CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
EYT'de YOLUNUZU AYDINLATACAK 17 MADDE! Bağ-Kur, Emekli Sandığı için 7200-9000 gün! +2160 Prim Kazancı! E-Devlet başvurusu...
EYT yasası önümüzdeki hafta Meclis'ten geçecek. Düzenlemenin yasalaşmasıyla birlikte başvuru süreçleri başlayacak. EYT'li olmaya hak kazanan milyonlarca kişi sürecin nasıl işleyeceğini, maaşların hangi bankaya yatacağını merak ediyorlar. Peki yasa çıkınca kimler hemen başvuru yapacak? E-devletten başvuru olacak mı? EYT başvurusunda nelere dikkat etmek gerekir?
EYT başvuruları nereden nasıl yapılacak sorusunun cevabı milyonlarca kişi tarafından merak ediliyor. Önümüzdeki hafta Meclis'ten geçerek yasalaşacak olan EYT düzenlemesi ile ilgili detaylar merak ediliyor. Prim günü ve sigorta girişi şartlarını tamamlayan herkes yaşa takılmaksızın emeklilik hakkına sahip olacak. Peki başvuru süreci nasıl işleyecek? EYT maaşları hangi bankaya yatacak? EYT başvuruları e-Devletten yapılabilecek mi? İkramiye ve promosyon alınabilecek mi?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin önümüzdeki hafta yasalaşması bekleniyor. Ardından başvuru işlemleri başlayacak. EYT'lilerin başvuru ile ilgili sorularının cevaplarını Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem yazdı...
1-KİMLER HEMEN BAŞVURU YAPABİLECEK?
8 Eylül 1999 öncesinde bir sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve primi yatırılmış tüm vatandaşlar Emeklilikte Yaşa takılanlar (EYT) kapsamına giriyor.
Burada EYT'li olmak için tek şart 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup prim yatırmış olmak. Yasa çıktıktan sonra ilk etapta başvuru yapacaklar ise primini ve yılını tamamlamış olanlar. Yaş dışındaki şartları tamamlayanlar başvurup yaş şartı olmadan emekli olacaklar.
2-EYT HAKKI NASIL ANLAŞILIR?
e-devlet sistemi üzerinden çalışma hayatım bölümüne girerek sigorta bilgilerinize bakabilirsiniz. Eğer 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişiniz yapılmış ve prim yatırılmışsa siz EYT'lisiniz. Artık şartları tamamlayıp emekli olmayı beklemelisiniz.
3-ŞARTLAR NELER?
Düzenlemenin Genel Kurul görüşmeleri sırasında bir değişiklik olmaz ise SSK'lılar için yıl şartı kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl olarak belirlendi.
Prim gün şartı ise işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 gün arasında değişiyor. Bununla ilgili tablodan herkes kendi prim gününü görebilir.
Yine Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için de 7200 gün ve 9 bin gün şartlarını tamamlamış olanlar da bu grupta yer alıyor.
4-ŞARTLARI KARŞILAYAMAYANLAR NE YAPMALI?
EYT düzenlemesi bir süre sınırı getirmiyor. Dolayısıyla 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan herkes yasa kapsamında ve bir kazanılmış hak olarak yaşsız emekli olacak.
Primi eksik olanlar ya da yılı tamam olmayanlar bu süreleri bekleyecek ve primini dolduracak. Şartlar tamam olunca da yaşa bakılmadan emeklilik hakkına kavuşacak.
5-PRİMİ EKSİK OLANLAR NE YAPMALI?
Primleri eksik olanların bunları toplu ödeme imkanları bulunuyor. Ancak geçmişte çalışılmayan günleri toplu satın alma maalesef yok. Yasada belirlenen borçlanma yöntemleri ile bu primler tamamlanabiliyor.
KADINLARA 2160 GÜN PRİM
Erkekler askerlik sürelerini borçlanırken, kadınlar sigortadan sonraki doğumlarını borçlanarak üç çocuğa kadar 2160 gün prim kazanabiliyor.
