A HABER GALERİ
Af çıkacak mı? Genel af yasası Meclis'e gelecek mi? Ceza infaz yasası ne zaman çıkacak?
Af ile ilgili heyecanlı bekleyiş sürüyor. Kader mahkumları ve yakınları gün aşırı, 'Af çıkacak mı? Genel af Meclis'e gelecek mi? Ceza infaz yasası ne zaman çıkacak?' gibi sorulara yanıt arıyor. Yargı reform paketinin ilk aşaması TBMM'de onaylanarak yürürlüğe girdi. İkinci yargı paketi için ise çalışmalar sürüyor. Yargı paketinin ikinci kısmında ağırlıklı olarak infaz süreleri ile ilgili düzenleme yer alacak. Af bekleyenlerin yakından takip ettiği infaz düzenlemesi ile ilgili açıklamalar gelmeye devam ediyor. Adalet Bakanı Abdülhamit Gül yaptığı son dakika açıklamasında, 'Yeni bir insan hakları eylem planı hazırlıyoruz. Adliyenin kapısı adaletin kapısıdır.' dedi. AK Parti MYK toplantısı sonrası parti sözcüsü Ömer Çelik, 'Sistem üzerinde çalışıyoruz. Bir kereye mahsus af gibi bir planımız yok' ifadelerini kullanmıştı. MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız da bir açıklama yaparak, 'Af değil, şartlı ceza indirimi sunduk. 129 bin kişi tahliye olabilir' demişti. İşte yargı paketi ile ilgili sıcak gelişmeler...
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül canlı yayında açıklamalarda bulundu. Gül, ikinci yargı paketi ile ilgili çalışmaların sürdüğünü belirtti. Af bekleyenler ikinci yargı paketinin içinde yer alacak olan infaz düzenlemesini merak ediyor. AK Parti MYK sonrası açıklamalarda bulunan Ömer Çelik, "Bir defalık af gibi bir düşüncemiz yok. Sistem kurmak istiyoruz. İnfaz sürelerinin kapsamı ile ilgili çalışmalar sürüyor" ifadelerini kullanmıştı. MHP'li Feti Yıldız ise, partisinin şartlı ceza indirimi talebiyle 129 bin kişinin cezaevlerinden çıkabileceğini ifade etmişti. Peki, af çıkacak mı? Genel af yasası Meclis'e gelecek mi? Ceza infaz yasası ne zaman çıkacak? İşte detaylar...
ADALET BAKANI GÜL: YENİ BİR İNSAN HAKLARI EYLEM PLANI ÜSTÜNDE ÇALIŞIYORUZ
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül "Ankara Yeni Adalet Sarayı Yapım Projesi Protokol İmza Töreni"nde konuştu. Bakan Gül'ün gündeminde yargı reform paketi de vardı. Gül yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"Hukuk devletini bu mücadele ile koruyacağız. Demokrasiyi, insan onurunu bu sayede himaye edeceğiz. Yargı mensubunun kararlarında sadece ve sadece hukuka dayanır."
" Yargı herkesin yargısıdır. Yargının ideolojisi olmaz. Tek ideolojisi vardır o da adalettir. Yargı Reformu Strateji Belgesi önemli bir yol haritası, adım adım hayata geçiyor. Yeni bir insan hakları eylem planı hazırlıyoruz. Adliyenin kapısı adaletin kapısıdır."
GENEL AF MECLİS'E GELECEK Mİ?
Genel af çıkacak mı? En çok sorulan soruların başında geliyor. Genel af çıkması söz konusu değil. Başkan Recep Tayyip Erdoğan yaptığı her açıklamada, genel affın adalet duygusunu yaralayacağını belirtiyor. Çalışmalar ceza infaz düzenlemesi üzerinde yoğunlaşıyor.
AF ÇIKACAK MI?
'Af çıkacak mı' sorusu AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik'e soruldu. Çelik yaptığı açıklamada; "Bu konuda çok büyük bir hassasiyet var. Çalışmaların sonuçlanmasını beklemek lazım. Çünkü vatandaşlarımız da bu konuyu çok soruyor. Esas olan şu, tabii ki karşılıklı çalışılıyor, tabii ki AK Parti kendi çalışmasında henüz son noktayı koymadı."
