CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
EYT’LİLERE ÇİFTE KAZANÇ! Emekli aylığı, ikramiye, emlak vergisi muafiyeti…Promosyondan nasıl yararlanılacak, ödemeler ne zaman?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi için son viraja girildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde bulunan EYT yasası yıl sonu meclise girmeye hazırlanıyor. Yeni yılla birlikte EYT'liler emeklilere sağlanan promosyon, bayram ikramiyesi, emlak vergisi muafiyeti gibi imkanlardan da yararlanacak. İşte, milyonları beklediği EYT ile ilgili detaylar...
EYT düzenlemesi ile ilgili detaylar netleşirken, yaklaşık 4 milyon kişiye yaş şartı olmaksızın emeklilik yolu açılacak. EYT yasa taslağı kamuoyuyla paylaşıldıktan sonra önce Aralık'ta Meclis'e gelecek ardından Ocak 2023'te de yürürlüğe girecek. EYT düzenlemesiyle emekli aylığının yanı sıra promosyon, bayram ikramiyesi ve emlak vergisi muafiyetinin de yolu açılacak.
EMEKLİLİK BAŞVURUSU NASIL YAPILACAK?
TAKVİM'in haberine göre; EYT düzenlemesiyle emeklilik şartlarını sağlayanlar düzenleme uygulamaya girer girmez başvurabilirken, diğer kişiler ise sağladıklarında başvurularını yapabilecek. Başvuruların nasıl yapılacağı hakkında açıklama yapılacak. Ancak mevcut uygulamada e-Devlet'ten de, SGK birimlerine bizzat gidilerek de emekli aylığı başvurusu yapılabiliyor.
EYT HAK SAHİPLERİ NE ZAMAN BAŞVURACAK, NE ZAMAN MAAŞ ALACAK?
EYT düzenlemesi Aralık ayında tamamlanırsa başvurular Ocak 2023'te başlayacak. Bu durumda ilk maaş da bir sonraki ay olan 1 Şubat'ta hesaplanmaya başlayacak. İşlemler bittiğinde Ocak ayında başvuranların hesabına 1 Şubat'tan itibaren biriken maaşı yatırılacak.
PROMOSYONDAN NASIL YARARLANILACAK?
SSK ya da Bağ-Kur'dan emekli olacaklar SGK müdürlüklerine giderek veya e-Devlet üzerinden ulaşabileceği Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi'nde, Emekli Sandığı'ndan emekli olacaklar çalıştığı kuruma vereceği emeklilik dilekçesinde maaşını almak istediği bankayı seçebilecek. Ardından bu bankaya 3 yıllık taahhüdünü vererek promosyon imkanından yararlanabilecek.
PROMOSYON NE ZAMAN ÖDENECEK?
Yeni emekli olanların promosyon ödemeleri ilk maaş ödemesini takiben 3 iş günü içerisinde gerçekleştirilecek.
PROMOSYON TUTARLARI DEĞİŞECEK Mİ?
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun yaptığı son güncelleme ile 3 yıllık dönem için taban promosyon tutarları maaşı 3.500 liraya kadar olanlar için 3.000, 3.500-7.500 lira arası olanlar için 3.500, 7.500-10.000 lira arası olanlar için 4.500, 10.000 liradan fazla olanlar için 5.000 liraya çıktı. Yeni emeklilere belirlenen bu tutarların altında promosyon ödenemeyecek. Seçilen bankaya göre daha yüksek ödeme de söz konusu olabilecek.
Mevcut kampanyalara göre emeklilere 7 bin 500 liraya varan promosyon verilirken, emekli yakınını getirenlere de her kişi için 250 lira ödeniyor. EYT düzenlemesiyle 2023 başında 1.5 milyon kişi emekli olacak. Yine Ocak'ta yürürlüğe girecek 3600 ek gösterge düzenlemesiyle de yaklaşık 300 bin kişinin kamudan emekli olması bekleniyor. Bu kadar çok yeni emekli olmasının, promosyon rekabetini büyütmesi, tutarları daha da artırması bekleniyor.
İLK BAYRAM İKRAMİYESİ NİSAN AYINDA!
EYT'LİLER BAYRAM İKRAMİYESİNİ NE ZAMAN ALACAK?
EYT düzenlemesiyle emekli aylığı bağlananlar bayram ikramiyesinden de yararlanmaya başlayacak. EYT'liler emeklilik tarihini izleyen dönemlerde verilen ikramiyelerden yararlanacak. 2023'te Ramazan Bayramı 21-23 Nisan tarihlerine denk geliyor.
Nisan sonuna kadar emekli aylığı bağlananlar bu ödemeden yararlanacak. Ödemeler büyük ihtimalle 17-20 Nisan tarihleri arasında yapılacak. Kurban Bayramı ise 28 Haziran-1 Temmuz tarihlerine denk geliyor. Bu tarihten önce de Kurban bayramı ikramiyesi yatırılacak.
İKRAMİYE NE KADAR ÖDENECEK?
Eğer bir artış yapılmazsa her bayram bin 100'er lira ödeme yapılacak. Ancak tutarda güncelleme de söz konusu olabilecek.