Yine gurbetçiler borçlanma ile prim satın alabilirken, avukatlar ve doktorlar için de borçlanma imkanları bulunuyor. Yine çalışma imkanları olmayanlar primlerini isteğe bağlı sigorta ile aydan aya ödeyerek de tamamlayabiliyor.
6-FARKLI KURUMLARDA ÇALIŞMALARI OLANLARIN ŞARTLARI
Farklı kurumlarda çalışanlar için uygulanan bir kural var. Son 7 yıllık sigortalılık süresine bakılıyor. Burada son 7 yıla değil son 7 yıllık sigortalı olarak çalışılan süreye bakılıyor. Burada 3.5 yıl yani 1261 gün hangi kurumdaysa o kurumun şartları uygulanıyor. Yeni yasada bunu değiştiren bir düzenleme olmaz ise aynen uygulanacak. Fakat yeni yasada değişiklik öngörülürse ona uyulur.
7-YASA ÇIKTIĞI GÜN BAŞVURULAR BAŞLAYACAK MI?
Başvuru için yasanın Resmi Gazete'de yayımlanması gerekiyor. Ayrıca bunun için uygulama yönetmelikleri de çıkartılacaktır. Bunlara uygun şekilde bağlı bulunulan SGK müdürlüğüne başvuru yapılması gerekiyor.
Başvurularını Şubat ayı sonuna kadar yapanlar için maaş Mart ayında başlar. Mart ayında başvuranlar için ise maaş Nisan ayında başlar. Buna dikkat etmek gerekiyor.
8-E-DEVLET BAŞVURUSU OLACAK MI?
Bu konuda henüz netlik yok. ancak yoğunluk olmaması için bir altyapı çalışması yapıldı. Bu yüzden online başvuru imkanı da tanınacaktır. Yasa sonrası çıkartılacak yönetmeliklerle bu konu da netlik kazanacaktır.
9-BAŞVURU SIRASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Emeklilik için başvuru sırasında kişisel bilgilerin yer aldığı bir form dolduruluyor. Burada eksiksiz olarak bilgi vermek önemli.
Burada evli olanlar eş ve çocuklarının bilgilerini mutlaka doldurmalılar. Yine ilk maaşınızı almak istediğiniz banka ve şubesini de belirtmelisiniz.
10-ÇALIŞAN EYT'Lİ NE YAPMALI?
Çalışan EYT'lilerin başvuru için iki işlem yapmaları gerekiyor. Öncelikle e-devletten hak sahibi olduğuna dair bir yazı alarak işyerine getirilecek.
Bu anlamda bir istifa yazılacak ve çıkış işlemi yapılacak. Burada çıkış işleminin kod 8 ile yapılması önemli.
Emeklilik sebebiyle yapılacak bu çıkış işlemi EYT'liye tazminat hakkı da getirecektir. Çıkış işlemi sonrasında emeklilik başvurusu yapılacak.
11- KIDEM TAZMİNATI ÖDENECEK Mİ?
Çıkış işlemiyle birlikte kıdem tazminatı da hesaplanacak. Son işyerinde 1 yıl çalışılmışsa emeklilik için ayrılanlar tazminatı hak ediyor. Hükümet kıdem tazminatları için işverenlere kıdem tazminatı kredisi verecek. Ödemeler ise işçinin hesabına yapılacak.
12- EYT'LİLER ÇALIŞMA HAYATINA DÖNEBİLECEK Mİ?
Emekli olduktan sonra çalışmanın önünde yasal bir engel yok. Tek istisna kamuda çalışanlar için emekli maaşı geçici olarak durduruluyor.
O yüzden EYT'liler emeklilik işlemleri sonrasında kendi işyerlerinde ya da başka işyerlerinde çalışabilecek. Tekrar çalışanlar 10 gün içinde işe girdiklerinde Sosyal Güvenlik Destek Primi ödemelerinde işveren için 5 puanlık indirim yapılacak.