" 'Bir defaya mahsus ceza indirimi verelim' demenin başka birtakım semptomları olduğunu geçmişteki birtakım örneklerden gördük. Bunun yerine sistem değişikliği en mantıklı, makul yoldur. "
"Mevcut durumda bir yandan cezasızlık algısı gibi bir durum söz konusu olmamalıdır. Yani birileri suç işliyor ama herhangi cezayla karşı karşıya kalmıyor, cezasızlık durumu toplumsal vicdanı olumsuz yönde etkileyecektir, adalete de uygun değildir."
"Aynı zamanda da cezaevlerinde de ciddi kalabalıklaşma sorunu var. Dolayısıyla cezasızlık algısının ortaya çıkmamasıyla bu kalabalıklaşma sorununu belli bir denge içerisinde çözen bir yaklaşım ortaya çıkarmaya çalışıyoruz." dedi.
Çelik, AK Parti'nin bir kereliğine af indirimi değil de ceza sistemindeki sistem değişikliği konusunu dengeleyecek bir yaklaşım üretmeye çalıştığını dile getirerek toplumdaki cezasızlık algısının önlenmesi için suç işleyen ve hapis cezasına mahkum olan herkesin belli bir oranda cezaevinde kalmasını sağlayacak bir düzenleme üzerinde çalışıldığını ifade etti.
Kalabalıklaşma durumunu gidermek için yeni infaz usulleri üzerinde çalışıldığını bildiren Çelik, "Arkadaşlarımız tarafından, geceleyin infaz, hafta sonu infaz ya da konutta infaz gibi usuller de değerlendiriliyor. Konutta infazda kadın ve yaşlılar lehine düzenlemeler yapılması için çalışmalar yapılıyor.
Tabii kamuoyunun son derece hassas olduğu konu uyuşturucu, cinsel suçlar, terör ve terör örgütlü suçlarla tekrar tekrar suç işleyenlerin durumunun özellikle tartışılması gerektiğini değerlendiriyoruz. Bunlar üzerinde arkadaşlarımız 'bu dengeyi nasıl sağlarız?' diye bir çalışma yapıyor, son noktasını koymadık." diye konuştu.
Çelik, bu konuda çalışmaları tamamladıktan sonra Meclis'e sunacaklarını, sonucun o şekilde tecelli edeceğini söyledi.
CEZA İNFAZ YASASI NE ZAMAN ÇIKACAK?
Ceza infaz yasasının ne zaman çıkacağı da merak konusu. Ceza infaz düzenlemesi, ikinci yargı paketinde yer alacak. Yargı paketinin ikinci kısmının Kasım ayı içerisinde TBMM'nin gündemine gelmesi bekleniyor. Bakan Gül yaptığı açıklamada, TBMM'nin yoğunluğuna bağlı olarak karar verileceğini söyledi. Yıl sonuna kadar ikinci yargı paketinin yasalaşması bekleniyor.
3'TE 2 YERİNE 5'TE 3 UYGULAMASI MI GELECEK?
Mevcut ceza sisteminde bir suçlu aldığı suçun yüzde 66'sını yani 3'te 2'sini cezaevinde geçiriyor. 10 yıl ceza ala bir kişi 6 yıl 6 ay hapis yatıyor. Yeni uygulamada ceza infaz süresinin 5'te 3 olarak uygulanacağı belirtiliyor. Bazı kulis bilgilerine göre ise uygulama yüzde 50 şeklinde olacak. Yani 10 yıl ceza alan bir kişi 5 yıl hapis yatacak.
MHP'Lİ YILDIZ: 129 BİN KİŞİ TAHLİYE OLUR
Geçtiğimiz günlerde sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, "Şartlı ceza indirimi kanun teklifinin yasalaşması halinde, ilk etapta 93 bin kişi, zaman içinde 36 bin olmak üzere toplamda 129 bin kişi tahliye olur. 14 Eylül tarihi itibariyle cezaevinde toplam hükümlü ve tutuklu 284 bin 624 kişi bulunmaktadır. Ülkemizdeki adli hakikat budur" ifadelerini kullandı.
MHP'NİN AF TEKLİFİNDE NELER VAR?
