A HABER GALERİ
Canlı yayında fay incelemesi! Orhangazi Fayı mercek altında
Deprem uzmanları ve jeoloji mühendisleri yüz yıldır kırılmayan Orhangazi Fayı'nda inceleme yapıyor. Yalova'da incelemeleri takip eden A Haber muhabiri Yusuf Gül'ün konuğu deprem uzmanı Prof. Dr. Süha Özden önemli açıklamalarda bulundu.
Depremler Türkiye'nin kaçınılmaz gerçeği haline geldi. Faylardaki son durumu tespit edebilmek için çeşitli çalışmalar yürütüyor. 20 farklı üniversiten 100 bilim insanı çalışmalara katkı sağlıyor. Elde edilecek sonuçlar bekleniyor.
Öte yandan 100 yıldır kırılmayan Orhangazi fayı deprem uzmanları ve jeoloji mühendisleri tarafından inceleme altında altındı. Yalova'da çalışmaları yakından takip eden A Haber muhabiri Yusuf Gül deprem uzmanı Prof. Dr. Süha Özden'e mikrofon uzattı.
Prof. Dr. Süha Özden'in A Haber'e yaptığı açıklamalar şu şekilde:
Biz şu anda Orhangazi Fayı'nın üzerindeyiz. Yani Marmara Denizi güneyinde karada Yalova'nın hemen güneyindeki Safran Köyü'nde İznik Gölü'ne kadar uzanan kuzeybatı-güneydoğu uzanımlı fayın en uç noktasındayız.
Bu noktada diğer bir fayımız olan Yalova Fayı yer alıyor. O da yaklaşık olarak doğu-batı doğrultulu uzanıyor. Bu 2 fayın birleştiği nokta kritik bir noktadır. Bunlar Safran Köyü'nde birleşiyor; biz de burada incelemelerde bulunuyoruz.
Burada fayı incelemek için bir hendek açtık. Şu anda çok önemli bir TUBİTAK projesi devam ediyor. Ülkemizin 4 bir tarafından 17 grup 20 farklı üniversiteden bilim insanları çalışmalara yürütüyor. Şu anda bizler de fayın geçtiği yerde bir hendek açtık.
Bizim hedefimiz fayın kendisini bulmak. Şu anda bunu yaptık ve fayı bulduk. Şu anda ona paralel olan faylar var. Ana fayı bulduktan sonra bunun içerisindeki oluşan depremlerin ne zaman gerçekleştiğini tespit edeceğiz.
Bu faydan örnekler alacağız ve bu örnekler karbon-14 yöntemiyle tarihlendirilecek. Buradaki en son depremi hatta ondan önceki depremleri de bulacağız. Böylece bu fay üzerindeki büyük deprem tekrarlanma aralığını ortaya çıkaracağız.
Buradan elde edilecek verilerle bölgede oluşabilecek bir depremi 3 yıl aşağı 5 yıl yukarı tahmin edeceğiz. Bu da bize deprem hasarlarının azaltılması için en önemli altlığı oluşturacak.
Bundan sonra diğer kurum ve kuruluşlar bizden bu verileri alarak o bölgeden geçen fay hattı ile ilgili yapılması gereken çalışmalara hız verecek.
Şu anda Türkiye'nin diri faylarının bir haritası var. Fakat bunların tarihsel geçmişleri yeterince bilinmiyor aletsel dönemde olanlar yani son 100 yılı biliyoruz ama tarihsel dönem yeterince bilinmiyor. Hiç çalışılmamış olan bu fayların biran önce takip edilmesi lazım.
Orhangazi Fayı üzerinde aletsel dönemde hiç büyük deprem yok. Tarihsel dönemde ise 1500 yıldır deprem olmuyor. Biz söyle biliyoruz ya da kayıtlara geçmemiştir. Biz burada 100 yıldan önce kaç deprem olmuşsa bunları tespit etmek için çalışıyoruz.
Sadece hendek açmıyoruz. Birden çok yerde çalışmalara yürüteceğiz ve değişik yerleri karşılaştıracağız. Biz şu anda tam olarak Orhangazi Fayı'nın tam üzerinde bulunuyoruz ve burada çalışmalar devam edecek.
Buradan alınacak örnekler TÜBİTAK MAM aracılığıyla laboratuvarlara göndereceğiz ve depremlerin tarihlerini bulacağız.
Bu veriler AFAD ve MTA'nın veri tabanına aktarılacak. Anlık olarak belki vatandaşlarımızın da bilgisine açılacak. Herkes bu bilgileri kullanabilecek. Fayların uzanımları ve gerçekten doğru yerde olup olmadığı da tespit edilecek.
Orhangazi Fayı'nın uzanımını biliyoruz. 70-80 KM'den birazcık daha fazla dolayısıyla 7'ye yakın deprem üretme potansiyeli var. Ancak çok uzun zamandır suskun olduğunu biliyoruz.
Fay şu anda 1 metreden daha fazla bir alan oluşturmuş. Bu da bize fayın çok çok uzun yıllardır çalıştığını ve deprem ürettiğini gösteriyor.
Eğer doğrudan fayın üzerindeysek etkisi büyük olacaktır. Vatandaşlar zeminin nasıl olduğunu öğrenmeli. Yapılacak binanın deprem yönetmeliğine uygun ve mümkünse az katlı geniş alana yayılır olması gerekir.