirlilik, baş dönmesi, elde ve ayakta uyuşma veya karıncalanma gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Uzun süre devam eden ciddi eksiklik ise yürüme güçlüğü, kas koordinasyonunda azalma ve hafıza sorunları gibi daha ağır tablolara yol açabilir.