Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları “bisküviden” çıktı

Sivas'ta Selçuklu Devleti döneminde 2. Kılıçarslan'ın oğlu Kutbeddin Melikşah'ın yaptırdığı tarihi Ulu Cami'nin minaresinden zamanla dökülen yazılar, 'bisküvi' olarak tabir edilen alt sıva kalıntılarından yola çıkılarak tespit edildi. Minarenin 3 ayrı kısmında yer alan yazıların tespiti ile minarenin restorasyon süreci için kritik bir nokta tamamlanmış oldu. İşte o kayıp yazılar...

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları “bisküviden” çıktı

Selçuklu Devleti döneminde, 1196-1197 tarihlerinde inşa edilen Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki tarihi Ulu Cami'nin minaresi eğriliği ile biliniyor.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Yıllardır eğik olmasına rağmen ayakta duran minarenin yüzey bezemelerinde dökülmeler olunca restorasyon kararı verildi.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Ancak minarenin ilk yapıldığı zamanlarda şerefe altı, orta kuşak ve alt kaide kısmında bulunan, dönemin ustaları tarafından 'kufi' tekniği ile yazılan yazıların bir kısmının tamamen, bir bölümünün de kısmen döküldüğü tespit edildi.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Bu yazıların orijinal hali ile yeniden tespiti için titiz bir çalışma başlatıldı. Dökülen yazıların alt kısmında yer alan ve 'bisküvi' diye tabir edilen harçlar incelendi.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Görevlisi Ali Toy ile Erciyes Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sultan Murat Topçu'nun çalışması ile döküntü ve eksik yazıların tümü ortaya çıkarıldı.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Böylece minarenin restorasyon süreci için kritik bir aşama tamamlanmış oldu.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Minaredeki restorasyon çalışmalarının yakın zamanda başlayacağı açıklandı.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

"YAZILAR BULUNMASA BÜYÜK EKSİKLİK OLACAKTI"

Vakıflar Sivas Bölge Müdürü Cemal Karaca, çok önemli bir çalışmanın tamamlandığını belirterek, "Bu müjdeli bir haber aslında. Bazen tarihi binaların veya bu vakıf eserlerinin hayat bulması noktasında karşımıza ne çıkacağını bilmiyoruz.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Başlangıcında karşımıza minarede bulunan ve kaybolmaya yüz tutmuş ecdadın yapmış olduğu kufi yazılar çıktı. Bu müthiş bir tespit aslında.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Yazılara gerek şerefe kısmındaki bulunan alt kısımda kaybolan bölümler gerek orta kuşaktaki bölümler, gerekse alt kaidede bulunan yazıların her biri dönem içerisinde yazılmış Selçuklu kufisi dediğimiz üslupla yazılan yazılardır.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Böylece bu yazıları görür görmez üst kısımda kaybolanları da bulmak adına yine tekniği açısından kullanıyorum 'bisküvi' dediğimiz, altta kalan harçlardan yola çıkarak, çok kıymetli iki hocamızla bu yazıların hakikatini ortaya çıkardık.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Allah'a hamd ediyorum. Bu minare, her halükarda yapılır ve düzeltilir. Ancak bu yazılar bulunmazsa büyük bir eksik ve kayıp olurdu. Bugün mutluluğum kat kat arttı" dedi.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

"ŞEREFENİN ALTINDA 'MÜLK ALLAH'INDIR' YAZIYOR"

Karaca, minarenin 3 ayrı noktasındaki yazıların tümünün yeniden yerine orijinal hali ile konulacağını belirterek, "İnşallah o yazılar şu anda kurulumuza görüşmek üzere ele alındı.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Onların kazandırılması noktasında restorasyon çalışması başladığı an, ilk önce o yazıları kurtarmış olacağız.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Minarenin şerefe kısmında Arapça, 'Mülk Allah'ındır', ortadaki kuşakta ise 'Allah'tan başka ilah yoktur.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Hazreti Muhammed Allah'ın peygamberidir, Muhammed içinizden hiçbirinizin babası değildir' yazmaktadır.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Alt kısımda ise kısa, uyarıcı ve vurgulu yazılar var.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

Bir de tabii kendi dönem içerisinde bunların 'kufi' tekniği dediğimiz yazılar kullanılmış.

Sivas’ta eğriliği ile tanınan tarihi minarenin kayıp yazıları bisküviden çıktı

İlimizde hattat Cafer Kelkit ile başlattığımız çalışma ile neticeye doğru ilerliyoruz" diye konuştu.