EMLAK VERGİSİ MUAFİYETİ NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
En fazla brüt 200 metrekare ve tek konuta sahip olan EYT'liler emekli olunca emlak vergisi muafiyetinden de yararlanacak. Ancak muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıl itibariyle başlıyor. 2023'te bildirimde bulunan emekliler, 2024 yılı itibariyle vergiden muaf olacak.
İŞİNDEN AYRILAN EYT'LİLERE KIDEM TAZMİNATI
Kıdem tazminatı: İş yerinde en az 1 yıllık hizmeti bulunan, emeklilik nedeniyle işten ayrılan EYT'liler kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilecek.
Bunun için Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan alınacak şartların tamamlandığına yönelik yazı ve emeklilik nedeniyle işin bırakılacağının belirtildiği dilekçeyle işverene başvurulması yeterli olacak.
İzin parası: EYT'liler eğer kullanmadığı birikmiş izinleri varsa işten ayrılırken bunları da alabilecek.
Çifte maaş: Çalışmaya devam eden EYT'liler çifte maaş imkanı elde edecek.
PEKİ, PRİM VE SÜRESİ EKSİK OLANLAR NE YAPACAK?
EYT çıktığında prim ve süresi eksik olanlar bunları tamamlarsa emekli olabilecek. İşte, detaylar...
Çalışma koşulları ağır olan 45 iş kolunda uygulanan yıpranma süresi sigorta başlangıç tarihini öne çekebilecek. Normal koşullarda çalışanların emeklilik süreleri 360 gün, yıpranma süresine sahip olanların da 420-540 gün olarak hesaplanıyor. Yıpranmaya tabi çalışmalarda Mayıs 2002 tarihine kadar olan çalışmaların dörtte biri kadar işe giriş tarihi geri çekiliyor.
1999 GİRİŞİ YAPILMIŞ ANCAK PRİMLERİ YATIRILMAYANLAR DAVA AÇABİLİR
Bu kapsamda yıpranmaya tabi çalışması olup da işe girişi geri çekebilecek olanlar EYT yasasından yararlanabilecek. Eylül 1999 işe giriş bildirgesi verilmiş ancak primleri yatırılmayanlar İş Mahkemesi'ne dava açabilir.
Sabah'ta yer alan habere göre, Mahkeme kararıyla 1 günlük hizmet alarak EYT yasasından yararlanılabilir. SGK bildirimi olanlar için beş yıllık zaman aşımı süresi de işletilmiyor.
YIPRANMA PAYI FİİLİ HİZMETTEN SAYILIYOR MU?
Yıpranma payı fiili hizmetten de sayılıyor. Bu kapsamda olan mesleklerde her yıla 90 gün ek fiili hizmet artışı eklenmesi durumunda bir yıl çalışan 15 ay çalışmış kabul ediliyor.
Normalde emeklilikte esas olan 360 gün sayısı fiili hizmet artışı ile her yıl 360 gün ile birlikte 60-180 gün arasında farklı oranlarda prim sayısı ekleniyor. Fiili hizmet süresi zammı olarak da bilinen yıpranma hakkından 45 iş kolu faydalanabiliyor. Yıpranmaya tabi çalışması olup işe girişi geri çekilebilecek olan kişiler EYT kapsamına girebilir.
YIPRANMAYLA EK PRİM EMEKLİLİK GETİRİR Mİ?
Çimento, cam, kurşun, demir ve çelik fabrikaları, yeraltı işleri, askeri görevlerde, emniyet başta olmak üzere kapsamda yer alan iş konularında yıpranma nedeniyle erken emekli olunabiliyor. Bu mesleklerde çalışanlar için ödenen primler daha fazla kabul ediliyor ve yaş şartında indirim yapılıyor. Ağır bir meslekte çalışıyorsanız yıpranma payı ile erken emeklilik mümkün olabiliyor.
EYT BİR DEFAYA MAHSUS BİR DÜZENLEME Mİ OLACAK?
Yasayla 8 Eylül 1999 ve öncesinde ilk defa sigortalı olan kişiler için gerekli olup yeni koşulların sağlandığı tarihte emekli aylığı başvurusunda bulunulabilecek. Bu şartların yasa çıkar çıkmaz 1 Ocak 2023 tarihinde sağlanması zorunlu değil. 8 Eylül 1999 öncesi koşullara ne zaman sahip olunur ise çalışanlar o zaman EYT'den yararlanabilecek. Örneğin primi eksikse yasa çıktıktan sonra borçlanmaya gidilerek buradaki eksik kapatılarak başvurulabilir.
YIPRANMA PAYI NASIL HESAPLANIYOR?
Eylül 1999'dan önce hizmette bulunan bir kamu çalışanın yıpranma payının tamamı emeklilik süresinden düşer. Bu tarihten önce başlayan memurun yıpranma payının yarısı da emeklilik yaşından indirilir. Yıpranma payı hem emekli aylığını hem de ikramiyeleri olumlu yönde etkiler.
İşçilerde de yıpranma yapı, eklenen prim gün sayısının yarısı kadar süre işçinin emekli olabilmesi için doldurulması gerekli olan yaştan düşürülür. İşçinin bu işlerde minimum 3 bin 600 gün çalışmış olması gerekiyor.