MHP Genel Başkan Yardımcısı, İstanbul Milletvekili Feti Yıldız, MHP Grup Başkanvekilleri Erkan Akçay ve Erhan Usta ile MHP milletvekillerinin imzasını taşıyan teklif, "Bazı Suçlarla İlgili Ceza Sürelerinden Şartlı İndirim ile Tutuklu ve Hükümlülerin Salıverilmesine Dair Kanun Teklifi" adını taşıyor.
Teklif, 19 Mayıs 2018 tarihinden sonraki suçları kapsam dışı bırakıyor.
Bu tarihten önce işlenen, düzenlemede ayrık tutulanlar hariç, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) ve 765 sayılı TCK ile özel kanunlardaki suçlar yönünden tabi oldukları infaz hükümlerine göre çekilmesi gereken toplam ceza sürelerinden şartlı indirim yapılmasını öngören teklif, bunun sonucu infazı kalmayan hükümlü ve tutukluların salıverilmesini amaçlıyor.
Teklifte istisna olarak sıralanan suçların dışındaki suçlarla ilgili olarak hükümlülerin, tabi oldukları infaz hükümlerine göre çekmeleri gereken toplam ceza süresinden bir defaya mahsus olmak üzere 5 yıl indirim yapılacak. Ceza kalmazsa hükümlü salıverilecek.
Hükümlünün birden fazla cezası varsa indirim, her bir ceza için ayrı ayrı uygulanmayacak, tabi olunan infaz hükümlerine göre çekilmesi gereken toplam cezadan bir defaya mahsus olmak üzere yapılacak.
Sanık veya şüphelinin tutukluluk durumu, istinaf ve temyiz kanun yolunda, ilk derece mahkemesi ile istinaf ceza dairesince hükmolunan cezaların toplam süresi; kovuşturma evresinde, iddianamede ya da görevsizlik kararında sanığın işlediği iddia olunun suç ve suçlara ilişkin sevk maddelerindeki cezanın alt sınırı; soruşturma evresinde şüphelinin üzerine atılı suç veya suçların kanun maddelerinde gösterilen cezanın alt sınırı göz önüne alınarak tabi oldukları infaz hükümlerine göre çekmeleri gereken toplam ceza süresi üzerinden bir defaya mahsus, 5 yıl indirim yapılmak suretiyle değerlendirilecek.
Alt sınırın belirlenmesinde TCK'nın 61. maddesindeki ölçütler esas alınarak teşebbüs, iştirak, zincirleme suç, haksız tahrik, yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, ceza indirimi gerektiren şahsi sebepler göz önünde bulundurulacak.
TEKLİF KAPSAMININ DIŞINDA OLAN SUÇLAR
Kanun teklifinde kapsama alınmayan suçlar "İstisna" başlığı altında düzenlendi. Türk Ceza Kanunu'ndaki bazı suçlar kapsam dışı bırakıldı.
"Askerleri itaatsizliğe teşvik ve aleniyet", "devletin ülkesine ve egemenliğine karşı cürümler", "vatandaşın devlete karşı harbe katılması", "harp veya hasmane hareketlere tahrik, yabancı devlet müdahalesini tahrik, milli menfaatlere aykırı hareketler", "asker toplama, hasmane hareketlerde bulunma", "düşman askeri harekatına yardım, düşmana iaşe temini", "taahhüdü yerine getirmemek, taahhüde hile karıştırmak", "askeri tesisleri tahrip", "siyasi mahiyetteki vesikalarla ilgili suçlar", "gizli kalması lazım gelen malumatla alakalı casusluk-ifası menedilen malumata ilişkin casusluk" ile "taksirle işlenen casusluk" kapsam dışı bırakılan suçlar arasında yer aldı.
"Gizli askeri bölgelere girme, devlet güvenliği ile ilgili belgeleri bulundurma", "ifşa ile ilgili casusluk", "yayılması yasaklanan haberleri ifşa", "devlet sırlarından yararlanma-devlet hizmetinde sadakatsizlik", "harp zamanında devlet emirlerine uymamak", "vatana manevi hıyanet-düşman devletten nişan veya aylık almak", "anayasa düzenini ihlal, yasama organının fonksiyonlarını engelleme suçları", "icra kuvvetine tecavüz", "asker toplamak", "isyana ve birbirini öldürmeye teşvik", "fesat heyetlerini teçhiz" ve "askeri komutanlıkların gasbı" suçları kanun teklifinin kapsamı dışı bırakıldı.
