CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
SSK, Bağkur, 4C ve EYT'li istisnasız kadroda! Eksik primi olana erken emeklilik! 3600 ve 5400 gün kritik! Şartları taşıyanlar...
EYT düzenlemesi sonrasında yıl şartını tamamlamasına rağmen eksik primi olanlar şartları yerine getirmeye çalışıyor. Bu süreçte emeklilikte yaşa takılanların başvuruları sürerken, SGK, Bağ-Kur prim borcu olup emekli olamayanlar için de yeni avantajlar geldi. Peki, prim borç yapılandırmasından kimler yaralanabilir? Hangi bankalar kredi veriyor? İşte EYT fırsatından yararlanmak için şartlar!
EYT düzenlemesi geçtiğimiz günlerde yasalaştı. Eksik primi olanlar için fırsatlar sunulmaya devam ediyor. EYT düzenlemesinde yeterli prim gününe sahip olmayanlar şartları yerine getirmeleri halinde başvurularını tamamlayabilecekler. SSK, Bağkur ve GSS prim borcu olanlara yapılandırma fırsatı ile emeklilik imkanı sağlanacak. SGK'ya borcu olduğu için emeklilik başvurusu yapamayan EYT'liler de düzenlemeden yararlanacak. Bu süreçte bankalarda yapılandırma fırsatından yararlanmak isteyenlere kredi imkanı sağlıyor. İşte, EYT'den yaralanma için borçlanma detayları!
EYT kapsamında ancak yeterli prim ve süreye sahip olmayanlar koşulları yerine getirdikleri tarih itibarıyla başvuru yapabilecek.
SGK işe giriş-çıkış genelgesiyle emekli olanların hak kaybı yaşamasının önüne geçti.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte milyonlarca vatandaş emeklilik dilekçesi vermeye başladı.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) işe giriş-çıkış genelgesiyle EYT kapsamında emekli olanların hak kaybı yaşamasının önüne geçti.
Birinci adımda işveren, emekli olup çalışmaya devam edecek personel için "emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle" tanımlanan 8 koduyla çıkış yapacak.
Çalışanın aynı gün tahsis talebinde bulunması halinde ertesi gün yeniden sosyal güvenlik destek primine tabi bildirim yaparak aynı işyerinde aralıksız çalışmaya devam edebilecek.
Örneğin, bugün çıkış yapıp emeklilik dilekçesini veren yarın yeniden aynı işyerinde çalışmaya devam edebilecek.
Çalışanın emekli aylığı da talebini izleyen ayın başından (1 Nisan) geçerli olacak. Çalıştığı işyerindeki maaş takvimi ise değişmeyecek.
İşverene kıdem tazminatı desteğinin ayrıntıları da bu hafta netleşecek. Kıdem desteğinde 6 ay ödemesiz, 3 yıl vade seçeneği ön plana çıkıyor.
Borçlanma talebinde bulundum ama eksik günlerim var. İlave borçlanma yapabilir miyim?
Doğum, askerlik borçlanmasına karşın eksik günü olanlar başka başlıklarda (doktora, avukatlık staj süresi gibi) hakları varsa borçlanma yapabilecek. İlave borçlanma 2023 asgari ücretine göre hesaplanacak. İlave borçlanma hakkınız yoksa prim gününü doldurmak için ya çalışmanız ya da isteğe bağlı sigorta yaptırmanız gerekiyor.
Borçlanmaya rağmen prim gününü dolduramayan SSK'lılar ya fiilen bir işte çalışacak ya da 1.260 günü aşmamak koşuluyla isteğe bağlı sigorta primi ödeyecek.
Kamuda 24 yıldır (erkek) çalışıyorum. 6 aylık ücretsiz iznimi borçlanarak emekli olabilir miyim?
Ekim 2008'den önce işe başlayan kamu çalışanları 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'na tabi. Aylıksız izinli süreleri eski derecelerinde değerlendirilebiliyor.
