Depremde sarsıntının şiddetini azaltan izolatör! Binayı nasıl koruyor?

İstanbul'daki depremler sonrası gözler sismik izolatör sistemine çevrildi. Peki bu sistem nasıl çalışıyor, işlevi ne? Soruların cevaplarını Malatya'da bulunan A Haber muhabiri Barış Türel konuğu olan inşaat mühendisi Prof. Dr. Onur Onat verdi.
İstanbul'da dün saatler 12,49'u gösterdiğinde 6,2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Vatandaşlar büyük bir panikle dışarı çıktı ve geceyi dışarıda geçirdi.
Son İstanbul depremi tabii bir kez daha sismik izolatör konusunu gündeme taşıdı. Sismik izolatörler özellikle kamu binalarında ve yüksek binalarda devreye giriyor ve gerçekten binaları depreme karşı daha dirençli hale getiriyor. Peki sismik izolatörün önemi ne? Sismik izolatör binayı nasıl koruyor? Sismik izolatör depremde nasıl çalışıyor? Soruların cevaplarını Malatya'da bulunan A Haber muhabiri Barış Türel konuğu olan inşaat mühendisi Prof. Dr. Onur Onat verdi.
Ekran görüntüsü / A Haber
DEPREM HAYATIMIZIN GERÇEĞİ!
Prof. Dr. Onur Onat: Öncelikle olarak dün Marmara'da gerçekleşen depremden etkilenen yurttaşlarımızın hepsine geçmiş olsun diyoruz. Ülkemizin gerçeği maalesef. 2 yıl önce Malatya'ya ve bölgesinde, özellikle Kahramanmaraş ve Hatay'da için alan 11 ilde, daha sonra da dün itibariyle de İstanbul'da gerçekleşmiş olan deprem hayatımızın bir gerçeği. Bölge coğrafi ayırt etmeksizin.
Ekran görüntüsü / A Haber
DEPREMİN YAPISAL SİSTEME GEÇMESİNİ ENGELLER!
Sismik izolatörler genel itibariyle yapısal sistemleri deprem etkisini, deprem enerjisini filtreleyerek yapısal sistemi korumaya amaçlamaktadır. Bodrum katlarda zeminle sıfır noktasına yerleştirilir. Bu genelde bunlar kolonların üst ucu olur. Burada yerleştirilen izolatörler, deprem esnasında zeminde oluşan titreşimi yapısal sistemin üstüne geçmesini engeller. Filtreler yani enerjiyi.
Ekran görüntüsü / A Haber
SİSMİK İZOLATÖR NASIL YERLEŞTİRİLİR?
Enerjiyi filtrelediği için de yapısal sistemin zemin üstündeki kısmın titreşimi minimum olur. Dolayısıyla katlar arasındaki göreceli öteleme de minimum olduğu için hasar almasını engeller. Bodrum katlarda kolonun en üst ucunda, zeminin sıfır kodunda zemin hareket ederken yapısal sistemin üstünün hareket etmesini engelleyecek şekilde yerleştirilir.
Bodrum için kazı yapılır. Kazı yapıldıktan sonra temel atılır bodrum çıkılır. Bodrumdan çıkıldıktan sonra artık bir üst katın döşemesi dökülürken bu işleme başlamadan önce kirişlerin altına bu izolatörler yerleştirilir.
Ekran görüntüsü / A Haber
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
Deprem anında zemin gidip geliyor ve bu şekilde bina korunmuş oluyor. Deprem yer kabuğunun içindeki kırılmaların bir enerji olarak dalgalanma şeklinde yer yüzünün farklı noktalarına ulaşmasıdır. Bu dalgalanmalar esnasında zemin hareket ediyor. Zemin hareket ederken yapı hareketini engellersek hasar almasını engellemiş oluruz. Bunun çözümü de sismik izolatörleri bodrum katın üst noktasına yani bodrum katlardaki kolonların üst uçlarına yerleştirmektir.
Ekran görüntüsü / A Haber
HAYATİ MERKEZLERDE İZOLATÖRÜN ÖNEMİ
Malatya'da hastaneler depremlerden zarar görmedi. Bu tür yapılar depremden sonra özellikle insanların tedavi süreçlerinin hızlı bir şekilde yapılması gereken yerler ve mutlaka olmalıdır. Aynı zamanda afetin kontrol ve koordinasyon noktaları, itfaiyeler, sağlık merkezleri ve insanlara ilk elden yardımı ulaştırması gereken binalarda bu tür izolatör sistemler kesinlikle hayati öneme sahip.