İŞKENCE SUÇU KAPSAM DIŞI
Kanun teklifinde, "ülkenin güvenliğini tehlikeye koyacak yayınlar, halkı askerlikten soğutma", "cumhurbaşkanına suikast", "cumhurbaşkanına fiili saldırı", "harp zamanında bozgunculuk", "silahlı çete kurma cürümleri", "silahlı çeteye yardım", "devletin emniyetine karşı gizli suç ittifakı", "devletin güvenliğine karşı cürüm işlemeye tahrik", "işkence suçu", "kötü muamelede bulunma-cismen eza verme", "mefruz cebirle ırza geçme", "mefruz cebirle ırz ve namusa tasaddi", "cebren ırza geçme, cebren ırza tasaddi, reşit olmayan 15 yaşını bitirmiş küçüklerle rızaen cinsi münasebet", "şahsa bağlı ağırlatıcı sebepler", "fiile bağlı ağırlatıcı sebepler", "hayasız hareketler", "fuhuş maksadıyla kadın oynatmak", "söz atma ve sarkıntılık cürümleri", "kasten adam öldürme" ile "aile fertlerine kötü muamele" istisna suçlar arasında yer aldı.
CİNSEL İSTİSMAR SUÇU İŞLEYENLER YARARLANAMAZ
Kanun teklifi, "soykırım", "insanlığa karşı suçlar", "örgüt", "kasten adam öldürme", "insan üzerinde deney", "organ ve doku ticareti", "işkence", "neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence", "eziyet", "cinsel saldırı", "çocukların cinsel istismarı", "reşit olmayanla cinsel ilişki", "cinsel taciz", "devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozmak", "düşmanla iş birliği yapmak", "devlete karşı savaşa tahrik", "temel milli yararlara karşı faaliyette bulunmak için yarar sağlama", "yabancı devlet aleyhine asker toplama" ile "askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma" suçlarını işleyenleri kapsamıyor.
"Düşman devlete maddi ve mali yardım", "Anayasayı ihlal", "cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı", "yasama organına karşı suç", "hükümete karşı suç", "Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı silahlı isyan", "silahlı örgüt", "silah sağlama", "suç için anlaşma", "askeri komutanlıkların gasbı", "halkı askerlikten soğutma", "askerleri itaatsizliğe teşvik", "yabancı hizmetine asker yazma, yazılma", "savaş zamanında emirlere uymama", "savaş zamanında yükümlülükler" ile "savaşta yalan haber yapma" suçlarını işleyenler teklif kapsamına alınmadı.
Teklifte kapsam dışı bırakılan diğer suçlar şöyle:
"Seferberlikle ilgili görevin ihmali, düşmandan unvan ve benzeri payeler kabulü, devletin güvenliğine ilişkin belgeler, devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme, siyasal veya askeri casusluk, devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama, gizli kalması gereken bilgileri açıklama, uluslararası casusluk, askeri yasak bölgelere girme, devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik, yasaklanan bilgileri temin, yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini, yasaklanan bilgileri açıklama, yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadıyla açıklama, taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi, devlet güvenliğiyle ilgili belgeleri elinde bulundurma."
Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlar, Atatürk aleyhine işlenen suçlar ile Orman Kanunu'nda yer alan suçları işleyenler kapsam dışında yer aldı.
SALIVERİLME İŞLEMİ NASIL YAPILACAK?
Teklife göre, kanun hükümleri uyarınca salıverilme işlemleri; soruşturma evresinde cumhuriyet savcısının talebi üzerine sulh ceza hakimliğince, kovuşturma evresinde, yargılamanın devam ettiği mahkemece; dosyanın İstinaf Mahkemesi, Yargıtay ilgili dairesi ya da Yargıtay Ceza Genel Kurulunda bulunması halinde İstinaf Mahkemesi, Yargıtay Ceza Dairesi ve Yargıtay Ceza Genel Kurulunca; kesinleşmiş hükümlerde, mahkumiyet hükmünü veren mahkemece dosya üzerinden inceleme yapılarak derhal yerine getirilecek.