Bunun için aylıksız izin süresini borçlanmanın emeklilikten en az 6 ay önce yapılması gerekiyor. 5510 sayılı Kanununa tabi memurlarda ise emeklilikten en az 6 ay önce borçlanma yapılması zorunluluğu bulunmuyor. Memurluğa 8 Eylül 1999'dan önce başladığınız için bu süreyi de borçlanarak emekli olabilirsiniz.
Sigortalılığımdan dolayı prim borcum bulunuyor. Emekli olduktan sonra ödeyebilir miyim?
Emekli aylığı bağlanabilmesi için kişinin kendi sigortalılığından dolayı prim borcunun olmaması gerekiyor. Emeklilik dilekçesi borcun ödendiği tarihte geçerli sayılacak, emekli aylığı borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından başlatılacak.
Son yapılandırma yasasıyla prim borcunu dört ayda ödeyemeyen Bağ-Kur'luların sigortalılık süresi donduruldu. EYT'li Bağ-Kur'lunun prim günü 9.000'den fazla olsa dahi 30 Nisan 2021'den sonra prim borcunun olmaması gerekiyor.
Bugün itibarıyla yeterli prim ve çalışma süresi olmayanlar da EYT'den yararlanabilecek mi?
EYT kapsamında olup ancak yeterli prim ve süreye sahip olmayan 2 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Bu kapsamda olanlar da EYT düzenlemesinden yararlanabilecek. Koşulları yerine getirdikleri tarih itibarıyla emeklilik dilekçesi verebilecek.
Emeklilik gerekçesiyle iş akdimin feshi durumunda ihbar tazminatı da alabilir miyim?
Normal koşulda iş akdini fesheden tarafın karşı tarafa, işyerindeki çalışma süresine bağlı olarak 2 hafta ile 2 aylık ücret tutarı arasında değişen ihbar tazminatı ödemesi gerekiyor. Emeklilik gerekçesiyle iş akdinin feshi durumunda ihbar tazminatı hakkı doğmaz, çalışan böyle bir talepte bulunamaz.
İşverene kıdem tazminatı ayrıntıları netleşti mi? EYT'liler kıdemini alabilecek mi?
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kıdem tazminatına Kredi Garanti Fonu aracılığıyla kredi desteği sağlanmasına yönelik çalışmayı tamamladı. Bakanlığın bu hafta bir uygulama tebliği yayınlaması bekleniyor.
Bakanlığın hazırladığı paketle, KGF teminat oranları artırılarak firmaları bir anda karşılaşabilecekleri yüksek tutarlı kıdem tazminatı ödemeleri için kredi limiti bulma sorunlarına çözüm sağlanmış olacak. İşverene üç yıl vade, altı ay ödemesiz dönem şeklinde kolaylıklar sağlanacak.
Kıdem tazminat tavanı EYT'liler için de uygulanacak mı?
Kıdem tazminatında çalışana ödenen ücretle beraber yol, yemek gibi bütün ödemeler dikkate alınacak. Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinden geçerli olan kıdem tazminatı tavanı (19 bin 982 lira) ile sınırlı olacak.
EYT KREDİSİ DEVREYE ALINDI
Söz konusu krediye başvuracak çalışanların emekliliğe esas SGK prim borçlanmasına ilişkin dokümanını ibraz etmesi yeterli olacak. Ziraat Bankası hâlihazırda bu krediyi devreye alırken, diğer kamu bankaları ve özel bankaları da devreye girecek. Hem kullanılan krediyle peşin ödeme avantajı yakalanacak, hem de emekli maaşından taksitler halinde borcun ödenmesi imkânı elde edilebilecek.
İŞVERENİN HESABINA YATACAK
Emeklilik için eksik primlerin tamamlanması, borçlanma, EYT kredisi, kıdem tazminatı desteğine ilişkin merak edilen 6 sorunun yanıtı şöyle:
1 - Kıdem tazminatı desteği çalışanın mı işverenin mi hesabına yatacak, başvuru için hangi belgeler gerekiyor?
Kamu ve özel bankalarca kullandırılacak kıdem tazminatı desteği işverenin hesabına yatacak. Kredi Garanti Fonu teminatlı kıdem tazminatı desteğinde uygulanacak faiz oranı ve ödemelerin adresi netleşti.
Kıdem desteği işverenin hesabına yatacak. Kıdem tazminatı kredi desteğinde 24 aya kadar kredi faiz oranı Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı (TLREF) + 2.24 (dün itibariyle yüzde 10.32) aydan uzun vadelerde ise TLREF + 3 (yüzde 11.32) olarak belirlendi. Firmaların, çalışanların SGK ayrılış bildirgeleri ile barkotlu hizmet dökümünü bankalara ibraz etmesiyle kredi başvuruları başlamış olacak.
2 - Emeklilik için prim günü eksiğimi kapatmak için silinen Bağ-Kur borçlarını satın alabilir miyim?
Mayıs 2021 öncesi silinen Bağ-Kur borçları ihya (canlandırma) yapılabilir. Ancak silinen sürenin tamamının alınması zorunluluğu bulunuyor. Silinen bu sigortalılık süreleri asgari ücret üzerinden (1 gün asgari ücretin yüzde 34.5'i oranında) ödenerek ihya edilebiliyor. Bu işlem için günlük en az 115 lira ödenmesi gerekiyor. Yapılandırma yasasında silinen prim günlerinin satın alınmasına yönelik bir taksit imkânı bulunmuyor.
3 - Çalışma sürem ve prim günüm emeklilik için yeterli. Bağ-Kur borcumun dondurulmuş olması emekliliğime engel mi?
SGK'nın emekli aylığı bağlaması için talepte bulunanların kendi sigortalılığı nedeniyle prim borcunun olmaması zorunluluğu bulunuyor.
Bu nedenle Mayıs 2021 sonrası prim borçlarının yatırılması gerekiyor. Dondurulan süreler emekliliğe engel değil. Yürürlüğe giren yapılandırma yasası kapsamında isteğe bağlı sigorta, topluluk sigorta primi başta olmak üzere SGK'ya olan borçların uygun koşullarda ödenmesi imkânı bulunuyor.
4 - Önceki yıllarda olduğu gibi kamu ya da özel bankalar emeklilik kredisi kullandıracak mı?
Ziraat Bankası başta olmak üzere kamu ve özel bankaların SGK'ya ödeme kabul edilebilir prim borcu olan çalışanlar için EYT kredisi ürünü hazırladı.
Ziraat Bankası halihazırda bu krediyi uygulamaya almış durumda. Çalışanlar emekliliğe esas SGK prim borçlanması dokümanıyla şubeye başvurarak kredi talebinde bulunabiliyor. Prim borcu olan ya da günü eksik olup borçlanma yapamayanlar emekli aylığından kesinti şeklinde kredi kullanabiliyor.
5 - Emeklilik kredisinde faiz oranı sabit mi?
EYT'ye özel prim borcu kredisi bankadan bankaya, faiz oranları çekilecek miktar ve vade süresine göre değişiyor. Faiz oranları yüzde 1.48'den başlıyor. Bankalar müşterilerine yüzde 3.09'a kadar değişen oranlarda seçenekler sunuyor.
6 - EYT kapsamında emekli olanlar da mı promosyonu 3 yıl taahhütle alacak?
Mevcut promosyon uygulamasından bir farkı olmayacak. Bankalar promosyon için 3 yıl taahhüt isteniyor. En düşük EYTL'li aylığı 5 bin 500 lira olup bu gruptakiler 3 yıllık için en az 4 bin 200 lira, 7 bin 500 lira ile 10 bin lira aylık alanlara 5 bin 400 lira, 10 bin lira ve üstü aylık alanlara 6 bin lira promosyon ödemesi yapılacak. Bu tutar bankaların inisiyatifine bağlı olarak artabilecek.
